Απόψεις
Κυριακή, 16 Οκτωβρίου 2022 15:12

Αρχές και στόχοι καλής διακυβέρνησης

Στα προηγούμενα κείμενα είχαμε παρουσιάσει τις 9 πρώτες από τις 12 Φόρμες Προσδιορισμού Ωριμότητας Εφαρμογής Αρχών της Σύγχρονης Διακυβέρνησης. Σήμερα θα παρουσιάσουμε τις 3 τελευταίες φόρμες.

Του Νίκου Ταμπακίδη,
πρώην δημάρχου Αγίων Αναργύρων,
πρώην Γ. Γραμματέα Περιφέρειας Ιονίων Νήσων

Στα προηγούμενα κείμενα είχαμε παρουσιάσει τις 9 πρώτες από τις 12 Φόρμες Προσδιορισμού Ωριμότητας Εφαρμογής Αρχών της Σύγχρονης Διακυβέρνησης.

Σήμερα θα παρουσιάσουμε τις 3 τελευταίες φόρμες.

Όπως είχαμε αναφέρει και στο προηγούμενο κείμενο, Το σύγχρονο «Πλαίσιο Αρχών και Αξιών» για τη Διακυβέρνηση, στη Σύνοδο της Βαλένθια το 2007 αποφασίστηκε η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Καινοτομία και την Καλή Διακυβέρνηση και στα πλαίσια αυτά περιλαμβάνει 12 Αρχές και τους Στόχους που εξυπηρετούν.

Tο Συμβούλιο της Ευρώπης, για να προωθήσει τις 12 βασικές αρχές καλής Διακυβέρνησης, δημιούργησε Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την απονομή της ετικέτας «Εξαίρετης διακυβέρνησης, ELoGE» (European Label of Governance Excellence) σε δήμους που πληρούν μια σειρά από αυστηρά κριτήρια οργάνωσης και λειτουργίας.

Η διαδικασία αξιολόγησης της ωριμότητας των Ευρωπαϊκών δήμων στην εναρμόνιση με την εφαρμογή των 12 Αρχών, προκύπτει από την αυτοαξιολόγηση που κάνουν οι ίδιοι οι δήμοι, αφού συμπληρώσουν τις φόρμες που περιέχουν μια ακριβή περιγραφή κάθε μιας από τις 12 Αρχές καλής Διακυβέρνησης.

Στις φόρμες αυτοαξιολόγησης, οι δήμοι μπορούν να επιλέξουν ότι ανήκουν, από άποψη ωριμότητας ,σεβασμού και εφαρμογής κάθε μιας από τις 12 Αρχές, σε μια από τις ακόλουθες πέντε κατηγορίες :

Μηδενική ωριμότητα 0

Ελάχιστη ωριμότητα 1

Αρχικό στάδιο προσπάθειας 2

Ικανοποιητικό στάδιο δράσεων 3

Πολύ καλή εικόνα σύγχρονης διακυβέρνησης 4

ΦΟΡΜΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΡΧΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ

ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

 

Αρχή 10:

Σωστή οικονομική διαχείριση

Στάδιο

 

Άξονας

Δείκτες

0

1

2

3

4

 

1. Οι χρεώσεις δεν υπερβαίνουν το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών και δεν μειώνουν υπερβολικά τη ζήτηση, ιδίως στην περίπτωση σημαντικών δημοσίων

υπηρεσιών.

1. Οι αιρετοί είναι σαφείς σχετικά με το σκεπτικό και τη βάση που προσδιορίζει τις χρεώσεις για υπηρεσίες.

 

 

 

 

 

 

 

2. Υπάρχει σύνεση στη δημοσιονομική διαχείριση, συμπεριλαμβανομένης της σύναψης και χρήσης δανείων, στην εκτίμηση των πόρων, των εσόδων των

αποθεματικών και στη χρήση έκτακτων εσόδων.

2. Πάγιες οικονομικές οδηγίες προσδιορίζουν τις

οικονομικές ευθύνες που ισχύουν για όλους όσους εργάζονται στον δήμο.

 

 

 

 

 

 

3. Μια λειτουργία εσωτερικού ελέγχου ελέγχει τις

χρηματοοικονομικές συναλλαγές για να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με εγκεκριμένες εσωτερικές διαδικασίες.

 

 

 

 

 

 

4. Παρουσιάζονται τακτικές εκθέσεις σε υπαλλήλους και εκλεγμένους εκπροσώπους που συγκρίνουν τα πραγματικά έσοδα και τις δαπάνες με τον

προϋπολογισμό.

 

 

 

 

 

 

5. Οι λογαριασμοί ελέγχονται από πρόσωπα ανεξάρτητα

από το δήμο.

 

 

 

 

 

 

6. Οι εξωτερικοί έλεγχοι και οι ετήσιοι έλεγχοι

δημοσιοποιούνται.

