ΣΕ ΙΣΧΥ τίθεται από την ερχόμενη Κυριακή, 30 Μαρτίου, η νέα συμφωνία αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ. Η συμφωνία αίρει όλους τους περιορισμούς στα δρομολόγια, στις τιμές ή στον αριθμό των εβδομαδιαίων πτήσεων. Από την Κυριακή, πολλές αεροπορικές εταιρείες θα αυξήσουν τις πτήσεις τους και τους προορισμούς που εξυπηρετούν, ενώ οι τιμές των υπερατλαντικών πτήσεων εκτιμάται ότι θα μειωθούν.
ΣΕ ΙΣΧΥ τίθεται από την ερχόμενη Κυριακή, 30 Μαρτίου, η νέα συμφωνία αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ.
Για πρώτη φορά οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες μπορούν να πετούν χωρίς περιορισμούς από οποιοδήποτε σημείο της ΕΕ σε οποιοδήποτε σημείο των ΗΠΑ.
«Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την απαρχή μιας νέας εποχής στις υπερατλαντικές πτήσεις», δήλωσε ο κ. Ζακ Μπαρό, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για τις μεταφορές. «Στόχος μας πρέπει πάντοτε να είναι ένας εντελώς ανοικτός εναέριος χώρος μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί την πλέον φιλόδοξη συμφωνία αεροπορικών υπηρεσιών που έχει υπογραφεί ποτέ, επισημαίνει η Κομισιόν σε ανακοίνωσή της. Οι δύο μεγαλύτερες αγορές αεροπορικών μεταφορών, που αντιπροσωπεύουν το 60% της παγκόσμιας κίνησης, θα συνεργαστούν στενότερα σε όλους τους τομείς της πολιτικής αεροπορικών μεταφορών.
Τον Μάιο του 2008 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ξεκινήσει ένα δεύτερο στάδιο διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ.
Όλες οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ έχουν πλέον τη δυνατότητα να πραγματοποιούν απευθείας πτήσεις προς τις ΗΠΑ από οποιοδήποτε μέρος της Ευρώπης και όχι μόνο από τη χώρα τους. Η συμφωνία αίρει όλους τους περιορισμούς στα δρομολόγια, στις τιμές ή στον αριθμό των εβδομαδιαίων πτήσεων. Από την Κυριακή, πολλές αεροπορικές εταιρείες θα αυξήσουν τις πτήσεις τους και τους προορισμούς που εξυπηρετούν. Για παράδειγμα οι πτήσεις μεταξύ του αερολιμένα Heathrow του Λονδίνου και των ΗΠΑ θα αυξηθούν περίπου 20% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2007.
Τόνωση του ανταγωνισμού
Με συνολική ετήσια κίνηση περίπου 50 εκατομμυρίων επιβατών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ η συμφωνία καλύπτει την και κατά πολύ μεγαλύτερη αγορά αεροπορικών συγκοινωνιών διεθνώς. Η άρση όλων των περιορισμών πρόσβασης στην αγορά θα τονώσει τον ανταγωνισμό, εκτιμά η Κομισιόν. Οι τιμές των υπερατλαντικών πτήσεων αναμένεται να μειωθούν. Τα οφέλη για τους καταναλωτές ενδέχεται να φθάσουν τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ κατά την επόμενη πενταετία. Η συμφωνία μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία 80.000 θέσεων εργασίας στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Για πρώτη φορά η συμφωνία αυτή καθιερώνει μια στενότερη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων, όπως η ασφάλεια ή το περιβάλλον. Η συνεργασία αυτή θα διευκολύνει τη λειτουργία των αεροπορικών εταιρειών και των αερολιμένων και θα περιορίσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιβάτες, υπογραμμίζει η Κομισιόν.
Περιβάλλον
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η συνεργασία αυτή ήδη αποδίδει καρπούς, όπως π.χ στον τομέα του περιβάλλοντος: η Πρωτοβουλία Ατλαντικής Διαλειτουργικότητας για τη Μείωση των Εκπομπών (AIRE) αποτελεί μια κοινή προσπάθεια για τον περιορισμό των επιπτώσεων στο περιβάλλον από τις υπερατλαντικές πτήσεις. Με τη δημιουργία περισσότερο «πράσινων» υπερατλαντικών πτήσεων θα μειωθούν οι εκπομπές καυσαερίων ανά πτήση.
Με βάση την επιτυχία που σημείωσε η εσωτερική αγορά αεροπορικών μεταφορών στην Ευρώπη η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της ομαλοποίησης των διεθνών αεροπορικών αγορών. Απώτερος στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η δημιουργία ενός υπερατλαντικού Ανοικτού Εναέριου Χώρου: μια ενιαία αγορά αεροπορικών μεταφορών μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ με ελεύθερη ροή επενδύσεων και κανένα περιορισμό στην παροχή αεροπορικών υπηρεσιών, που θα συμπεριλαμβάνει την πρόσβαση στις εσωτερικές αγορές και των δύο μερών. Συνεπώς, η συμφωνία, που αρχίζει να ισχύει στις 30 Μαρτίου, περιλαμβάνει έναν ισχυρό μηχανισμό για τη διεξαγωγή ενός δεύτερου σταδίου διαπραγματεύσεων με σαφές χρονοδιάγραμμα που αρχίζει ήδη από τα μέσα Μαΐου 2008.
