Οποιος κι αν κερδίσει στις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου, στις ΗΠΑ, ο κόσμος θα δυσαρεστηθεί. Aυτή είναι η εκτίμηση του γνωστού βρετανού ιστορικού Τίμοθι Γκάρτον Ας, όπως την εκφράζει σε άρθρο του στην Guardian.
Μια προφανής συνέπεια του εμφύλιου σπαραγμού στο Δημοκρατικό Κόμμα, ιδιαίτερα μάλιστα αν συνεχιστεί μέχρι το συνέδριο του Ντένβερ, είναι ότι βελτιώνει τις εκλογικές πιθανότητες του Τζον Μακέιν. Αλλά τυχόν εκλογή του τελευταίου θα απογοητεύσει όσους είχαν ενθουσιαστεί με τον Μπάρακ Ομπάμα.
Χώρια που θα αρχίσουν τα ανέκδοτα για τον «ΜακΜπους». Ο Μακέιν έχει ένα βιογραφικό που εμπνέει το σεβασμό. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα γίνει ένας καλός πρόεδρος. Θα ήταν ο κατάλληλος πρόεδρος στην περίπτωση που η Δύση εμπλεκόταν σε έναν Γ' παγκόσμιο πόλεμο.
Αλλά κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ο νέος πρόεδρος δεν είναι λιγότερο σοβαρές από μια ναζιστική απειλή, αλλά απαιτούν ένα διαφορετικό είδος ηγεσίας. Ο Μακέιν δεν διαθέτει ούτε το ταμπεραμέντο, ούτε την εμπειρία, ούτε τη διεθνή απήχηση για τις απαιτήσεις της εποχής. Ως χαρακτήρας, μοιάζει με ηφαίστειο. Κι αυτό μπορεί να είναι καλό για τους δημοσιογράφους, αλλά όχι και στο Λευκό Οίκο. Στο Ιράκ, εξακολουθεί να πολεμά το Βιετνάμ. Και είναι ο ορισμός του αμερικανού ήρωα: η απήχησή του έξω από τα σύνορα της χώρας του είναι περιορισμένη.
Κατά τον βρετανό ιστορικό, η Χίλαρι είναι η καταλληλότερη πρόεδρος της Αμερικής αυτή την περίοδο. Κι αυτό, γιατί είναι η πιο «ασφαλής». Μπορεί η εμπειρία της να είναι θεωρητικά μικρότερη από εκείνη του Μακέιν, αλλά αυτή η αξιολόγηση υποτιμά την παρουσία της στο Λευκό Οίκο επί προεδρίας του συζύγου της. Παρά την αποτυχία της να προωθήσει τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας, ή ίσως χάρις σε αυτή την αποτυχία, γνωρίζει τώρα ακριβώς πώς δουλεύει ο δύσκαμπτος κυβερνητικός μηχανισμός στην Ουάσινγκτον. Είναι άριστα πληροφορημένη για κάθε θέμα, όσο κι αν απλουστεύει τα προβλήματα για εκλογικούς σκοπούς, όπως έκανε πρόσφατα με το Ιράν.
Πριν από ένα χρόνο, συνεχίζει ο Τίμοθι Γκάρτον Ας, θα λέγαμε ότι η Χίλαρι διαθέτει και τη διεθνή απήχηση. Αλλά τώρα έχουμε την «Ομπαμα-μάνια», ένα φαινόμενο μεγαλύτερο κι από την «Νταϊανα-μάνια» λόγω της διάδοσης της μπλογκόσφαιρας και του YouTube. Τι θα συμβεί λοιπόν αν νικήσει ο Ομπάμα; Ο Τίμοθι Γκάρτον Ας δεν το θεωρεί πολύ πιθανό. Η ψηφοφορία στην Πενσιλβάνια έδειξε ότι εξακολουθεί να μην μπορεί να προσελκύσει τους χαμηλόμισθους λευκούς ψηφοφόρους και τους λεγόμενους «ριγκανικούς Δημοκρατικούς». Η δήλωσή του ότι οι μη προνομιούχοι των μικρών πόλεων στρέφονται στα όπλα ή τη θρησκεία ίσως να αποβεί μοιραία γι' αυτόν. Σύμφωνα με τα έξιτ πολ στην Πενσιλβάνια, η Χίλαρι υποστηρίχθηκε από το 60% των κατόχων όπλων, το 59% των κατοίκων των μικρών πόλεων και την πλειοψηφία των θρήσκων.
Αν, παρά ταύτα, ο Ομπάμα τα καταφέρει, πολύς κόσμος σε όλο τον πλανήτη θα γεμίσει ελπίδες για το μέλλον. Αυτό θα είναι το πρώτο του μεγάλο πρόβλημα. Οι προσδοκίες θα είναι τόσο μεγάλες, που δεν θα μπορέσει να τις ικανοποιήσει. Επιπλέον, η εμπειρία του είναι ανύπαρκτη. Αν υπάρχουν κάποια ερωτηματικά για την κυβερνητική εμπειρία του Μακέιν και της
Χίλαρι, οι δύο αυτοί πολιτικοί μοιάζουν με τον Τζορτζ Ουάσινγκτον και τον Αβραάμ Λίνκολν μπροστά στον Ομπάμα. Ο τελευταίος δεν έχει διοικήσει κανένα μεγάλο οργανισμό - και ξαφνικά θα κληθεί να διοικήσει τον μεγαλύτερο.
Αντίθετα με τη Χίλαρι, δεν θα ξέρει ποιους μοχλούς να κινήσει στα σκοτεινά και βρώμικα μηχανήματα της Ουάσινγκτον. Από τον Κένεντι μέχρι τον Κάρτερ και τον Κλίντον, η εξωτερική πολιτική των άπειρων Δημοκρατικών προέδρων στην πρώτη τους θητεία δεν είναι ενθαρρυντική (υπήρξε βέβαια ο Χάρι Τρούμαν, αλλά κάθε κανόνας έχει και την εξαίρεσή του).
Τέλος, υπάρχει μια μεγάλη διαφορά στη διεθνή θέση των Ηνωμένων Πολιτειών σε σχέση με την εποχή του Κένεντι, για να μη μιλήσουμε για τον Τρούμαν. Η σχετική δύναμη της Αμερικής έχει μειωθεί, μειώνεται και θα συνεχίσει να μειώνεται. Κι αυτό ισχύει κυρίως για την οικονομική της δύναμη, αφού η Αμερική ζει πάνω από τις δυνάμεις της. Ο Ομπάμα μπορεί να θυμίζει τον Κένεντι, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες του Ομπάμα δεν θα είναι σε θέση -για να θυμηθούμε την θρυλική πρώτη ομιλία του JFK- να «πληρώσουν οποιοδήποτε τίμημα, να φέρουν οποιοδήποτε βάρος, να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε δυσκολία, να στηρίξουν οποιονδήποτε φίλο». Πολύ απλά, δεν μπορούν πλέον να αντέξουν το κόστος.
Οποιο λοιπόν κι αν είναι το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, καταλήγει ο Τίμοθι Γκάρτον Ας, ας προετοιμαστούμε για μια μεγάλη απογοήτευση. Γιατί με τον τρόπο αυτό θα απογοητευτούμε λιγότερο.
Πηγή: Guardian, ΑΠΕ