Το διαδίκτυο έχει βοηθήσει τη δημοσιογραφία μέσω της συνεργασίας με το κοινό, ισχυρίζεται, μιλώντας στο naftemporiki.gr η Τζορτζίνα Χένρι, αρχισυντάκτρια του «comment is free», της διαδικτυακής έκδοσης της βρετανικής εφημερίδας Guardian.
Το διαδίκτυο έχει βοηθήσει τη δημοσιογραφία μέσω της συνεργασίας με το κοινό, ισχυρίζεται, μιλώντας στο naftemporiki.gr η Τζορτζίνα Χένρι, αρχισυντάκτρια του «comment is free», της διαδικτυακής έκδοσης της βρετανικής εφημερίδας Guardian.
Προσθέτει ότι το ίντερνετ έχει ωστόσο καταφέρει σοβαρό πλήγμα στις εφημερίδες και στο επιχειρηματικό μοντέλο βάσει του οποίου λειτουργούσαν τα ΜΜΕ. Δεν κρύβει πάντως τον ενθουσιασμό της για την επικοινωνία με το κοινό που της προσφέρει η διαδικτυακή δημοσιογραφία.
Η κ. Χένρι βρέθηκε στην Αθήνα με αφορμή τη συζήτηση που διοργάνωσε το Megaron Plus με τίτλο «Η δημοσιογραφία στην εποχή του Διαδικτύου».
Είναι εργαλείο για τη δημοκρατία το ίντερνετ;
«Ναι, είναι ένα υπέροχο εργαλείο για την ενημέρωση, τη δικτύωση, την οργάνωση και την διεξαγωγή εκστρατειών, κατά έναν τρόπο που η παραδοσιακή πολιτική βρίσκει όλο και πιο δύσκολο. Ωστόσο πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι απευθύνεται προς ένα κοινό που είναι πιο νέο, πιο μορφωμένο και πιο αστικό. Υπάρχει ένα χάσμα στις ηλικίες, ένα μικρό χάσμα στα φύλα και, ακόμα, ένα οικονομικό χάσμα».
Ποιους περιορισμούς βάζετε στη δημοσιοποίηση σχολίων αναγνωστών και γιατί;
«Ζητούμε από όλους τους σχολιαστές να εγγραφούν και να ακολουθήσουν την πολιτική μας». (σ.σ. επεξηγείται στο http://www.guardian.co.uk/talkpolicy/0,,210609,00.html )
Πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί στην έκφραση;
«Ναι. Δεν ανεχόμαστε τις ύβρεις, την προσβλητική γλώσσα, τη γλώσσα που προάγει το μίσος. Στόχος μας είναι ένας πολιτισμένος τόπος. Οι χρήστες μπορούν να τσακώνονται και να διαφωνούν με πάθος, αλλά πρέπει να είναι πολιτισμένοι. Ξεκαθαρίζουμε τα σχόλια αφού έχουν αναρτηθεί και όχι πριν, οπότε “κατεβάζουμε” τα σχόλια που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες μας».
Σε ποιο βαθμό φταίει το ίντερνετ για την κρίση που περνούν οι εφημερίδες;
«“Φταίξιμο” δεν είναι ακριβώς η σωστή λέξη. Θα έλεγα ότι το ίντερνετ έχει αναβαθμίσει πολύ τη δημοσιογραφία στην Guardian, την ώρα που προφανώς έχει βοηθήσει την υποβάθμιση του επιχειρηματικού μοντέλου της δικής μας και άλλων εφημερίδων, καθώς δεν μπορούμε να χρεώσουμε για τη διαδικτυακή μας δημοσιογραφία. Η επίπτωση του ίντερνετ έχει ενταθεί σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική κρίση, που έχει κάνει τη διαφήμιση στις εφημερίδες σχεδόν να στερέψει. Τα έσοδα από το ίντερνετ δεν είναι ακόμα αρκετά για να αντικαταστήσουν τα έσοδα που προκύπτουν εδώ και 200 χρόνια από τις πωλήσεις εφημερίδων και τις διαφημίσεις στα έντυπα».
