Θετικά ήταν τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής για πέντε από τις έξι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες υποβλήθησαν σε αυτά, με εξαίρεση την ATEbank που δεν κατάφερε να περάσει την εν λόγω δοκιμασία.
Θετικά ήταν τα αποτελέσματα των τεστ αντοχής για πέντε από τις έξι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες υποβλήθησαν σε αυτά, με εξαίρεση την ATEbank που δεν κατάφερε να περάσει την εν λόγω δοκιμασία.
Ειδικότερα, στην ευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) που οργανώθηκε από την Επιτροπή Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (CEBS) συμμετείχαν οι έξι μεγαλύτεροι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι (Εθνική Τράπεζα, EFG Eurobank, Alpha Bank, Τράπεζας Πειραιώς, ΑΤΕbank και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο), οι οποίοι αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 90% του ενεργητικού του ελληνικού τραπεζικού συστήματος (εξαιρουμένων των ξένων θυγατρικών).
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) στην άσκηση χρησιμοποιήθηκαν δύο σενάρια για το 2010 και το 2011: (1) το βασικό, το οποίο συμβαδίζει με τις υπάρχουσες μακροοικονομικές εκτιμήσεις για το 2010 και το 2011, και (2) το δυσμενές, το οποίο ενσωματώνει ακραίους κινδύνους, που σχετίζονται κατά κύριο λόγο με τον κίνδυνο χρέους χώρας και μια σημαντική επιδείνωση των μακροοικονομικών συνθηκών. Το δυσμενές σενάριο έχει σχεδιαστεί ως ένα σενάριο ιδιαίτερα δυσμενών υποθέσεων (τύπου what-if), που είναι πολύ απίθανο να πραγματοποιηθούν.
Στην περίπτωση της Ελλάδος, το δυσμενές σενάριο υποθέτει μία εντονότερη ύφεση το 2010 και το 2011 από τις τρέχουσες προβλέψεις των διεθνών οργανισμών, καθώς και επιτόκια πολύ υψηλότερα από τα τρέχοντα.
Για το σύνολο των έξι τραπεζικών ομίλων τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης υποδηλώνουν καθαρό πλεόνασμα κεφαλαίων ύψους ¤ 3,3 δισεκ. έναντι του ποσού που αντιστοιχεί στο όριο του 6% για το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1, το οποίο συμφωνήθηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς αυτής της άσκησης.
Σε καμία περίπτωση, όπως σημειώνει η ΤτΕ, το όριο αυτό δεν πρέπει να ερμηνευθεί ως εποπτικό ελάχιστο, το οποίο όπως είναι γνωστό ορίζεται σε 4%. Επίσης δεν πρέπει να εκληφθεί ως εξατομικευμένος δείκτης που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του κάθε ιδρύματος που ορίζεται για εποπτικούς σκοπούς στο πλαίσιο του Πυλώνα 2 της Οδηγίας ΕΚ 2006/48.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, υπό το δυσμενές σενάριο πέντε ελληνικές τράπεζες περνούν με επιτυχία την άσκηση. Τέσσερις από τις τράπεζες αυτές (ΤΤ, Alpha Bank, EFG Eurobank, Εθνική) υπερβαίνουν το όριο αναφοράς του 6%, ενώ μία (Πειραιώς) βρίσκεται στο όριο αναφοράς. Στην περίπτωση της ATEbank ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (Tier 1), μειώνεται σε 4,4% στο τέλος του 2011, σημειώνοντας έλλειμμα κεφαλαίου 242 εκατ. ευρώ.
Τονίζεται δε ότι στο βασικό σενάριο της άσκησης και οι έξι ελληνικές τράπεζες υπερβαίνουν το όριο του 6%.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι «τα αποτελέσματα του δυσμενούς σεναρίου δεν αντανακλούν την παρούσα κατάσταση ή πιθανές άμεσες κεφαλαιακές ανάγκες. Εκ κατασκευής της, μια άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν στοχεύει σε πρόγνωση αναμενόμενων γεγονότων, δεδομένου ότι τα δυσμενή σενάριά της έχουν σχεδιαστεί σκοπίμως ως υποθετικά σενάρια του τύπου “what-if”».
