Μάρτυρες ενός πραγματικού θαύματος της Φύσης έγιναν ερευνητές στις Ηνωμένες Πολιτείες: θηλυκός βόας σφιγκτήρας γέννησε 22 μικρά με παρθενογένεση.
Μάρτυρες ενός πραγματικού θαύματος της Φύσης έγιναν ερευνητές στις Ηνωμένες Πολιτείες: θηλυκός βόας σφιγκτήρας γέννησε 22 μικρά με παρθενογένεση. Είναι η πρώτη φορά που καταγράφεται κάτι τέτοιο στο συγκεκριμένο είδος, ενώ και στα σπονδυλωτά ζώα γενικότερα, πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο, το οποίο έχει παρατηρηθεί μόλις στο 0,1% των ειδών αυτών.
«Αν και έχει καταγραφεί παρθενογένεση σε κάποια είδη φιδιών, τα ευρήματά μας είναι πρωτοφανή για αρκετούς λόγους», λέει ο Δρ. Ουόρεν Μπουθ του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας. Εξηγεί ότι «ο θηλυκός βόας δεν γέννησε μία φορά αλλά δύο, ενώ συστεγαζόταν με τέσσερα αρσενικά τα οποία, όπως παρατηρούσαμε, τον προσέγγιζαν». Οι επιστήμονες υποψιάστηκαν εξαρχής ότι βρίσκονταν ενώπιον ενός ιδιαίτερου γεγονότος: και τα 22 φίδια που γεννήθηκαν ήταν θηλυκά. Η γενετική τους σύσταση ήταν ίδια με της μητέρας τους μόνο κατά το ήμισυ και το «καραμελέ» χρώμα του δέρματός τους, που απαντάται πολύ σπάνια στους βόες σφιγκτήρες, οφείλεται επίσης σε εκείνη.
Μετά από πολλές αναλύσεις DNA, διαπιστώθηκε ότι τα μικρά πράγματι προήλθαν από παρθενογένεση καθώς οι γενετικές διαφορές από τους... επίδοξους πατέρες τους απέκλειαν κάθε ενδεχόμενο κάποιος από τους τέσσερις να γονιμοποίησε το θηλυκό βόα. Επιπλέον, τα χρωμοσώματα που καθορίζουν το φύλο είναι και στα 22 φίδια ιδιαίτερα ασυνήθιστα: ενώ τα αρσενικά ερπετά έχουν χρωμοσώματα ΖΖ και τα θηλυκά ΖW, αυτά έχουν WW, κάτι που αποδεικνύει χωρίς πλέον να υπάρχει περιθώριο αμφιβολίας ότι τα φίδια κληρονόμησαν το σύνολο του γενετικού τους υλικού από τη μητέρα τους. «Ουσιαστικά είναι μισοί κλώνοι της μητέρας τους», λέει ο Δρ. Μπουθ και εξηγεί ότι πήραν δύο αντίγραφα των μισών χρωμοσωμάτων της. Είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται κάτι τέτοιο στα σπονδυλωτά ζώα, καθώς «εδώ και δεκαετίες ο συνδυασμός χρωμοσωμάτων WW θεωρούνταν μη βιώσιμος» και όλα τα καταγεγραμμένα είδη που προέρχονταν από παρθενογένεση είχαν χρωμοσώματα ZZ, ήταν δηλαδή αρσενικά.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες πάντως, το συγκεκριμένο φίδι έχει στο παρελθόν γονιμοποιηθεί από αρσενικό βόα. Αυτό που προς το παρόν παραμένει μυστήριο είναι γιατί επέλεξε να «χρησιμοποιήσει» το σπέρμα τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Να σημειωθεί ότι πολλά ασπόνδυλα ζώα, π.χ. είδη εντόμων, μπορούν να αναπαραχθούν χωρίς τη βοήθεια αρσενικού, κλωνοποιώντας τους εαυτούς τους και γεννώντας γενετικά πανομοιότυπα έντομα. Αν και έχουν καταγραφεί περιστατικά παρθενογένεσης στα σπονδυλωτά -για παράδειγμα σε δράκους του κομόντο και σε σφυροκέφαλους καρχαρίες- κάτι τέτοιο αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα που θέλει τα είδη αυτά να ζευγαρώνουν με σκοπό την αναπαραγωγή.
Φίδι σώθηκε από τον αφανισμό
Εν τω μεταξύ, οικολογικές οργανώσεις γνωστοποίησαν ότι ο δρομέας της Αντίγκουα, το σπανιότερο φίδι του κόσμου, σώθηκε από τον αφανισμό: μέσα στην τελευταία 15ετία, ο αριθμός των ερπετών αυτών που στο σύνολό τους ζουν σε νησί ανοιχτά των ακτών της Αντίγκουα, στην Καραϊβική, δεκαπλασιάστηκε από 50 σε περισσότερα από 500.
Ο –άκακος- δρομέας είχε ήδη εξαφανιστεί από την Αντίγκουα, ενώ οι επιθέσεις μαύρων αρουραίων αλλά και ανθρώπων σε βάρος του, στο νησί Γκρέιτ Μπερντ, είχαν οδηγήσει σε δραματική συρρίκνωση του πληθυσμού. Τελικά σώθηκε στο παρά πέντε χάρη σε πρωτοβουλίες ξένων οργανώσεων, που με τη βοήθεια ντόπιων εθελοντών εξουδετέρωσαν όλους τους αρουραίους και οι οποίες τώρα ζητούν την εφαρμογή αυστηρού νομικού πλαισίου προκειμένου το σπάνιο φίδι να μην ξαναβρεθεί στο χείλος του αφανισμού.