Bιοτεχνολογία: Ευχή ή κατάρα του μέλλοντος; Προκλήσεις, απειλές και διλήμματα που συνθέτουν τους νέους ορίζοντες οι οποίοι ανοίγονται από τα θεαματικά άλματα της γενετικής επανήλθαν στο προσκήνιο την περασμένη εβδομάδα, με την είδηση για τη δημιουργία ζωής στο εργαστήριο.
Την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου ανακοινώθηκε από το Ινστιτούτο για Εναλλακτικές Βιολογικές Πηγές Ενέργειας -συστήθηκε από τον Κρεγκ Βέντερ και διευθύνεται από τον βραβευμένο με το Νομπέλ Φυσιολογίας και Ιατρικής το 1978, Χάμιλτον Σμιθ- η πρόθεση δημιουργίας ενός τεχνητού οργανισμού.
Για την ακρίβεια, το DNA του οργανισμού αυτού, θα συντεθεί στο εργαστήριο. Ο οργανισμός θα αποτελείται από ένα και μόνο κύτταρο. Η «βάση» της νέας μορφής ζωής θα είναι το απλό βακτήριο Mycoplasma genitalium, που ζει στο αναπαραγωγικό σύστημα του ανθρώπου.
Οι επιστήμονες σκοπεύουν να αφαιρέσουν από το Μycoplasma genitalium το γενετικό υλικό του και στη συνέχεια να εισαγάγουν στη θέση του το συνθετικό γενετικό υλικό, ελπίζοντας ότι αυτό θα επιβιώσει μέσα στο κύτταρο.
Ο κ. Βέντερ δήλωσε ότι «από τη μελέτη του τεχνητού οργανισμού θα μπορούσε να προκύψει ο μοριακός ορισμός της ζωής». Διευκρίνισε δε, για να διαλύσει τις όποιες επιφυλάξεις ότι θα ο τεχνητός οργανισμός θα είναι έτσι σχεδιασμένος ώστε να μην μπορεί να εισέλθει σε ανθρώπινα κύτταρα.
Το αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας χρηματοδοτεί με τρία εκατ. δολάρια το εγχείρημα αυτό, γιατί διαβλέπει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη δημιουργία οργανισμών που θα αξιοποιηθούν στην παραγωγή εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Για παράδειγμα, οργανισμοί θα καταναλώνουν διοξείδιο του άνθρακα.
Δεσοξυβοζονουκλεϊκό οξύ ή DNA
Αν το DNA αποτυπωνόταν με γράμματα, θα γέμιζε 200 τηλεφωνικούς καταλόγους των 500 σελίδων.
Αποτελεί το συστατικό των χρωμοσωμάτων και των γονιδίων και βρίσκεται στον πυρήνα του κυττάρου. Περιέχει κωδικοποιημένες πληροφορίες για τη μεταβίβαση των γενετικών χαρακτηριστικών από τη μία γενιά στην επόμενη, καθώς επίσης για το σχηματισμό μορίων που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του οργανισμού.
Το μόριο του DNA περιέχει 100.000 έως 10.000.000 άτομα. Μοιάζει με διπλό έλικα, που σχηματίζεται από δυο μακριά σπειροειδή νήματα, πλεγμένα το ένα γύρο από το άλλο. Κάθε νήμα (κλώνος) αποτελείται από πολλά μόρια, που λέγονται νουκλεοτίδα.
Η ένωση των νουκλεοτίδιων του ενός κλώνου με τα νουκλεοτίδια του άλλου δημιουργεί έναν κώδικα γενετικών πληροφοριών.
Το DNA έχει την ιδιότητα να αναπαράγει πιστό αντίγραφο του μορίου του. Σε ορισμένες περιπτώσεις είτε εξαιτίας ενός τυχαίου εξωτερικού παράγοντα είτε από βλάβη των κυττάρων, η σταθερή δομή του DNA διαταράσσεται. Το φαινόμενο αυτό λέγεται μετάλλαξη. Σ' αυτό ακριβώς το σημείο εστιάζονται οι επιφυλάξεις για τη δημιουργία της νέας ζωής σε εργαστηριακό περιβάλλον. Γιατί κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι από γενιά σε γενιά το γενετικό υλικό δεν θα υποστεί μεταλλάξεις, οι οποίες θα καταστήσουν τον τεχνητό οργανισμό ικανό να εισέλθει στον ανθρώπινο οργανισμό.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΤΖΩΡΤΖΙΝΑΚΗ