Πληθωρισμός ή αποπληθωρισμός: οι οικονομολόγοι του πλανήτη δυσκολεύονται να αποφασίσουν. Η εκτίναξη στις τιμές των εμπορευμάτων, όμως, δίνει μια σαφή απάντηση: πίσω από την άνοδο των τιμών βρίσκεται η ζήτηση.
Από τον Ίαν Κάμπελ
Πληθωρισμός ή αποπληθωρισμός: Οι οικονομολόγοι ανά τον κόσμο δυσκολεύονται να αποφασίσουν. Η εκτίναξη στις τιμές των εμπορευμάτων, όμως, δίνει μια σαφή απάντηση: Πίσω από την άνοδο των τιμών βρίσκεται η ζήτηση.
Το σιτάρι είναι το εμπόρευμα που τραβά περισσότερο την προσοχή. Εξαιτίας της ξηρασίας στη Ρωσία, η τιμή του αυξήθηκε κατά 50% σε λίγο περισσότερο από ένα μήνα και αναρριχήθηκε στα υψηλά 22 μηνών. Η απότομη αυτή αύξηση μοιάζει υπερβολική καθώς, παρά τα προβλήματα στη Ρωσία, τα παγκόσμια αποθέματα σιταριού δεν είναι χαμηλά.
Η εκτίναξη της τιμής του σιταριού, όμως, εντάσσεται σε μια γενικότερη, σημαντική τάση. Ο δείκτης εμπορευμάτων της Reserve Bank of Australia σκαρφάλωσε τον Ιούλιο στο δεύτερο υψηλότερο επίπεδο της ιστορίας του, σημειώνοντας άνοδο άνω του 25% από τον Μάρτιο. Η επί σειρά ετών αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων –οι οποίες κατρακύλησαν όταν βάλτωσε η παγκόσμια οικονομία– έχει επανέλθει σχεδόν πλήρως, με τον δείκτη RBA να βρίσκεται λίγες μόνο ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τα επίπεδα της συνόδου του Σεπτεμβρίου 2008.
Δεν είναι δύσκολο να εξηγήσει κανείς την ανοδική αυτή τάση. Η Κίνα –η οποία πλησιάζει να γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία– σημειώνει διψήφια ποσοστά ανάπτυξης, ενώ με τους ίδιους ρυθμούς αναπτύσσεται και η Ινδία –η δεύτερη πολυπληθέστερη χώρα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύσσονται με διστακτικούς ρυθμούς, ενώ οι τιμές των εμπορευμάτων διεθνώς υποδηλώνουν νέα επέκταση της παγκόσμιας οικονομίας –και ανάπτυξη της Ασίας.
Αυτή η πραγματικότητα έρχεται, όμως, σε αντίθεση με το κλίμα στις ΗΠΑ. Με τον πληθωρισμό να ισούται μόλις με 1,1%, φουντώνουν οι ανησυχίες για πιθανή διπλή ύφεση και αποπληθωρισμό, ενώ κυκλοφορούν φήμες ότι η Fed είναι πιθανό να στραφεί ξανά στο τύπωμα χρήματος. Ο πληθωρισμός στις τιμές των εμπορευμάτων, όμως, υποδεικνύει ότι κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο και ότι οι φόβοι για ύφεση και αποπληθωρισμό είναι κατά πάσα πιθανότητα υπερβολικοί.
Η αύξηση στις τιμές των εμπορευμάτων σημαίνει ανάπτυξη και, ως ένα βαθμό, την τροφοδοτεί. Για την Αυστραλία και άλλες χώρες, όπως ο Καναδάς, η Ρωσία και η Βραζιλία, που εξάγουν εμπορεύματα, τα νέα είναι αναμφίβολα καλά. Καθώς τα έσοδα αυξάνονται σε επίπεδο εξαγωγών και δημοσιονομικών, αύξηση θα σημειώσουν οι ιδιωτικές επενδύσεις και οι δαπάνες.
Ακριβότερο σιτάρι, όμως, σημαίνει ακριβότερο ψωμί. Αυτό είναι κακό για τις δυτικές οικονομίες που πιέζονται από την πτώση στις τιμές των κατοικιών και την αύξηση της ανεργίας. Είναι, όμως, καλό για τις δυτικές οικονομίες που φοβούνται τον αποπληθωρισμό. Εάν οι τιμές των εμπορευμάτων οδηγήσουν σε ελαφριά αύξηση των τιμών, τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά σε πραγματικούς όρους ενισχύοντας την ανάκαμψη. Βέβαια, η αύξηση του πληθωρισμού μπορεί να παρατραβήξει. Αυτό, όμως, είναι ένα πιο οικείο και εύκολο πρόβλημα σε σύγκριση με τους πραγματικούς εφιάλτες του αποπληθωρισμού και της διπλής ύφεσης.
REUTERS BREAKINGVIEWS