Αναφέρει ακόμη ότι «στο τέλος του 2009 οι έξι συμμετέχουσες τράπεζες είχαν δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier 1) που κυμαινόταν μεταξύ 8,4% και 17,1%. Παρότι η εφαρμογή των ακραία δυσμενών υποθέσεων της άσκησης προσομοίωσης οδηγεί σε μείωση του δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων, που κυμαίνεται μεταξύ 3 και 7 ποσοστιαίων μονάδων, το υψηλό σημείο εκκίνησης επιτρέπει στις πέντε από τις έξι ελληνικές τράπεζες να περνούν επιτυχώς την άσκηση».
Η σημαντική ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων τους, εξηγεί η ΤτΕ, κατά τη διάρκεια του 2009, δικαιολογεί αυτήν την επίδοση των ελληνικών τραπεζών. Η κεφαλαιακή αυτή ενίσχυση προήλθε κυρίως από κεφάλαια που ορισμένες τράπεζες συγκέντρωσαν από την αγορά, την εσωτερική χρηματοδότηση από την κερδοφορία και τη μη διανομή μερίσματος κατά το 2009, καθώς και την έκδοση προνομιούχων μετοχών.
Η Τράπεζα της Ελλάδος υπογραμμίζει ότι, από την πλευρά της, θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ώστε να εξασφαλίσει ότι θα γίνουν οι αναγκαίες ενέργειες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, όπου αυτό είναι αναγκαίο.
Σε κάθε περίπτωση, η σύσταση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας με διαθέσιμα κεφάλαια ύψους ¤ 10 δισεκ., στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας, παρέχει ένα πρόσθετο δίκτυ ασφαλείας για την κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών. Επιπρόσθετα, ¤ 1,2 δισεκ. είναι διαθέσιμα μέσω του μέτρου κεφαλαιακής ενίσχυσης του Ν. 3723/2008, καταλήγει η ΤτΕ.
Απέτυχαν επτά από τις 91 ευρωπαϊκές τράπεζες
Επτά από τις συνολικά 91 ευρωπαϊκές τράπεζες δεν κατάφεραν να περάσουν τα τεστ αντοχής, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εποπτικών Αρχών (CEBS), γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να συγκεντρώσουν κεφάλαια για να ενισχύσουν την οικονομική τους θέση.
Μεταξύ των τραπεζών που απέτυχαν, εκτός της ATEbank, είναι πέντε ισπανικές- Diada, Espiga, Bianca Civica, Unnim and Cajasur- και η γερμανική Hypo Real Estate.
Με επιτυχία πέρασαν τα τεστ αντοχής οι τέσσερις μεγάλες γαλλικές τράπεζες που έλαβαν μέρος σε αυτά, οι ιταλικές τράπεζες UniCredit, Intesa, SanPaolo, Banca Monte dei Paschi di Siena, Banco Popolare και Ubi Banca, αλλά και όλες οι επιλεγείσες πορτογαλικές τράπεζες. Στη σχετική της ανακοίνωση η Τράπεζα της Πορτογαλίας σημείωσε πως τα τεστ δείχνουν ότι δεν υπάρχει άμεση ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης για τα πορτογαλικά τραπεζικά ιδρύματα, διότι και είναι σε καλή κατάσταση και εποπτεύονται σωστά.
Θετικά ήταν τα αποτελέσματα των τεστ και για τις επιλεγείσες βελγικές τράπεζες (Dexia, ΚΒC Bank), τις ιρλανδικές BoI και AIB, τις τέσσερις ολλανδικές τράπεζες (ABN Amro, Rabobank, SNS, ING), αλλά και τις βρετανικές Royal Bank of Scotland, Barclays, HSBC, Loyds Banking group.
