Tο 1908 η Αυστρία προσάρτησε την Βοσνία, κατά παράβαση της Συνθήκης του Βερολίνου το 1878. Ρωσία και Σερβία αντέδρασαν, αλλά εις μάτην. Εξι χρόνια μετά, ένας Σέρβος δολοφονεί τον διάδοχο του αυστριακού θρόνου στο Σεράγεβο. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.
Αλλο το Κόσοβο του 2008, άλλο η Βοσνία του 1908. Διαφορετικό το ιστορικό πλαίσιο, η ισορροπία δυνάμεων. Η διαφορετικότητα των συνθηκών όμως δεν εγγυάται και απουσία συνεπειών και καταχρήσεων. Μια απλή σπίθα είναι αρκετή για να ξεφύγει η κατάσταση από τον έλεγχο. Οπως έλεγε ο Αντον Τσέχοφ, αν ένα όπλο είναι κρεμασμένο στον τοίχο στην πρώτη σκηνή, είναι βέβαιο ότι μέχρι να τελειώσει το έργο θα έχει εκπυρσοκροτήσει.
Των Βάσκων το θέμα ακόμη δεν έχει σβήσει. Η αυτονομία της Σκωτίας ξαναμπαίνει στην ατζέντα. Στο Βέλγιο επετεύχθη ένας συμβιβασμός αλά βελγικά, αλλά ποιος διασφαλίζει ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο κοινοτήτων θα λύνονται πάντα με συναινετικό τρόπο. Μετά το Κόσοβο, γιατί να μην ξεπαγώσουν και οι συγκρούσεις σε Αμπχαζία, Νότια Οσετία, Ναγκόρνο-Καραμπάχ και Υπερδνειστερία;
Κι ερχόμαστε στη γειτονιά μας. Δεν θα αναφερθούμε στον αλβανικό εθνικισμό, ένωση του Κοσόβου με τη μητέρα Αλβανία, ενδεχομένως μαζί με το δυτικό τμήμα της ΠΓΔΜ, αλλά στις τουρκικές μειονότητες. Γιατί στη Βουλγαρία η διαχρονική παρουσία στα πολιτικά δρώμενα της τουρκικής μειονότητας να μην αποκτήσει πιο συγκεκριμένο χαρακτήρα, όταν μάλιστα η τουρκική παρουσία ενισχύεται και σε περιοχές χωρίς τουρκικούς ή τουρκόφωνους πληθυσμούς; Γιατί να μην παραχωρηθεί η νοτιοανατολική Βουλγαρία στην Τουρκία, και κατ' αναλογίαν η Τρανσυλβανία, που κατοικείται από δύο εκατομμύρια Ούγγρους, στην Ουγγαρία;
Αν αρχίσουμε να διορθώνουμε «ιστορικά λάθη» με αλλαγές στο χάρτη, θα ξεπηδήσουν ένα σωρό κράτη, τα περισσότερα κράτη-τσέπης, μεταμοντέρνες πολιτικές οντότητες, μετα-εθνικές πολιτείες, στην πράξη όμως προτεκτοράτα.
Τι θα κάνει η Ευρώπη; Θα στέλνει συνέχεια αξιωματούχους για να δημιουργήσουν θεσμούς, όπως στο Κόσοβο; Σημειωτέον, η νέα «ευρω-ατλαντική αποικία», επέλεξε για τη σημαία της το κίτρινο της ευρωπαϊκής σημαίας και την ίδια διάταξη αστέρων σε μπλε φόντο!
K.T.