 

 

 

 

 

 

7. Ο ετήσιος έλεγχος περιλαμβάνει ανασκόπηση της

σχέσης αξίας - χρημάτων στην παροχή υπηρεσιών από τον δήμο.

 

 

 

 

 

 

3. Καταρτίζονται πολυετή σχέδια προϋπολογισμού με διαβούλευση με το κοινό.

8. Οι ετήσιοι και οι πολυετείς προϋπολογισμοί εγκρίνονται πριν από την έναρξη της σχετικής περιόδου. Οι προϋπολογισμοί πρέπει να περιγράφουν τις βασικές

διατάξεις των πόρων και τις δεσμεύσεις τους.

 

 

 

 

 

 

9. Η διαδικασία προετοιμασίας του προϋπολογισμού

περιλαμβάνει εκτεταμένες διαβουλεύσεις με εξωτερικούς παράγοντες.

 

 

 

 

 

 

10. Οι εγκεκριμένοι προϋπολογισμοί, οι φορολογικοί συντελεστές και η ετήσια έκθεση που περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα και τα

αποτελέσματα των υπηρεσιών δημοσιοποιούνται.

 

 

 

 

 

 

11. Μια σύνοψη του προϋπολογισμού και των φόρων

διατίθεται σε όλους τους πολίτες.

 

 

 

 

 

 

4. Οι κίνδυνοι εκτιμώνται και διαχειρίζονται σωστά, μεταξύ άλλων με τη δημοσίευση

ενοποιημένων λογαριασμών και, στην περίπτωση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, μέσω της ρεαλιστικής κατανομής των κινδύνων.

12. Ο δήμος αναγνωρίζει και διαχειρίζεται τους κινδύνους χρηματοδότησης και παράδοσης υπηρεσιών είτε:

  • αποδεχόμενος και αναγνωρίζοντας τους κινδύνους,
  • με αποφυγή των κινδύνων (π.χ. μεταβίβαση δραστηριότητας σε άλλη οντότητα) ·
  • με τη μεταφορά των κινδύνων (π.χ. μέσω εταιρικών σχέσεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα ή την εξασφάλιση εμπορικής ασφάλισης) · ή
  • το να μοιράζεται τους κινδύνους (π.χ. συνεργαζόμενος

με έναν άλλο δήμο).

 

 

 

 

 

 

5. Η τοπική αρχή συμμετέχει σε ρυθμίσεις για τη διακοινοτική αλληλεγγύη, δίκαιη κατανομή των βαρών και των οφελών και μείωση των κινδύνων (συστήματα

εξισορρόπησης, διαδημοτική συνεργασία και αμοιβαιότητα των κινδύνων).

13. Η διαδημοτική προσέγγιση αποτελεί παράγοντα προόδου στη διαχείριση του Δήμου.

 

 

 

 

 

 

14. Ο δήμος συμμετέχει σε διαδημοτική οργάνωση προκειμένου να βελτιώσει τις επιδόσεις του και τις υπηρεσίες του στους πολίτες.

 

 

 

 

 

 

Αυτός ο δήμος κάνει καλή ενημέρωση των πολιτών για το τι παίρνουν οι

φορολογούμενοι για τους φόρους και τα τέλη που πληρώνουν.

 

 

 

 

 

 

ΦΟΡΜΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΡΧΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ

ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Αρχή 11:

Ανθρώπινα δικαιώματα, πολιτισμική ποικιλότητα και κοινωνική συνοχή

Στάδιο

Άξονας

Δείκτες

0

1

2

3

4

1. Στο πλαίσιο της επιρροής της τοπικής αρχής, τα

ανθρώπινα δικαιώματα γίνονται σεβαστά,

προστατεύονται και εφαρμόζονται και καταπολεμούνται οι

διακρίσεις για οποιονδήποτε λόγο.

1. Ο δήμος διασφαλίζει ότι συμμετέχουν όλες οι διαφορετικές ομάδες και εφαρμόζει μέτρα κατά των διακρίσεων και έχει καθορίσει

στόχους που εφαρμόζονται σε όλους τους τομείς πολιτικής.

 

 

 

 

 

2. Ο δήμος λαμβάνει μέτρα για την προστασία όλων των πολιτών από τις διακρίσεις και τον αποκλεισμό.

 

 

 

 

 

2. Η πολιτισμική ποικιλότητα αντιμετωπίζεται ως πλεονέκτημα και καταβάλλονται συνεχείς

προσπάθειες για να διασφαλιστεί ότι όλοι θα συμμετέχουν στην τοπική

κοινότητα και δεν θα αισθάνονται αποκλεισμένοι.

