Τρίτη, 01 Ιουνίου 2010 11:58

Εντοπίστηκε το «σωματίδιο-χαμαιλέων»

Το μυστήριο των «αγνοούμενων» νετρίνων διατείνονται ότι έλυσαν Ιταλοί φυσικοί επιστήμονες, δίνοντας απάντηση σε ένα από τα αινίγματα του υποατομικού κόσμου της σωματιδιακής φυσικής.

Το μυστήριο των «αγνοούμενων» νετρίνων διατείνονται ότι έλυσαν Ιταλοί φυσικοί επιστήμονες, δίνοντας απάντηση σε ένα από τα αινίγματα του υποατομικού κόσμου της σωματιδιακής φυσικής. Για πρώτη φορά, ερευνητές της ομάδας OPERA του Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής της Ιταλίας κατάφεραν να παρατηρήσουν άμεσα -με ποσοστό βεβαιότητας 98%- τα νετρίνα να μεταλλάσσονται από το ένα είδος σε ένα άλλο, τα ταυ-νετρίνα.

Εφόσον τα επόμενα πειράματα επιβεβαιώσουν την ανακάλυψη, το Καθιερωμένο Μοντέλο της φυσικής θα δεχθεί ισχυρούς τριγμούς, ενώ θα διευκολυνθεί η κατανόηση της λεγόμενης «σκοτεινής» ύλης, η οποία πιστεύεται ότι συνιστά το 25% του σύμπαντος. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι στη Γη φθάνουν πολύ λιγότερα νετρίνα (ηλεκτρικά ουδέτερα σωματίδια που ταξιδεύουν σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός) σε σχέση με τις ποσότητες που εδώ και περίπου 80 χρόνια προβλέπουν οι κυρίαρχες θεωρίες για τον ήλιο. Αυτό σημαίνει είτε ότι οι θεωρίες είναι λανθασμένες, είτε ότι κάτι συμβαίνει στα νετρίνα καθ' οδόν.

Για ένα είδος νετρίνων συγκεκριμένα, τα μιονικά νετρίνα, έχει παρατηρηθεί ότι αλλάζουν «ταυτότητα» και να εξαφανίζονται, γεγονός που είχε οδηγήσει στη θεωρία (που κέρδισε και το νόμπελ φυσικής του 1969) ότι τα νετρίνα λειτουργούν ως «χαμαιλέοντες», καθώς μεταμορφώνονται σε άλλες αόρατες μορφές. Πρώτη φορά, όμως, παρατηρείται ένα μιονικό νετρίνο να μεταμορφώνεται σε ταυ-νετρίνο.

Σύμφωνα με το Καθιερωμένο Μοντέλο της φυσικής, τα νετρίνα δεν μπορούν να έχουν μάζα, παρΆ όλα αυτά, μετά από πρόσφατα πειράματα έχει διαπιστωθεί ότι έχουν μάζα, αφού η μεταμόρφωσή τους από το ένα είδος σωματιδίου στο άλλο προϋποθέτει την ύπαρξη μάζας. Ο ιταλός ερευνητής και εκπρόσωπος της ομάδας OPERA Αντόνιο Ερεντιτάτο δήλωσε ότι «βρέθηκε το κομμάτι του παζλ που έλειπε. Αν αποδειχτεί αληθινό, σημαίνει ότι μια νέα φυσική θα υποχρεωθεί να βρει μια εξήγηση».

«Η εξέλιξη αυτή είναι πραγματικά συναρπαστική, καθώς υποδεικνύει ότι υπάρχουν πράγματα πέρα από το Καθιερωμένο Μοντέλο», συμφώνησε ο εκπρόσωπος Τζέημς Γκίλις του CERN, το οποίο θεωρεί την ανακάλυψη ως ευνοϊκό προμήνυμα και για το δικό του φιλόδοξο ερευνητικό πρόγραμμα ανακάλυψης νέων δεδομένων στη φυσική. Το πείραμα του Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής της Ιταλίας συνεργάζεται με το CERN, αλλά είναι αυτόνομο.

Η σπανιότητα της «μετάπτωσης» (μεταμόρφωσης) των νετρίνων, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα σωματίδια αυτά αλληλεπιδρούν μόνο ασθενώς με την ύλη, έχει ταλανίσει ιδιαίτερα τους επιστήμονες. Αντίθετα με τα φορτισμένα σωματίδια, τα νετρίνα δεν είναι ευαίσθητα στο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, που συνήθως χρησιμοποιούν οι φυσικοί για να ελέγξουν την τροχιά των ακτίνων σωματιδίων. Τα νετρίνα επίσης μπορούν να περάσουν αόρατα μέσα από την ύλη (π.χ. από τον τοίχο ή το σώμα).

Πηγή: ΑΠΕ