Η συμφωνία υπεγράφη στις 30 Απριλίου 2007 κατά τη Διατλαντική Διάσκεψη Κορυφής στην Ουάσιγκτον. Αντικαθιστά 21 διμερείς συμφωνίες μεταξύ των κρατών μελών και των Ηνωμένων Πολιτειών οι οποίες περιλάμβαναν περιορισμούς βάσει της εθνικότητας. Έως τώρα οι αεροπορικές εταιρείες της ΕΕ δεν είχαν το δικαίωμα να εκτελούν πτήσεις προς τις ΗΠΑ από σημεία εκτός της χώρας τους.
«Τεράστιος ο πολιτικός αντίκτυπος»
To δρόμο για μεγαλύτερο ανταγωνισμό, φθηνότερα εισιτήρια και νέες υπηρεσίες ανοίγει η κοινοτική έγκριση της συμφωνίας για το «άνοιγμα των αιθέρων» μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ, σημείωνε πριν από περίπου ένα χρόνο η Wall Street Journal, με αφορμή το «πράσινο φως» των ευρωπαίων υπουργών Μεταφορών στη σχετική συμφωνία:
«Μακροπρόθεσμα δε η συμφωνία υπόσχεται πολύ περισσότερα: διαρθρωτική αλλαγή του ρυθμιστικού πλαισίου στο οποίο υπάγονται οι αερομεταφορείς, καθώς και «κύμα» συγχωνεύσεων στο διεθνές αεροπορικό σκηνικό, πράγμα που σήμερα είναι δύσκολο έως αδύνατον.
Η Ελλάδα, μεταξύ άλλων αγορών, θα μπορούσε να δεχθεί νεοεισερχομένους. Κατά τον Μάικλ Λέβιν, αρχιτέκτονα της απελευθέρωσης των αμερικανικών αιθέρων και πρώην ανώτατο στέλεχος αεροπορικής εταιρείας, πιστεύει ότι υπάρχουν ορισμένες σημαντικές αγορές που θα μπορούσαν να ανοίξουν στο νέο ανταγωνισμό μεταξύ των ευρωπαϊκών αερομεταφορέων, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Πολωνία και οι σκανδιναβικές χώρες. Θεωρεί τις αγορές αυτές μεγάλες, αλλά με αδύναμους εγχώριους αερομεταφορείς, οι οποίες θα μπορούσαν να δεχθούν νέες εταιρείες.
Ωστόσο, αναλυτές πιστεύουν ότι ο ανταγωνισμός θα μπορούσε να έρθει πολύ νωρίτερα μέσω των τριών διεθνών αεροπορικών συμμαχιών απ' ό,τι μέσω της εν λόγω συμφωνίας. Μέσω λοιπόν των συμμαχιών, Star Alliance, SkyTeam και Oneworld, μια αεροπορική εταιρεία μπορεί να μεταφέρει τους πελάτες της με αεροσκάφος εταίρου της, επιτρέποντάς τους να αγοράζουν πιο εύκολα εισιτήρια σε πολλά δρομολόγια.
Ακόμη μια σημαντική πτυχή της συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ είναι ότι απομακρύνει τα εθνικά εμπόδια στους αερομεταφορείς. “Ο πολιτικός αντίκτυπος της συμφωνίας είναι τεράστιος”, αναφέρει ο Ζαν Ερνστ Ντε Γκρουτ, αντιπρόεδρος της KLM, θυγατρικής της Air France-KLM.
Οι αεροπορικοί κανονισμοί που χρονολογούνται τη δεκαετία του 1940 προϋποθέτουν από έναν αερομεταφορέα οιασδήποτε χώρας να ανήκει και να ελέγχεται από πολίτες μόνο μίας χώρας - κανονισμός που εμπόδιζε τις διασυνοριακές συμφωνίες. Τώρα με τη νέα συμφωνία οι ΗΠΑ θα αντιμετωπίζουν την Ε.Ε. ως μια χώρα. Από τους άμεσα ωφελημένους της αλλαγής αυτής θα είναι η Air France-KLM, η οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπη με τις ρυθμιστικές αρχές σχετικά με την εξαγορά της KLM από την Air France το 2003.
Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, η σταθεροποίηση του αεροπορικού τομέα θα μπορούσε να περιορίσει τα οφέλη της απελευθέρωσης, καθώς θα περιόριζε τον ανταγωνισμό και θα ανέβαζε τις τιμές των εισιτηρίων. Για να επαληθευτεί όμως ένα τέτοιο σενάριο, θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια».