Οι αντιπρόσωποι 194 χωρών άρχισαν να συρρέουν στο Κανκούν του Μεξικού για την τελευταία - και καθοριστική - εβδομάδα των διαπραγματεύσεων που αρχίζουν την Τρίτη.
Οι αντιπρόσωποι 194 χωρών άρχισαν να συρρέουν στο Κανκούν του Μεξικού για την τελευταία - και καθοριστική - εβδομάδα των διαπραγματεύσεων που αρχίζουν την Τρίτη.
Καθώς ελάχιστοι είναι αυτοί που βλέπουν μία νέα διεθνή, δεσμευτική συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, διαφαίνονται προσπάθειες παράτασης του ισχύοντος έως το 2012 Πρωτοκόλλου του Κιότο, γεγονός που έχει πυροδοτήσει εντάσεις.
Κίνα, Ινδία και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες λένε ότι τα πλούσια κράτη έχουν παράξει τις περισσότερες εκπομπές τους αερίων του θερμοκηπίου μετά την Επιστημονική Επανάσταση και ζητούν την παράταση της ισχύος του Πρωτοκόλλου. Ιαπωνία, Ρωσία και Καναδάς έχουν ήδη ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να βάλουν την υπογραφή τους σε κάτι τέτοιο και ζητούν μια νέα συμφωνία, που θα δεσμεύει και τις αναδυόμενες οικονομίες να αναλάβουν δράση.
Το επιχείρημά τους είναι ότι οι χώρες που το έχουν επικυρώσει παράγουν από κοινού λιγότερο από το εν τέταρτο των εκπομπών παγκοσμίως, συνεπώς - όπως λένε- το Πρωτόκολλο του Κιότο δεν μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση της μείωσής τους.
Αυτή η διαμάχη επισκίασε το πρώτο σκέλος της συνόδου των Ηνωμένων Εθνών και εκφράζονται φόβοι ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε «ναυάγιο» παρόμοιο με αυτό της Κοπεγχάγης πέρυσι.
Αισιοδοξία από το Μεξικό, δυσαρέσκεια από την ΕΕ
Το Σαββατοκύριακο, δόθηκαν στη δημοσιότητα προσχέδια συμφωνιών, για τη σύνταξη των οποίων ελήφθησαν υπόψη κάποιες από τις θέσεις και τις απαιτήσεις που πρόβαλαν διάφορες αντιπροσωπείες. Στην Κοπεγχάγη, η διαρροή -από τις πρώτες μέρες της συνόδου- προσχεδίου συμφωνίας, την ύπαρξη του οποίου αγνοούσαν πολλές χώρες, πιστεύεται πως υπήρξε ένας από τους βασικούς λόγους που οι συνομιλίες κατέληξαν σε αδιέξοδο.
Το Μεξικό που φιλοξενεί τις σχεδόν 200 αντιπροσωπείες ωστόσο, τονίζει με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία ότι η «δική του» σύνοδος είναι μια ανοιχτή διαδικασία, στην οποία κάθε χώρα είναι ευπρόσδεκτη να συμβάλει. Μέχρι στιγμής η ανταπόκριση είναι σε γενικές γραμμές θετική, τόσο από πλευράς συνέδρων όσο και από περιβαλλοντικές οργανώσεις. «Δεν υπάρχει κρυφό κείμενο ή κρυφές διαπραγματεύσεις», είπε η υπουργός Εξωτερικών του Μεξικού Πατρίσια Εσπινόζα. «Δεν θα γίνουν επιμέρους διαπραγματεύσεις».
Πολλοί ωστόσο αμφισβητούν ότι η εβδομάδα που ξεκίνησε με συγκρατημένη αισιοδοξία θα λήξει με έναν ουσιαστικό συμβιβασμό. Αιτία, κατά τον Κολομβιανό διαπραγματευτή: το «φάντασμα της Κοπεγχάγης». «Θα χάσουμε τη νομιμότητά μας», προειδοποίησε. «Πόσες ακόμη σύνοδοι χωρίς αποτελέσματα μπορούν να γίνουν;» Εξίσου απαισιόδοξη εμφανίστηκε και η αρμόδια κοινοτική επίτροπος, που αξιώνει εκ μέρους της Ε.Ε. αποφασιστικά βήματα στην κατεύθυνση του περιορισμού της παραγωγής εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. «Τα κείμενα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο τραπέζι δεν είναι έτοιμα προς αξιοπιοίηση από τους υπουργούς ώστε να οριστικοποιηθεί μια συμφωνία», δήλωσε η επίτροπος για την κλιματική αλλαγή Κόνι Χέντεγκαρντ. «Ήρθαμε εδώ για να διαπραγματευτούμε, όχι για να προβάλουμε εκ νέου τις εθνικές μας θέσεις.»
IPCC: Καταστροφική για τους φτωχούς μια αποτυχία
Εν τω μεταξύ, ο επικεφαλής της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) προειδοποίησε ότι περαιτέρω καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων για την ανάσχεση της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα έθετε σε κίνδυνο πολλές ζωές στις φτωχότερες χώρες. Σε συνέντευξή του στο SolveClimate News, ο Ραχέντρα Πασόρι εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι –δεδομένων και των επιστημονικών στοιχείων που έχουν έρθει στο φως- οι διαπραγματευτές στο Κανκούν θα επιτύχουν κάποια πρόοδο στην κατεύθυνση μιας νέας συμφωνίας για το κλίμα.
Σύμφωνα με την περίφημη –όσο και αμφιλεγόμενη- έκθεση του IPCC που δόθηκε στη δημοσιότητα το 2007, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου απειλούν να αυξήσουν τη συχνότητα φαινομένων όπως οι πλημμύρες ή η ξηρασία, οδηγώντας στη μείωση της παραγωγής αγροτικών προϊόντων, ιδιαίτερα στις φτωχές χώρες. «Υπάρχουν κοινωνίες, οι οποίες πολύ απλά δεν έχουν τους πόρους που θα τους επέτρεπαν να εισάγουν τρόφιμα», δήλωσε ο Δρ. Πασόρι. «Εάν δεν είναι σε θέση να παράγουν αρκετά ώστε να είναι αυτάρκεις, τότε αυτό προφανώς θα έχει ιδιαίτερα επιβλαβείς και αρνητικές συνέπειες.»
Κατά τον Πασόρι, η υπερθέρμανση του πλανήτη ήδη επιδεινώνει τις φυσικές καταστροφές. Ενδεικτικά αναφέρθηκε στον «τρομερό κυκλώνα» που έπληξε τη Μυανμάρ το 2008, στοιχίζοντας τη ζωή σε περισσότερους από 100.000 ανθρώπους. Κατά τις εκτιμήσεις του IPCC, τέτοιου είδους τραγωδίες δεν είναι παρά ο προάγγελος όσων θα συμβούν στον πλανήτη.