Δεν χρειάζεται να πούμε ότι τα σχέδια της Κίνας να καταργήσει τη θανατική ποινή για τα περισσότερα οικονομικά εγκλήματα είναι ένα καλοδεχούμενο βήμα. Αλλά η κίνηση αυτή μπορεί επίσης να συμβάλει στην περαιτέρω ομαλή ενσωμάτωση της χώρας στην παγκόσμια οικονομία.
Του Τζον Φόλεϊ
Δεν χρειάζεται να πούμε ότι τα σχέδια της Κίνας να καταργήσει τη θανατική ποινή για τα περισσότερα οικονομικά εγκλήματα είναι ένα καλοδεχούμενο βήμα. Αλλά η κίνηση αυτή μπορεί επίσης να συμβάλει στην περαιτέρω ομαλή ενσωμάτωση της χώρας στην παγκόσμια οικονομία.
Η χρήση της θανατική ποινής για οικονομικά εγκλήματα δεν είναι αμελητέα. Ο Γου Γινγκ, κάτοικος της επαρχίας Τζοτζιάνγκ, καταδικάστηκε σε θάνατο το Δεκέμβριο για ίδρυση παράνομης τράπεζας. Ο Ντου Γιμίν εκτελέστηκε πέρυσι για «δόλια άντληση δημόσιων κεφαλαίων», επειδή είχε στήσει «πυραμίδα». Την περασμένη εβδομάδα, ένας αστυνομικός διευθυντής στο Πεκίνο καταδικάστηκε σε θάνατο με διετή αναστολή επειδή πήρε μίζες ύψους δύο εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο ποινικός κώδικας της Κίνας αυτή τη στιγμή επιτρέπει τη θανατική καταδίκη για «εξαιρετικά σοβαρά εγκλήματα», αλλά το τι σημαίνει αυτό στην πράξη ποικίλλει. Ισχύει για την κλοπή ενός εθνικού θησαυρού, αλλά και για τη θανάτωση ενός πάντα, μέχρι τη δεκαετία του Ά90. Ωστόσο κάποια μη οικονομικά εγκλήματα αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερα ήπιο τρόπο. Για παράδειγμα το εμπόριο οργάνων, που ακόμα δεν έχει καταστεί παράνομο, αν και αυτό αναμένεται να γίνει σύντομα.
Η χρήση της θανατικής ποινής για οικονομικά εγκλήματα αντανακλούσε εν μέρει την ανάγκη να υπάρχουν αξιόπιστα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθώς επιταχυνόταν η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Εξάλλου, οι τράπεζες είναι το βασικό εργαλείο της νομισματικής πολιτικής και μόνο μέσω του ελέγχου του δανεισμού κατάφερε το Πεκίνο να αποτρέψει την ύφεση πέρυσι. Η κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι ο ανεπίσημος δανεισμός άγγιζε το 7% του ΑΕΠ το 2007. Κάποιοι ακαδημαϊκοί υπολογίζουν ότι το πραγματικό ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο.
Αλλά παρόλο που η εμπιστοσύνη στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορεί να είναι σημαντική στο εσωτερικό της Κίνας, το δρακόντειο νομικό της σύστημα ενίσχυε την εικόνα της πολιτικής και οικονομικής ανωριμότητας στο μυαλό των διεθνών επενδυτών και πολιτικών. Κάτι τέτοιο θα προκαλούσε όλο και μεγαλύτερο πρόβλημα εν μέσω εντεινόμενων ανησυχιών για ζητήματα όπως η νομισματική μεταρρύθμιση και η προστασία των επενδυτών.
Τα οικονομικά εγκλήματα θα εξακολουθήσουν να τιμωρούνται με βαριές ποινές. Ο Χουάνγκ Γκουανγκιού, ιδρυτής της εταιρείας πώλησης ηλεκτρικών ειδών Gome, φυλακίστηκε για 14 χρόνια για οικονομικά αδικήματα πέρυσι. Για τους γνωστούς επιχειρηματίες, ο δημόσιος διασυρμός έρχεται να προστεθεί στην ποινή.
Η Κίνα έχει ακόμα δρόμο να διανύσει. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, η δωροδοκία θα εξακολουθήσει να επισύρει τη θανατική καταδίκη, για παράδειγμα, αντανακλώντας την εμμονή του Πεκίνου με τη διαφθορά. Αυτό σημαίνει ότι παραμένει σε μια μικρή ομάδα κρατών, ανάμεσα σε χώρες όπως το Ιράκ και η Βόρεια Κορέα. Αλλά η τελευταία προτεινόμενη αλλαγή φέρνει την Κίνα ένα βήμα πιο κοντά στο να γίνει μία αξιόπιστη οικονομική υπερδύναμη.
REUTERS BREAKINGVIEWS