«Εσβησε» η «Μπουλντόζα» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής

Aπεβίωσε σήμερα σε ηλικία 69 ετών ο Αμερικανός διπλωμάτης Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, μεσολαβητής το 1995 στη συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στα Βαλκάνια και ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ομπάμα στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

Γνωστός και ως «Μπουλντόζα», ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ απεβίωσε τρεις ημέρες μετά το καρδιακό επεισόδιο που υπέστη στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ όταν λιποθύμησε στη διάρκεια συνάντησης με την υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. Εισήχθη εσπευσμένα στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Τζορτζ Ουάσινγκτον όπου υποβλήθηκε σε εγχείριση για την αντιμετώπιση ρήξης αορτής η οποία διήρκησε 20 ώρες. Το Σαββατοκύριακο υποβλήθηκε σε δεύτερη επέμβαση στο νοσοκομείο, μόλις λίγα τετράγωνα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Στη διπλωματική του καριέρα ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ υπηρέτησε ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη και στη Γερμανία, και δύο φορές ως αναπληρωτής ΥΠΕΞ. Αναλυτικά η σταδιοδρομία του:

1962: Εισέρχεται στο διπλωματικό σώμα.

1966-67: Ειδικός σύμβουλος για το Βιετνάμ του προέδρου Λίντον Τζόνσον.

1967-69: Ειδικός βοηθός των υφυπουργών Εξωτερικών, Κάτσενμπακ και Ρίτσαρντσον, μέλος της αντιπροσωπείας των ΗΠΑ στις ειρηνευτικές συνομιλίες του Παρισιού για το Βιετνάμ.

1970-72: Διευθυντής του Ειρηνευτικού Σώματος Στρατού στο Μαρόκο.

1972-76: Διευθύνων σύμβουλος του τριμηνιαίου περιοδικού Foreign Policy.

1974-75: Μέλος Προεδρικής Επιτροπής για την Εξωτερική Πολιτική. Αρθρογραφεί στο περιοδικό Newsweek.

1976: Μετέχει στην προεκλογική εκστρατεία των Δημοκρατικών Κάρτερ-Μόντεϊλ ως συντονιστής των υποθέσεων εθνικής ασφαλείας.

1977-81: Βοηθός υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την Ανατολική Ασία και τον Ειρηνικό.

1981-85: Αντιπρόεδρος της εταιρίας συμβούλων Public Strategies.

1985-93: Διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας επενδύσεων Lehman Brothers.

Ιούλ.1993: Διορίζεται πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Γερμανία.

1994: Βοηθός υπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για Ευρωπαϊκές και Καναδικές Υποθέσεις.

Αύγ.1995: Αναλαμβάνει αποστολή για την ειρήνευση στη Βοσνία, η οποία καταλήγει στη συμφωνία μεταξύ των πρώην εμπολέμων στο Ντέιτον του Οχάιο το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου.

Φεβρ.1996: Προσλαμβάνεται στην τράπεζα επενδύσεων Credit Swiss First Boston στη Νέα Υόρκη.

4/6/1997: Διορίζεται από τον πρόεδρο Κλίντον ειδικός απεσταλμένος του για την Κύπρο.

18/6/1998: Διορίζεται από τον πρόεδρο Κλίντον πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ.

11/9/1998: Η κυβέρνηση αποσύρει προσωρινά την υποψηφιότητά του για το αξίωμα του πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, λόγω "φορολογικών εκκρεμοτήτων". Ο διορισμός του παραμένει "παγωμένος", έως ότου διακριβωθεί κατά πόσον είχε χρησιμοποιήσει την επιρροή του, ώστε η ελβετική τράπεζα για την οποία αργότερα εργάστηκε να συνάψει το 1995 ένα συμβόλαιο με την ουγγρική κυβέρνηση.

9/2/1999: Συμφωνεί να πληρώσει πρόστιμο 5.000 δολαρίων στο αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης για παραβίαση της νομοθεσίας που απαγορεύει στους αξιωματούχους που εγκαταλείπουν το δημόσιο τομέα για τον ιδιωτικό να έχουν ορισμένου τύπου επαφές με πρώην συναδέλφους τους, προκειμένου να αποφεύγονται οι περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων ή η παράνομη άσκηση επιρροής. Με τον τρόπο αυτό, διευθετούνται τα προβλήματα που εμπόδιζαν το διορισμό του ως πρεσβευτή στον ΟΗΕ.

30/6/1999: Η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας εγκρίνει το διορισμό του ως πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ.

5/8/1999: Η Γερουσία εγκρίνει με ψήφους 81 έναντι 16 το διορισμό του ως πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ. Παραμένει στη θέση αυτή έως την ανάληψη των καθηκόντων του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Γουόκερ Μπους (20/1/2001).

2001: Υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης.

22/1/2009: Διορίζεται από τη νέα ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, ειδικός απεσταλμένος για το Αφγανιστάν και το Πακιστάν.

13/12/2010: Πεθαίνει ύστερα από δύο πολύωρες ανεπιτυχείς επεμβάσεις στην καρδιά για την αντιμετώπιση ρήξης αορτής στο πανεπιστημικό νοσοκομείο Τζορτζ Ουάσινγκτον.

Μπαράκ Ομπάμα: Ενας αληθινός γίγαντς της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής

Τη θλίψη του για το θάνατο του Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, εξέφρασε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα χαρακτηρίζοντας τον «μοναδική μορφή» και «αληθινό γίγαντα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής».

Ο Ρ. Χόλμπρουκ θα αφήσει την ανάμνηση της «ακούραστης διπλωματίας του, της αγάπης του για την πατρίδα και των προσπαθειών του για την επίτευξη ειρήνης», οι οποίες έκαναν την Αμερική ισχυρότερη, ασφαλέστερη και πιο σεβαστή, γράφει ο Ομπάμα σε ανακοίνωσή του και μεταξύ άλλων αναφέρεται στη μακρά σταδιοδρομία του ειδικού του απεσταλμένου, δίνοντας έμφαση στις συμφωνίες του Ντέιτον που έθεσαν τέλος στον πόλεμο της Βοσνίας το 1995.

«Όταν εκλέχτηκα πρόεδρος, ένιωσα ευτυχής που ο Ρίτσαρντ δέχτηκε να υπηρετήσει εκ νέου. Η πρόοδος που πετύχαμε στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν οφείλεται κατά μεγάλο βαθμό στις άοκνες προσπάθειες του Ρίτσαρντ υπέρ του εθνικού συμφέροντος της Αμερικής και στον αγώνα του υπέρ της ειρήνης και της ασφάλειας. Είχε κατανοήσει στη ζωή του και στη δουλειά του ότι τα συμφέροντά μας περικλείουν τις αξίες αυτές που θεωρούμε τόσο πολύτιμες», υπογραμμίζει ο Αμερικανός πρόεδρος, υπενθυμίζοντας ότι ο Χόλμπρουκ ήταν παιδί προσφύγων, που «αφοσιώθηκε στους εκτοπισμένους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο».

«Σήμερα υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο, που η ζωή τους σώθηκε και πρόκοψε χάρη στο έργο του Χόλμπρουκ», πρόσθεσε ο Πρόεδρος Ομπάμα, εκτιμώντας πως «οι ΗΠΑ είναι πιο ασφαλείς όπως και ο κόσμος είναι πιο ασφαλής λόγω της πατριωτικής υπηρεσίας μισού αιώνα που προσέφερε ο πρεσβευτής Χόλμπρουκ».

«Από τις πρώτες ημέρες της θητείας του στο Βιετνάμ έως τον ιστορικό του ρόλο στην επίτευξη ειρήνης στα Βαλκάνια και μέχρι την τελευταία του αποστολή στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, ο Ρίτσαρντ συνέβαλε στη διαμόρφωση της ιστορίας μας, στη διαχείριση των κινδύνων του παρόντος και στην ασφάλεια του μέλλοντός μας», τόνισε ο Μπαράκ Ομπάμα.

«Απόψε η Αμερική έχασε έναν από τους πιο δεινούς υποστηρικτές της και έναν από τους πιο αφοσιωμένους υπηρέτες της», τόνισε από την πλευρά της η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον.

Ο απεσταλμένος του Προέδρου Ομπάμα και η συνάντηση με Μιλόσεβιτς

Λίγες ημέρες μετά την εκλογή του στον Λευκό Οίκο, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα διόρισε τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ απεσταλμένο του στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, στέλνοντας τον βετεράνο διπλωμάτη στο μέτωπο του πολέμου κατά της τρομοκρατίας. Αποστολή του, να διαχειριστεί τη λεπτή σχέση μεταξύ του Αφγανιστάν και του Πακιστάν, να βοηθήσει στο συντονισμό των πολεμικών επιχειρήσεων κατά της τρομοκρατίας στην περιοχή αυτή ενισχύοντας παράλληλα το ρόλο της κοινωνίας των πολιτών και στις δύο χώρες.

Ωστόσο ο Χόλμπρουκ έγινε ευρύτερα γνωστός ως ο αρχιτέκτονας των ειρηνευτικών συμφωνιών του Ντέιτον το 1995 με τις οποίες τερματίστηκε ο εμφύλιος πόλεμος στη Βοσνία, ύστερα από μήνες διπλωματικών αποστολών και ειρηνευτικών προσπαθειών.

Ως υφυπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη υπό την προεδρία Κλίντον, πρωταρχικό καθήκον του Χόλμπρουκ ήταν να διευκολύνει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Ωστόσο όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία, με την διπλωματία του Χόλμπρουκ και τις αεροπορικές επιδρομές του ΝΑΤΟ τερματίστηκε ο πόλεμος μεταξύ Σέρβων, Μουσουλμάνων και Κροατών.

Επίστρεψε ως ειδικός απεσταλμένος στην περιοχή στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν συγκρούσεις ξέσπασαν μεταξύ Σέρβων και Αλβανών στο Κόσοβο.

Το Μάρτιο του 1999 ταξίδεψε στο Βελιγράδι για να δώσει το τελευταίο τελεσίγραφο στον σέρβο πρόεδρο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ότι το ΝΑΤΟ θα άρχιζε τους βομβαρδισμούς, αν η επίθεση στο Κόσοβο δεν σταματούσε. Ο Μιλόσεβιτς δεν άκουσε την προειδοποίηση.

Στην τελευταία του αποστολή στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν λέγεται ότι ο Χόλμπρουκ είχε διαφωνίες με τον αφγανό πρόεδρο Χαμίντ Καρζάι και με τον διοικητή των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή, νυν απόστρατο στρατηγό Στάνλεϊ ΜακΚρίσταλ.

Ο στρατηγός Ντέιβιντ Πετρέους που αντικατέστησε τον ΜακΚρίσταλ, άκουγε περισσότερο τη γνώμη του Χόλμπρουκ. Ειδικοί βλέπουν ένα σημαντικό ρόλο του βετεράνου διπλωμάτη στις συνομιλίες μεταξύ του Καρζάι και των ανταρτών Ταλιμπάν.