Καθώς υποχωρεί η ευφορία που είχε προκαλέσει η τελετή ορκωμοσίας του Ομπάμα, οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται μια δυσάρεστη αλήθεια. Στη διάρκεια της ομιλίας του, ο νέος πρόεδρος δεν ανέφερε την Ευρωπαϊκή Ενωση ούτε μια φορά. Ο Ομπάμα είναι στο επίκεντρο του προβληματισμού της Ευρώπης. Αλλά η Ευρώπη δεν φαίνεται να είναι στο επίκεντρο του δικού του προβληματισμού.
Χρειάστηκε να περάσουν τρεις ημέρες για να τηλεφωνήσει ο Ομπάμα σε έναν ευρωπαίο ηγέτη. Και το τηλεφώνημα αυτό έγινε στον Γκόρντον Μπράουν, με αποτέλεσμα να απογοητευτούν όσοι περίμεναν μια λιγότερο φιλοβρετανική στάση. Μόνο την άλλη ημέρα τηλεφώνησε ο Ομπάμα στον Σαρκοζί, στη Μέρκελ και στον Μεντβέντεφ. Αντίθετα, ήλθε σε επαφή με τους ηγέτες της Παλαιστινιακής Αρχής, της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Ιορδανίας μια μόλις ημέρα αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του. Και η πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη σε ξένο κανάλι ήταν στο αλ-Αραμπίγια.
Οι Ευρωπαίοι είχαν ήδη απογοητευτεί και πριν από την ορκωμοσία. Πέντε ηγέτες επισκέφθηκαν τον Νοέμβριο την Ουάσινγκτον για τη σύνοδο της G20, και ο Ομπάμα δεν είδε κανέναν. «Η ομάδα του είναι πολύ κλειστή», παρατηρεί ένας γάλλος διπλωμάτης. Στη Γερμανία, όπου τον Σεπτέμβριο θα διεξαχθούν εκλογές, τόσο η καγκελάριος Μέρκελ όσο και ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγιερ δίνουν μάχη για το ποιος θα συναντηθεί πρώτος με τον Ομπάμα. Είναι πιθανό να απογοητευτούν και οι δύο.
Η πρώτη επίσκεψη του Ομπάμα στην Ευρώπη είναι πιθανό να γίνει στις 2 Απριλίου στο Λονδίνο, με την ευκαιρία μιας άλλης συνόδου της G20. Την επομένη αναμένεται να παραστεί στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, που θα πραγματοποιηθεί είτε στο Στρασβούργο είτε στο Κελ, μια πόλη της νοτιοδυτικής Γερμανίας. Οι Τσέχοι, που ασκούν την προεδρία της Ε.Ε. αυτό το εξάμηνο, ελπίζουν να τον προσελκύσουν στην Πράγα. «Ολοι θέλουν την πρώτη επίσκεψη του "Μεσσία"», σημειώνει ένας γάλλος αξιωματούχος.
Οσο ο Μπους ήταν στην εξουσία, οι Ευρωπαίοι κατήγγελλαν τη μεταχείριση των κρατουμένων στο Γκουαντάναμο. Αλλά τώρα τα πράγματα αλλάζουν.
Το κλείσιμο του Γκουαντάναμο, που ο Ομπάμα υποσχέθηκε ότι θα γίνει μέσα σε ένα χρόνο, διχάζει τους Ευρωπαίους. «Κανείς δεν τρελαίνεται να πάρει κάποιους από τους κρατούμενους», τόνισε ο τσέχος υπουργός Εξωτερικών Κάρελ Σβάτσενμπεργκ στις Βρυξέλλες. Ο γάλλος ομόλογός του Μπερνάρ Κουσνέρ είπε ότι οποιοδήποτε σχετικό αίτημα θα εξεταστεί «κατά περίσταση». Απρόθυμος να δεχθεί κρατούμενους είναι και ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Το Αφγανιστάν μπορεί να αποδειχθεί ακόμη μεγαλύτερο «αγκάθι». Ο πρόεδρος Σαρκοζί έστειλε πέρυσι 700 επιπλέον στρατιώτες, και δύσκολα θα δεχθεί να στείλει κι άλλους. Το ίδιο ισχύει και για τους Βρετανούς. Οι Γερμανοί ανησυχούν λοιπόν ότι το βάρος θα πέσει πάνω τους. Αλλά οποιαδήποτε θετική απόφαση θα πρέπει να αποκλειστεί πριν από τις εκλογές.
Στο θέμα του Ιράν, πάλι, ο Ομπάμα έχει προτείνει διάλογο, αλλά και αυστηρότερες κυρώσεις ώστε να πιεστούν οι Ιρανοί να εγκαταλείψουν τις πυρηνικές τους φιλοδοξίες. Εδώ διαφωνεί και πάλι η Γερμανία, ο μεγαλύτερος δυτικός εξαγωγέας στο Ιράν.
Ο νέος πρόεδρος δεν μπορεί να ικανοποιήσει όλο τον κόσμο. Απ'ό,τι φαίνεται, θα ακολουθήσει μια πιο μετριοπαθή γραμμή απέναντι στη Ρωσία, ικανοποιώντας τη Γερμανία, αλλά δυσαρεστώντας τους Kεντροευρωπαίους. Το κύριο μέλημά του, όμως, θα είναι η Κίνα.
Λίγοι είναι οι τομείς όπου η Ευρώπη θα κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση. Ενας από αυτούς τους τομείς είναι η Μέση Ανατολή: ο απεσταλμένος του Ομπάμα, ο Τζορτζ Μίτσελ, σχεδιάζει να επισκεφθεί το Παρίσι και το Λονδίνο στο ταξίδι της επιστροφής.
Πηγή: The Economist, ΑΠΕ-ΜΠΕ