Πιστεύετε ότι το «comment is free» προωθεί, ανταγωνίζεται (και επομένως δυνητικά υποβαθμίζει) ή είναι εντελώς ανεξάρτητο από την έντυπη έκδοση της Guardian;
«Το “comment is free” είναι μία προέκταση της μάρκας Guardian στο ίντερνετ και θα έλεγα ότι είναι βαθιά ριζωμένο στις θεμελιώδεις αρχές της Guardian: υπάρχει για να διευρύνει και να εμβαθύνει τα σχόλια και τις γνώμες, να ανοίγει την Guardian σε όσο περισσότερες φωνές γίνεται απΆ όλο τον κόσμο και απΆ όλο το πολιτικό φάσμα. Αυτή ήταν η αρχική φιλελεύθερη αποστολή της εφημερίδας, όπως εκφράστηκε από το θρυλικό της αρχισυντάκτη CP Scott. Χωρίς τους περιορισμούς που θέτει το μελάνι πάνω στο χαρτί μπορούμε να είμαστε πολύ πιο φιλόδοξοι στο διαδίκτυο. Δημοσιεύουμε επίσης όλα τα άρθρα γνώμης από την εφημερίδα και ανοίγουμε τα πάντα σε σχολιασμό. Είναι βέβαια αλήθεια ότι το κοινό του διαδικτύου είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που είναι προετοιμασμένο να πληρώσει 90 πένες για να αγοράσει την εφημερίδα. Είναι παγκόσμιο. Είναι πολύ λιγότερο φιλελεύθερο από το παραδοσιακό κοινό της έντυπης έκδοσης. Και δεν είναι απαραιτήτως εξοικειωμένο με την Guardian και τις αρχές βάσει των οποίων συντάσσεται».
Τι πλήγμα έχει καταφέρει το ίντερνετ στο οικονομικό μοντέλο των ΜΜΕ και ποιες είναι οι επιπτώσεις;
«Έχει αλλάξει το μοντέλο των επιχειρήσεων ΜΜΕ γιατί, ασφαλώς, έχει οδηγήσει στη μείωση τόσο των πωλήσεων εφημερίδων όσο και των διαφημίσεων στις εφημερίδες (αφού είναι πολύ πιο φθηνές στο διαδίκτυο). ΓιΆ αυτό βλέπουμε όλο και περισσότερες εφημερίδες να κλείνουν ή να έχουν σοβαρά προβλήματα στη Αμερική και την Ευρώπη. Προς το παρόν, αυτό που μπορούν να κάνουν όλες οι εφημερίδες σαν την Guardian είναι να συνεχίσουν να επενδύουν στη δημοσιογραφία και όχι στο μηχανισμό διανομής και να προσπαθούν να είναι οι καλύτερες στους τομείς που ξεχωρίζουν. Και, όπως όλοι οι άλλοι, να προσπαθούν να βρουν τρόπους να βγάζουν αρκετά χρήματα για να συνεχίζουν να πληρώνουν για τη δημοσιογραφία».
Σύμφωνα με έρευνες, παρόλο που το ίντερνετ έχει οδηγήσει στη δημιουργία πληθώρας πηγών ενημέρωσης, στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για ιστοσελίδες που ανακυκλώνουν θέματα από άλλες πηγές. Ποια είναι η γνώμη σας γιΆ αυτό;
«Συμφωνώ και συμπάσχω με τα παραδοσιακά ΜΜΕ που παραπονιούνται ότι πολλές από αυτές τις πηγές, όπως και πολλά από τα μπλογκ, απλώς μαζεύουν ή ανακυκλώνουν δημοσιογραφία από παραδοσιακές πηγές χωρίς να την πληρώνουν, κάτι που κάποια στιγμή θα οδηγήσει στη μείωση της δημοσιογραφίας που υπάρχει για να ανακυκλώσουν».
Tο ίντερνετ έχει ζημιώσει ή έχει βοηθήσει τη δημοσιογραφία;
«Έχει ζημιώσει τις εφημερίδες, αλλά έχει βοηθήσει τη δημοσιογραφία. Υπάρχουν θέματα που έβγαλε η Guardian τελευταία, τα οποία δεν θα είχαν γίνει χωρίς το κοινό μας. Το ίντερνετ επιτρέπει αυτή τη συνεργασία μεταξύ κοινού και δημοσιογράφων που μας δίνει χιλιάδες νέες πηγές και πληροφορίες κάθε μέρα».
Τι σας αρέσει περισσότερο ως εργαζόμενη σε ένα διαδραστικό Μέσο, όπως το comment is free;
«ΠρώτΆ απΆ όλα η αμεσότητα της διαδικτυακής δημοσιογραφίας είναι αναζωογονητική για οποιονδήποτε μεγάλωσε στην έντυπη δημοσιογραφία. Σου επιτρέπει να καλύπτεις γεγονότα την ώρα που συμβαίνουν, παρέχοντας στιγμιαίο σχολιασμό και ανάλυση και ένα χώρο για συζήτηση. Δεύτερον, η άμεση αντίδραση (σ.σ. των αναγνωστών) κάτω από τη γραμμή. Στην καλύτερή της έκδοση είναι διεισδυτική, καλογραμμένη, έξυπνη, καυστική, ενημερωμένη και πάντα σου λέει κάτι που δεν είχες σκεφτεί. Κάποια από τα ντιμπέιτ που γίνονται στην ιστοσελίδα μας είναι πολύ εκλεπτυσμένα και διαφωτιστικά. Στη χειρότερη έκδοσή της βέβαια…»