Το «μαζικό όργιο των δώρων» τα Χριστούγεννα δημιουργεί σχέσεις απεριόριστης εμπιστοσύνης και έχει ρόλο «ειρηνευτικής αποστολής», υποστηρίζει ο Γερμανός κοινωνιολόγος Φρίντριχ Ροστ.
«Η ανταλλαγή δώρων συνιστά μια έκφανση της εκτίμησης, της αξίας, την οποία κατά κανόνα δεν μπορεί κανείς να αγοράσει στα καταστήματα. Υπάρχουν δώρα που πετυχαίνουν το στόχο τους, αλλά και αποτυχημένα δώρα. Στην περίπτωση αυτή η απογοήτευση είναι μεγάλη. Αλλά τα δώρα που παίρνει η δίνει κανείς συνιστούν ένδειξη της σχέσης που έχουν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Για εμάς τους κοινωνιολόγους είναι πολύ ενδιαφέρον αυτό πλέγμα, δηλαδή ποιος δωρίζει τι και σε ποιον», θα πει ο κ. Ροστ.
Τα δώρα κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους. Οχι μόνο εκείνους που τα δέχονται, αλλά και εκείνους που τα δίνουν. Ο Φρίντριχ Ροστ εκτιμά ότι όταν δωρίζει κανείς περιορίζει την επιθετικότητά του.
Η ανταλλαγή δώρων συνιστά μια μοναδική στο είδος της έκφραση κοινωνικού πράτττειν, το οποίο δημιουργεί σχέσεις απεριόριστης εμπιστοσύνης. «Είναι μια διαδικασία, όπου λαμβάνεται υπόψη ο "άλλος". Λαμβάνονται υπόψη οι προτιμήσεις και οι ανάγκες του», θα διευκρινίσει ο καθηγητής Ροστ.
Ακόμη πιο σημαντικός είναι ο ρόλος των χριστουγεννιάτικων δώρων, κυρίως για τη συνοχή της οικογένειας. Η ανταλλαγή δώρων με φόντο το χριστουγεννιάτικο δέντρο συνιστά μια μοναδική ευκαιρία για την συμφιλίωση μελών της οικογένειας που έχουν συγκρουστεί, θα πει ο κ. Ροστ. Υπό την έννοια αυτή τα δώρα αναλαμβάνουν ρόλο ειρηνευτικής αποστολής, τονίζει χαριτολογώντας ο κοινωνιολόγος.
Μέχρι σήμερα ωστόσο ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε για την ρίζες του εθίμου. Πρόκειται για ένα θέμα στο οποίο η επιστήμη δεν έδωσε τη δέουσα σημασία, μολονότι στη διαδικασία της ανταλλαγής δώρων εντοπίζουμε κώδικες, χειρονομίες, πολιτισμικές διαστάσεις, ακόμη και πολιτισμικές παρεξηγήσεις. «Υπό την έννοια αυτή θεωρούμε την ανταλλαγή δώρων ως μία σύνθετη δραστηριότητα με ρίζες στο παρελθόν και έντονα ανθρωπολογικά στοιχεία που παραπέμπουν στη διαπίστωση ότι η ανταλλαγή δώρων ήταν ένας τρόπος σύναψης συμμαχιών», εκτιμά ο καθηγητής Ροστ.
Σε αντίθεση ωστόσο με τους κοινωνιολόγους, μια μερίδα οικονομολόγων, αντιμετωπίζει απαξιωτικά τα δώρα. Ο Βρετανός οικονομολόγος Ζοέλ Βαλντφόγκελ χαρακτηρίζει την ανταλλαγή δώρων οικονομική παράνοια. Σύμφωνα με τα πορίσματα έρευνας που πραγματοποίησε, το κόστος των αποτυχημένων δώρων κάθε χρόνο στη Γερμανία αγγίζει τα 70 δισεκατομμύρια ευρώ.
DEUTSCHE WELLE