Επιτυχής ήταν και η συμμετοχή των τραπεζών των σκανδιναβικών χωρών της ΕΕ (Δανία, Φινλανδία, Σουηδία) στα τεστ προσομοίωσης ακραίων κινδύνων. Επιτυχώς πέρασαν τα τεστ οι σουηδικές τράπεζες Nordea, SEB, Swedbank και Handelsbanken, οι δανικές Danske Bank, Jyske Bank και Sydbank, και η φινλανδική OP Pohjola.
Εκτός της Hypo Real Estate, τα υπόλοιπα 13 γερμανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πέρασαν επιτυχώς τα τεστ.
Σε ό,τι αφορά την Ισπανία, επαληθεύθηκαν τα στοιχεία που είχαν δημοσιευτεί στις ιστοσελίδες της «El Pais» και της «El Mundo», καθώς πέντε τράπεζες που είχαν επιλεγεί πέρασαν επιτυχώς το τεστ, ενώ πέντε μεγάλα περιφερειακά ταμιευτήρια, προϊόν συγχωνεύσεων και αποδέκτες μεγάλων επιδοτήσεων.
Ικανοποίηση για τα αποτελέσματα των κυπριακών τραπεζών
Την ικανοποίησή της για τα αποτελέσματα των κυπριακών τραπεζών (Τράπεζα Κύπρου και Marfin Popular Bank) στα τεστ αντοχής εξέφρασε η κεντρική τράπεζα της Κύπρου.
Όπως αναφέρεται στη σχετικά ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας της Κύπρου, τα αποτελέσματα για τις κυπριακές τράπεζες «τονίζουν την ικανότητα του εγχώριου τραπεζικού τομέα να αντέχει στους κραδασμούς από ακραίες καταστάσεις δυσμενών σεναρίων».
Οι εν λόγω προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων, σύμφωνα με την ανακοίνωση, συμπληρώνουν τις διαδικασίες διαχείρισης κινδύνων και τις τακτικές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων στις οποίες προβαίνουν οι δύο τράπεζες στα πλαίσια των απαιτήσεων του Πυλώνα 2 της Βασιλείας ΙΙ και της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τις Κεφαλαιακές Απαιτήσεις καθώς και της Οδηγίας της Κεντρικής Τράπεζα της Κύπρου προς τις τράπεζες αναφορικά με τον Υπολογισμό των Κεφαλαιακών Απαιτήσεων και των Μεγάλων Χρηματοδοτικών Ανοιγμάτων.
Τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων υποδεικνύουν την ύπαρξη προστατευτικών αποθεμάτων πρωτοβάθμιου κεφαλαίου ύψους 470 εκ. ευρώ για την Τράπεζα Κύπρου και ύψους 302 εκατ. ευρώ για την Marfin Popular Bank, πέραν του ορίου 6% πρωτοβάθμιου κεφαλαίου που είχε συμφωνηθεί αποκλειστικά για σκοπούς της άσκησης προσομοίωσης.
«Το όριο αυτό σε καμία περίπτωση δεν δύναται να ερμηνευθεί ως εποπτικό ελάχιστο όριο (το ελάχιστο εποπτικό όριο για το δείκτη πρωτοβάθμιου κεφαλαίου είναι 4%), ούτε ως στόχος επίτευξης κεφαλαίου σε σχέση με το προφίλ κινδύνου ιδρύματος το οποίο καθορίζεται ως αποτέλεσμα της διαδικασίας εποπτικής εξέτασης και αξιολόγησης στα πλαίσια του Πυλώνα 2 της Οδηγίας για τις Κεφαλαιακές Απαιτήσεις (CRD)», καταλήγει η ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας Κύπρου.
Σε ΑΜΚ προχωρά η ΑTEbank
Μετά την αποτυχία στο τεστ αντοχής, η ATEbank θα χρειαστεί να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου. Σύμφωνα με το πιο δυσμενές σενάριο και την εφαρμογή του σεναρίου δημοσιονομικής αναταραχής, η τράπεζα θα είχε δείκτη Tier 1 4,36%. Η άσκηση υποδηλώνει έλλειμμα ύψους 242,6 εκατ. ευρώ.
