Πριν από 16 μήνες, ο 70χρονος ιρλανδός κτηνοτρόφος Πάντρεγκ Ντόιλ ψήφισε «όχι» στο δημοψήφισμα για τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Από τότε, άλλαξαν πολλά. Η κελτική τίγρη σταμάτησε να βρυχάται. Οι τράπεζες κατέρρευσαν. Η ανεργία εκτινάχθηκε στα ύψη. Την ερχόμενη Παρασκευή, ο Ντόιλ θα κληθεί να πει την άποψή του και σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα για τη Συνθήκη. Και αυτή τη φορά θα ψηφίσει «ναι». Επειδή έχει φοβηθεί.
«Ισως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να σταματήσει να εκδίδει επιταγές», λέει στην «Guardian» ο Ντόιλ. «Και αυτό θα ήταν πολύ κακό. Θα απομονωθούμε. Αυτός είναι ο λόγος που τώρα θα ψηφίσω "ναι"».
Διαφορετική στάση από την προηγούμενη φορά θα ακολουθήσει και η Μπερ Μάρεϊ, σύζυγος ενός κτηνοτρόφου από το Κορκ. «Την προηγούμενη φορά ψήφισα "όχι" επειδή δεν καταλάβαινα περί τίνος επρόκειτο. Αυτή τη φορά είμαι καλύτερα πληροφορημένη και θα ψηφίσω "ναι"».
Η αλλαγή στάσης ανθρώπων όπως ο Πάντρεγκ και η Μπερ ενδεχομένως να αντανακλά μια γενικότερη στροφή της ιρλανδικής κοινής γνώμης και να την οδηγήσει να υπερψηφίσει τελικά τη Συνθήκη της Λισαβώνας.
Πέρυσι, οι 120.000 αγρότες της Ιρλανδίας έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην επικράτηση του «όχι». Αυτή τη φορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Δημοσκόπηση που έγινε την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι το 68% των αγροτών τάσσονται υπέρ της Συνθήκης. Η επανάληψη του δημοψήφισματος έχει εξοργίσει πάντως τους υπέρμαχους του «όχι», που μιλούν για ταξικό πόλεμο. «Οι πλούσιοι θέλουν να ρουφήξουν τους φτωχούς», λέει ο Ρότζερ Κόουλ, ένας αριστερός αντίπαλος της Συνθήκης.
Πέρυσι, οι φτωχοί ψήφισαν στην πλειοψηφία τους «όχι». Αυτή τη φορά, όμως, οι βιομήχανοι έχουν ρίξει πολύ χρήμα στην εκστρατεία υπέρ του «ναι». Ο Μάικλ Ο'Λίρι μάλιστα, το αφεντικό της Ryan Air, προσφέρει για τον σκοπό αυτό δωρεάν πτήσεις. Υπέρ του «ναι» είναι επίσης οι 162 από τους 166 βουλευτές, η ιεραρχία της Καθολικής Εκκλησίας, τα συνδικάτα και η Ενωση Αγροτών.
Ακόμη και μια ισχνή επικράτηση του «ναι» θα αποτελέσει ηχηρό χαστούκι τόσο για την κυβέρνηση Μπράιαν Κόουεν, όσο και για τις ηγεσίες των άλλων κομμάτων, των επιχειρήσεων και της Εκκλησίας.
Ο Στίβεν Κόλινς, πολιτικός συντάκτης των Irish Times, επισημαίνει ότι η σημερινή εκστρατεία είναι συναισθηματικά πιο φορτισμένη από την προηγούμενη. «Το ερώτημα που θέτει το στρατόπεδο του "ναι" είναι κατά πόσον η Ευρώπη είναι καλή ή κακή για μας».
Η κυβέρνηση δεν υποστηρίζει ότι σε περίπτωση επικράτησης του «όχι» η Ιρλανδία θα αποπεμφθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Προειδοποιεί όμως ότι η χώρα θα περιθωριοποιηθεί. Το κακό για την κυβέρνηση είναι ότι έχει χάσει την αξιοπιστία της. Το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ανεργία είναι δεύτερη στην Ευρώπη και προγραμματίζεται περαιτέρω μείωση των δημοσίων δαπανών. Για πρώτη φορά τα τελευταία 30 χρόνια, οι Ιρλανδοί μεταναστεύουν ξανά.
Σε τέτοιες συνθήκες, είναι δύσκολο για την κυβέρνηση να κερδίσει μια ψηφοφορία. Σύμφωνα με το Εργατικό Κόμμα, το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει ο πρωθυπουργός για να κερδηθεί αυτή η μάχη είναι να μείνει έξω από τη συζήτηση.
Ο Πολ Γκιλέσπι, ένας ειδικός των διεθνών σχέσεων από το University College του Δουβλίνου, επισημαίνει ότι η κρίση έχει αλλάξει τους όρους διεξαγωγής του δημοψηφίσματος. «Η περυσινή ψηφοφορία χαρακτηρίστηκε από αλαζονεία και άγνοια. Αλλά, σήμερα η αυτοπεποίθησή μας έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα».
Πηγή: The Guardian, ΑΠΕ-ΜΠΕ