Κόσμος
Δευτέρα, 18 Μαΐου 2009 14:56

Τέλος του εμφυλίου στη Σρι Λάνκα: Ερωτήσεις και απαντήσεις

Ποιοι είναι οι Τίγρεις Ταμίλ, γιατί πολεμούν, ποιος ήταν το προφίλ του αρχηγού τους, κατά πόσο μπορούμε να μιλάμε για το τέλος του πολέμου...

Για νίκη επί των Τίγρεων Ταμίλ και θάνατο του ηγέτη τους κάνουν λόγο τα κυβερνητικά στρατεύματα στη Σρι Λάνκα, θέτοντας τέλος σε μία από τις πιο μακροχρόνιες διαμάχες παγκοσμίως.

Πρόκειται πράγματι για το τέλος του πολέμου;

O στρατός υποστηρίζει ότι κέρδισε τη Δευτέρα την τελική μάχη σε έναν πόλεμο που άρχισε το 1983 και στοίχισε τη ζωή σε 70.000 ανθρώπους, νικώντας τους αντάρτες που είχαν εγκλωβιστεί σε ένα μικρό κομμάτι γης 300 τετραγωνικών μέτρων σε ακτή στα βορειοανατολικά του νησιού και σκοτώνοντας τον ηγέτη τους Βελουπιλάι Πραμπακαράν. Ο πρόεδρος της χώρας έκανε λόγο για νίκη από το Σάββατο, μετά την ανακοίνωση του στρατού ότι είχε απελευθερώσει 72.000 αμάχους από την εμπόλεμη ζώνη. Οι Τίγρεις Ταμίλ ανακοίνωσαν κατάπαυση του πυρός την Κυριακή. Ο πρόεδρος αναμένεται να ανακοινώσει και επισήμως το τέλος του πολέμου την Τρίτη στο κοινοβούλιο.

Για ποιο λόγο είχε ξεσπάσει ο εμφύλιος;

H μειονότητα των Ταμίλ διεκδικούσε από τη δεκαετία του ‘70 την ανεξαρτησία της στα βόρεια και ανατολικά του νησιού. Το εθνικιστικό κίνημα των Ταμίλ θεωρούσε ότι η μειονότητα ήταν θύμα διακρίσεων από την πλευρά της κυβέρνησης που ελέγχεται από την πλειονότητα των Σιναλέζων. Ταμίλ και Σιναλέζοι έφτασαν στη Σρι Λάνκα από την Ινδία, αλλά οι δύο ομάδες έχουν δική τους γλώσσα και διαφορετική θρησκεία – οι Σιναλέζοι είναι κατά κύριο λόγο βουδιστές και οι Ταμίλ ινδουιστές.

Ο πόλεμος μεταξύ των ανταρτών και των Τίγρεων Ταμίλ άρχισε το 1983. Το 2002 οι αντάρτες και η κυβέρνηση υπέγραψαν εκεχειρία με τη διαμεσολάβηση της Νορβηγίας. Οι εχθροπραξίες όμως εντάθηκαν και πάλι από το 2006, και ιδιαίτερα μετά το 2008.

Ποιοι είναι οι Τίγρεις Ταμίλ;

Οι Τίγρεις Ταμίλ ιδρύθηκαν το 1976 με στόχο την ανεξαρτησία των Ταμίλ. Η σύρραξη με τα κυβερνητικά στρατεύματα άρχισε το 1983, μετά τις αναταραχές που ξέσπασαν με το θάνατο 13 κυβερνητικών στρατιωτών σε ενέδρα των αντατρών. Στο απόγειο της δύναμής τους, είχαν ιδρύσει ένα ντε φάκτο κράτος για τους Ταμίλ της Σρι Λάνκα με την ονομασία Ταμίλ Ίλαμ. Οι Τίγρεις συνέλεγαν φόρους, είχαν δικαστήρια και στρατό, ναυτικό και αεροπορία, παρόλο που το επίσημο κράτος παρείχε παιδεία και περίθαλψη.

Πρόκειται για το τέλος των Τίγρεων Ταμίλ;

Ως συμβατική δύναμη ναι, αλλά ως σώμα ανταρτών όχι ακόμα. Σύμφωνα με αναλυτές, οι Τίγρεις έχουν ένα εξαπλωμένο διεθνές δίκτυο μελών και επιχειρήσεων, αλλά και χρηματοδότες από τη διασπορά των Ταμίλ. Η ηγεσία τους προειδοποίησε πρόσφατα για μία νέα φάση στον πόλεμο εάν οι Τίγρεις ηττηθούν στο πεδίο της μάχης.

Πώς εξηγείται η επιτυχία της κυβέρνησης;

Σύμφωνα με αναλυτές, η νίκη των κυβερνητικών στρατευμάτων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες. Επίσης έχουν γίνει πολλές προσπάθειες πρόσφατα για να εμποδιστεί η χρηματοδότηση των Τίγρεων από τη διασπορά των Ταμίλ σε Ευρώπη, Καναδά και ΗΠΑ. Το ναυτικό της Σρι Λάνκα και την Ινδίας συνεργαζόταν για την πραγματοποίηση περιπολιών ώστε να σταματήσει η προμήθεια των ανταρτών με όπλα από τη νοτιοανατολική Ασία.

Ποιος ήταν ο Βελουπιλάι Πραμπακαράν;

Ο Πραμπακαράν, o oποίος σκοτώθηκε σήμερα σε ηλικία 54 ετών, ήταν ιδρυτής και αρχηγός των Τίγρεων Ταμίλ. Οι φήμες τον ήθελαν αδίστακτο πολεμιστή, υπό την ηγεσία του οποίου οι αντάρτες εξελίχθηκαν σε μία ιδιαίτερα πειθαρχημένη και υπολογίσιμη δύναμη. Οι Τίγρεις λειτουργούσαν υπό το σύνθημα «αυτοκτονία αντί για παράδοση» και ο Πραμπακαράν φέρεται να φορούσε μία κάψουλα υδροκυανίου γύρω από το λαιμό του, ώστε να την καταπιεί σε περίπτωση που τον έπιαναν αιχμάλωτο. Ο αρχηγός των Τίγρεων είχε επίσης τη φήμη του αδιάλλακτου και πολλοί πίστευαν ότι η ειρηνευτική διαδικασία δεν είχε καμία ελπίδα επιτυχίας με τον ίδιο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το όνομά του έχει συνδυαστεί με δολοφονίες πολιτικών προσώπων, όπως ο πρώην πρωθυπουργός της Ινδίας Ρατζίβ Γκάντι το 1991 και ο δήμαρχος της πόλης του στη Σρι Λάνκα.

Πληροφορίες: Reuters, BBC