«Η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος συζήτησε διεξοδικά με την ΤτΕ τα αποτελέσματα της άσκησης. Ως αποτέλεσμα συμφωνήθηκαν τα εξής: Η τράπεζα να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ώστε να υπερκαλύψει τις μελλοντικές ανάγκες κεφαλαιακής επάρκειας», ανέφερε η τράπεζα σε ανακοίνωσή της.
Σημείωσε ακόμη πως έχει ήδη θωρακίσει τον ισολογισμό της με τις απαραίτητες και αναγκαίες προβλέψεις που έλαβε το έτος 2009 στο πλαίσιο της εξυγίανσης του χαρτοφυλακίου της και γνωστοποίησε πως στην αύξηση θα συμμετάσχει και το Ελληνικό Δημόσιο.
ΕΤΕ
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Εθνική Τράπεζα σημειώνει τα ακόλουθα:
Η επίπτωση των υποθέσεων του δυσμενούς σεναρίου διαμορφώνει τον εκτιμώμενο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1 (σε ενοποιημένη βάση) στο 9.6% το 2011 έναντι 11.3% στο τέλος του 2009. Επιπρόσθετη επίπτωση της τάξης των 2.2 ποσοστιαίων μονάδων προκύπτει από την εφαρμογή του δυσμενούς σεναρίου, που λαμβάνει υπόψη το δημοσιονομικό κίνδυνο των ευρωπαϊκών χωρών, με αποτέλεσμα ο εκτιμώμενος δείκτης Tier 1 να διαμορφώνεται στο 7.4% στο τέλος του 2011 συγκριτικά με τον ελάχιστο εποπτικό όριο του 4%.
Τα αποτελέσματα της άσκησης υποδηλώνουν απόθεμα, ύψους 1.009 εκατ. ευρώ, επί των κεφαλαίων Tier 1 σε σχέση με το όριο του 6% του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1 για την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, όπως ορίστηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας άσκησης. Αυτό το όριο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ερμηνευθεί ως ένα ελάχιστο εποπτικό όριο (σημειώνεται ότι το ελάχιστο όριο του δείκτη Tier 1 έχει καθοριστεί εποπτικά στο 4%) ούτε ως ο εξατομικευμένος δείκτης, που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του ιδρύματος και διαμορφώνεται με βάση τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του Πυλώνα ΙΙ της Ευρωπαϊκής οδηγίας 48 (Capital Requirements Directive - CRD).
Τράπεζα Πειραιώς
Επιτυχής ήταν η συμμετοχή της Τράπεζας Πειραιώς στην πανευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης υποθετικά ακραίων καταστάσεων για τον τραπεζικό κλάδο.
Τα αποτελέσματα της πιο πάνω άσκησης, αναφορικά με το δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier I του Ομίλου Πειραιώς για το 2011, έχουν ως εξής:
• στο Βασικό σενάριο 10,9%
• στο Δυσμενές σενάριο 8,3%,
• στο Ακραία Δυσμενές 6,0%
Σημειώνεται ότι ακόμη και στο Ακραία Δυσμενές Σενάριο ο δείκτης Τier I του Ομίλου Πειραιώς διαμορφώνεται στο 6,4% εάν ληφθεί υπόψη ότι το χαρτοφυλάκιο συναλλαγών των Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου στις 30.06.2010 μειώθηκε σημαντικά (στα 0,1 δισ. ευρώ έναντι 1,1 δισ. ευρώ).
Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
«Σε μια εποχή όπου όχι μόνο οι τράπεζες, αλλά η ελληνική οικονομία και η κοινωνία συνολικά περνούν ένα μεγάλο “stress test”, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο αποδεικνύει ότι διαθέτει το υπόβαθρο και τη δυναμική για να στηρίξει την ανάπτυξη» δήλωσε ο πρόεδρος του ΤΤ Κλέων Παπαδόπουλος.
