Κόσμος
Τετάρτη, 20 Οκτωβρίου 2010 14:56

Μείωση του διοξειδίου του άνθρακα μέσω μεταλλαγμένων φυτών;

Ο άνθρωπος θα μπορούσε έως το 2050 να «εξουδετερώνει» περίπου 5-8 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα σε ετήσια βάση, καλλιεργώντας γενετικά τροποποιημένα φυτά και δέντρα, που θα μπορούν παράλληλα να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καυσίμου.

Οι ανθρώπινες δραστηριότητες επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με περίπου εννέα γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Από αυτούς, περίπου πέντε απορροφώνται χάρη σε φωτοσυνθετικούς οργανισμούς στην ξηρά και στη θάλασσα, αφήνοντας το έργο της απορρόφησης των υπολοίπων στους ανθρώπους. Μπροστά στους μηχανισμούς που διαθέτει η Φύση ωστόσο, ακόμη και οι πλέον προηγμένες τεχνολογίες ωχριούν.

Σύμφωνα με νέα ανάλυση που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Bioscience, ο άνθρωπος θα μπορούσε έως το 2050 να «εξουδετερώνει» περίπου 5-8 γιγατόνους διοξειδίου του άνθρακα σε ετήσια βάση, καλλιεργώντας γενετικά τροποποιημένα φυτά και δέντρα, που θα μπορούν παράλληλα να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καυσίμου. Σύμφωνα με το συντάκτη της ανάλυσης Κρίστερ Γιάνσον, εκτός από κλιματικά ουδέτερες, οι βιοενεργειακές καλλιέργειες «εάν είναι κατάλληλο το είδος τους, μπορούν να διοχετεύσουν μεγάλη ποσότητα άνθρακα κάτω από την επιφάνεια της γης για μακροπρόθεσμη απομόνωση». Το διοξείδιο του άνθρακα μπορεί να αποθηκευτεί για δεκαετίες ή ακόμη και για αιώνες στα φύλλα, στους καρπούς ή στα κλαδιά, ενώ υπό τις κατάλληλες συνθήκες θα μπορούσε να απομονωθεί για αρκετές χιλιετίες.

Όπως λέει ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι Στίβεν Λονγκ, η γενετική τροποποίηση αυτών των καλλιεργειών με στόχο την ενίσχυση της φωτοσύνθεσης και συνεπώς της βιομάζας, αποτελεί μια καθΆ όλα ρεαλιστική λύση. «Βρισκόμαστε πλέον σε θέση να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πώς να επιφέρουμε τεχνητά κάποιες από αυτές τις αλλαγές. Κατά το Γιάνσον πάντως, προς το παρόν ένας πιο εφικτός στόχος είναι η τροποποίηση των φυτών έτσι ώστε π.χ. να είναι πιο ανθεκτικά στην ξηρασία.

Ο ίδιος και οι υπόλοιποι συντάκτες της ανάλυσης τονίζουν ότι η γενετική μηχανική δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πανάκεια, αλλά ως τμήμα μιας ευρύτερης προσπάθειας. Όπως λέει, «κάποιες από τις ιδιότητες που αναφέρουμε –η ενίσχυση της φωτοσύνθεσης, η βελτίωση των βιοενεργειακών καλλιεργειών και η αποθήκευση περισσότερου άνθρακα στις ρίζες των φυτών- είναι αλληλένδετες σε μεγάλο βαθμό». Έτσι, για παράδειγμα, η τροποποίηση ενός φυτού ώστε να έχει περισσότερες ρίζες (συνεπώς να απομονώνει μεγαλύτερη ποσότητα άνθρακα) θα μπορούσε να του στερήσει τη δυνατότητα παραγωγής βιομάζας.

Επιφυλακτικοί εμφανίζονται και άλλοι επιστήμονες, λέγοντας πως η ανάλυση περιέχει χρήσιμα συμπεράσματα, όμως βασίζεται και σε πολλές υποθέσεις σε ό,τι αφορά τις οικονομικές συνθήκες, τη διαθεσιμότητα γης και το ρόλο της βιοενέργειας στις μελλοντικές στρατηγικές. Όπως λέει η ¶λισον Τόμας από το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, «δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόση βιοενέργεια θα χρησιμοποιήσουμε, εάν δεν λάβουμε υπόψη τις υπόλοιπες πηγές ενέργειας που θα έχουμε στη διάθεσή μας και την παραγωγή τους».