Κόσμος
Δευτέρα, 23 Νοεμβρίου 2009 12:52

Η άγνωστη πανίδα στην άβυσσο των ωκεανών

Τα ολοσκότεινα βάθη των ωκεανών αποτελούν κατοικία πολύ περισσότερων πλασμάτων από ό,τι νόμιζαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες, οι οποίοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν στα παγωμένα νερά συνολικά 17.650 θαλάσσια είδη, που ζουν σε βάθος από 200 μέτρα μέχρι πέντε χιλιόμετρα.

Τα ολοσκότεινα βάθη των ωκεανών αποτελούν κατοικία πολύ περισσότερων πλασμάτων από ό,τι νόμιζαν μέχρι τώρα οι επιστήμονες, οι οποίοι ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν στα παγωμένα νερά συνολικά 17.650 θαλάσσια είδη, που ζουν σε βάθος από 200 μέτρα μέχρι πέντε χιλιόμετρα.

Από αυτά, τα 5.722 ζουν σε βάθος μεγαλύτερο από τα 1.000 μέτρα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η άβυσσος των ωκεανών θεωρείτο μια έρημος γυμνή από ζωή, αλλά τώρα πια αυτή η εικόνα έχει ανατραπεί. Σήμερα τα αιώνια σκοτάδια των βυθών αντιμετωπίζονται ως το μεγαλύτερο και πιο παράξενο οικοσύστημα της Γης.

Τα νέα στοιχεία προέκυψαν από την ευρύτερη δεκαετή διεθνή πρωτοβουλία για την «Απογραφή της Θαλάσσιας Ζωής», η οποία ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο του 2010 και οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τον υπεύθυνο ωκεανογράφο Ρόμπερτ Κάρνεϊ του πολιτειακού πανεπιστημίου της Λουιζιάνα των ΗΠΑ.

Φωσφορίζουσες μέδουσες, μεγάλα σκουλήκια που τρώνε πετρέλαιο, τεράστιες γαρίδες και καλαμάρια, καβούρια, κοράλλια, σπάνιοι καρχαρίες και άλλα πιο εξωτικά πλάσματα, όπως τα σιφωνοφόρα (μεγαλύτερα και από γαλάζια φάλαινα), τα διαφανή θαλάσσια αγγούρια με πλοκάμια ή τα ζελατινοειδή οκτάποδα μήκους δύο μέτρων, με πτερύγια σαν αυτιά (που αποκαλούνται "Ντάμπο" γιατί μοιάζουν με το γνωστό καρτούν-ελέφαντα), αποτελούν μέρος των οικοσυστημάτων των σκοτεινών βυθών.

«Η ποικιλία της ζωής στα μεγάλα βάθη είναι πολύ, πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε. Η άβυσσος δεν είναι πια μια μαύρη τρύπα», δήλωσε ο Κάρνεϊ, ο οποίος πρόσθεσε ότι ο πραγματικός αριθμός των ειδών κάτω από το βάθος των 200 μέτρων είναι κατά εκατοντάδες ή και χιλιάδες φορές μεγαλύτερος από τα 17.650 είδη που έχουν βρεθεί μέχρι τώρα.

Το φως συνήθως δεν μπορεί να διαπεράσει τα νερά κάτω από το βάθος των 200 μέτρων. Πέρα από αυτό το βάθος, όπου δεν μπορούν πια να φυτρώσουν υποθαλάσσια φυτά, τα θαλάσσια πλάσματα πρέπει, για να επιβιώσουν, να εκμεταλλευτούν τα βακτήρια (π.χ. αυτά που διασπούν το μεθάνιο ή το πετρέλαιο) ή να βρουν τροφή που βυθίζεται σαν βροχή από τα επιφανειακά νερά (από μικροσκοπικά νεκρά πλάσματα μέχρι πτώματα φαλαινών).

Πολλά πλάσματα των βυθών δημιουργούν το δικό τους φως για να μπορούν να βλέπουν μέσα στο μόνιμο σκοτάδι, να βρίσκουν πιο εύκολα τη λεία τους ή να βοηθιούνται στο ζευγάρωμα. Ορισμένα τολμηρά πλάσματα των επιφανειακών φωτισμένων νερών τολμούν να κάνουν εξερευνήσεις στη σκοτεινή άβυσσο, όπως ένας θαλάσσιος ελέφαντας, τον οποίο οι επιστήμονες βρήκαν σε βάθος 2.388 μέτρων.

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι μερικά πλάσματα, όπως τα σκουλήκια-γεωτρύπανα που ζουν κάτω από τα 500 μέτρα βάθος και τρέφονται με τη διάσπαση του πετρελαίου και του μεθανίου, μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ αξιόπιστο βιολογικό δείκτη για το πού οι εταιρείες πετρελαίου μπορούν να βρουν ορυκτά καύσιμα, αντί να κάνουν πολυδάπανες γεωλογικές έρευνες και γεωτρήσεις στο βυθό.

Η μελέτη της σκοτεινής ωκεάνιας αβύσσου είναι ένα δύσκολο έργο, που γίνεται με τη βύθιση καμερών, την χρήση σόναρ και ειδικών ρομποτικών σκαφών. Προς το παρόν, τα πιο αβυσσαλέα από όλα τα βάθη, τα λεγόμενα και βάθη του ¶δη, που φθάνουν σε βάθος μεγαλύτερο και από το Έβερεστ, παραμένουν ουσιαστικά εκτός της επιστημονικής έρευνας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