Πρόσθεσε πως οι επιδόσεις της τράπεζας στα τεστ αντοχής επιβεβαιώνουν ότι το ΤΤ έχει την ικανότητα να στηρίξει την οικονομία παραμένοντας σταθερά δίπλα στους πολίτες, από θέση ισχύος.
«Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο είναι εγγύηση για τους εκατομμύρια καταθέτες που του εμπιστεύονται καθημερινά τις οικονομίες τους» πρόσθεσε, μεταξύ άλλων.
Eurobank
Επιτυχής ήταν και η συμμετοχή της EFG Eurobank Ergasias στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων που διενεργήθηκε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (2010 EU Wide Stress Testing Exercise of European Banks).
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η τράπεζα, η Eurobank EFG αναγνωρίζει και αποδέχεται τα αποτελέσματα της ανωτέρω άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.
Σύμφωνα με την τράπεζα, η άσκηση αυτή συμπληρώνει τις διαδικασίες διαχείρισης κινδύνων και την τακτική διενέργεια σεναρίων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, που έχουν αναπτυχθεί από την Eurobank EFG, βάσει του θεσμικού πλαισίου για τον Πυλώνα 2 της Βασιλείας ΙΙ και ειδικότερα τα προβλεπόμενα στις ΠΔ/ΤΕ 2577/2006 και 2595/2007 όπως και τις απαιτήσεις του ν. 3601/2007, όπως ισχύει (αποτελεί ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο των διατάξεων της CRD).
Τα αποτελέσματα της άσκησης υποδηλώνουν απόθεμα ύψους 1.159 εκατ. ευρώ επί των κεφαλαίων Tier 1, σε σχέση με το όριο του 6% του δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 1, όπως ορίστηκε αποκλειστικά για τους σκοπούς της παρούσας άσκησης.
Αυτό το όριο, όπως υπογραμμίζει η Eurobank, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ερμηνευθεί ως ένα ελάχιστο εποπτικό όριο (σημειώνεται ότι το ελάχιστο όριο του δείκτη Tier 1 έχει καθοριστεί εποπτικά στο 4%), ούτε ως ο εξατομικευμένος δείκτης που αντανακλά το προφίλ κινδύνου του ιδρύματος και διαμορφώνεται με βάση την διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης στο πλαίσιο του Πυλώνα ΙΙ της Ευρωπαϊκής οδηγίας 48 (Capital Requirements Directive - CRD).
Η Eurobank EFG, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, συζήτησε διεξοδικά με την ΤτΕ τα αποτελέσματα της άσκησης. Το σενάριο προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων διενεργήθηκε σύμφωνα με μια σειρά απλουστευτικών παραδοχών (πχ. δεν υπάρχει μεταβολή του ισολογισμού). Συνεπώς, η πληροφορία σχετικά με το Σενάριο Αναφοράς παρέχεται μόνο για λόγους σύγκρισης και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ως πρόβλεψη.
Η τράπεζα επισημαίνει ότι είναι επιτακτική ανάγκη κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της άσκησης, να γίνει διάκριση μεταξύ των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή των διαφορετικών σεναρίων που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της άσκησης. Ειδικότερα τα αποτελέσματα των δυσμενών σεναρίων δεν θα πρέπει να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά της τρέχουσας κατάστασης, ούτε να χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση πιθανών αναγκών ενίσχυσης των υπαρχόντων κεφαλαίων.
Μια άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων δεν εκτιμά προβλέψεις αναμενόμενων αποτελεσμάτων, προστίθεται στην ανακοίνωση, διότι τα δυσμενή σενάρια έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν μία ανάλυση ευαισθησίας στην περίπτωση που οι εύλογες αλλά ακραίες παραδοχές τους πραγματοποιηθούν (what-if analysis).
Οι υποθέσεις των σεναρίων επομένως δεν είναι πολύ πιθανό να πραγματοποιηθούν. Οι επίπτωση των σεναρίων ενδέχεται να είναι διαφορετική για κάθε πιστωτικό ίδρυμα, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του κάθε ιδρύματος, καταλήγει η ανακοίνωση.