3. Ο δήμος προωθεί ενεργά την ποικιλότητα και τη συνοχή προς το συμφέρον όλων των πολιτών, διαθέτοντας πόρους,

υποστηρίζοντας και επιχορηγώντας τις

δραστηριότητες μη κυβερνητικών φορέων, προωθώντας τον διάλογο και ενθαρρύνοντας τις συμπράξεις μεταξύ διαφόρων βασικών κοινωνικών παραγόντων.

 

 

 

 

 

3. Προωθείται η κοινωνική συνοχή και η ένταξη των μειονεκτικών περιοχών.

4. Ο δήμος έχει θέσει σαφείς στόχους για τη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής και τη μεγιστοποίηση του δυναμικού της πολιτιστικής πολυμορφίας, ενθαρρύνοντας μεγαλύτερη

διαπολιτισμική ανάμειξη και αλληλεπίδραση.

 

 

 

 

 

5. Ο δήμος έχει υιοθετήσει μεμονωμένα σχέδια για συγκεκριμένες μειονεκτούσες

ομάδες (δηλαδή Σχέδιο για αυτάρκεια, Σχέδιο για τα δικαιώματα των παιδιών και της

νεολαίας, άλλα).

 

 

 

 

 

4. Εξασφαλίζεται η

πρόσβαση στις βασικές υπηρεσίες, ιδίως για τα πλέον μειονεκτούντα τμήματα του πληθυσμού.

6. Οι πολιτικοί και το προσωπικό εξασφαλίζουν, μαζί με όλους τους

στρατηγικούς εταίρους, ότι οι στόχοι της ισότητας ενσωματώνονται και μεταφράζονται σε στρατηγικές, χωροταξικά σχέδια και

παροχή δημόσιων υπηρεσιών.

 

 

 

 

 

Σε αυτόν τον δήμο γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και η

εφαρμογή τους αφορά σε όλα τα τμήματα του πληθυσμού.

 

 

 

 

 

                 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΦΟΡΜΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΩΡΙΜΟΤΗΤΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΡΧΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ

ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Αρχή 12:

Λογοδοσία

Στάδιο

Άξονας

Δείκτες

0

1

2

3

4

1. Όλοι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων, συλλογικοί και ατομικοί, αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις αποφάσεις τους.

1. Όλοι οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων είναι σαφείς σχετικά με τις συλλογικές και ατομικές ευθύνες τους για τις αποφάσεις που λαμβάνουν και αυτές είναι σαφώς

καθορισμένες σε ένα νομικό πλαίσιο και στις

περιγραφές θέσεων εργασίας τους.

 

 

 

 

 

2. Οι αποφάσεις

αναφέρονται, εξηγούνται και μπορεί να επιφέρουν κυρώσεις.

2. Το Δημοτικό Συμβούλιο εκπονεί τακτικές δημόσιες εκθέσεις (τουλάχιστον ετησίως) για να λογοδοτεί για τις αποφάσεις που έχει

λάβει.

 

 

 

 

 

3. Το νομικό πλαίσιο του δήμου περιλαμβάνει λεπτομέρειες σχετικά με τις αποφάσεις

υποβολής εκθέσεων, εξήγησης και επιβολής κυρώσεων, οι οποίες είναι κατανοητές από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους, τους

υπαλλήλους και τους πολίτες.

 

 

 

 

 

4. Οι εκθέσεις και τα άλλα έγγραφα είναι

προσιτά και διαθέσιμα.

 

 

 

 

 

3. Υπάρχουν αποτελεσματικά μέτρα αντιμετώπισης της κακοδιοίκησης και των ενεργειών των τοπικών

αρχών που παραβιάζουν τα δικαιώματα του πολίτη.

5. Ο δήμος διαθέτει ένα διαφανές και

ανεξάρτητο σύστημα ελέγχου, όπως ορίζεται στο νομικό πλαίσιο. Οι ρυθμίσεις ελέγχου τηρούνται και θεωρούνται ανεξάρτητες και πραγματοποιούνται χωρίς φόβο ή υπέρ

κάποιου.

 

 

 

 

 

6. Οι ελεγκτές είναι σαφείς ποιος πρέπει να θεωρηθεί υπεύθυνος για κάθε απόφαση και οι σχετικοί λήπτες αποφάσεων παρουσιάζονται

πρόθυμα για δημόσια εξέταση.

 

 

 

 

 

7. Ο δήμος διαθέτει μια ισχυρή διαδικασία, όπως ορίζεται στο νομικό του πλαίσιο, για την αντιμετώπιση της κακοδιοίκησης και των

ενεργειών των τοπικών αρχών που παραβιάζουν τα πολιτικά δικαιώματα,

σύμφωνα με τους υπάρχοντες κανόνες, τους

κανονισμούς και τις βέλτιστες πρακτικές.

 

 

 

 

 

Σε αυτό το δήμο οι αιρετοί ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στην

υποχρέωσή τους να λογοδοτούν στους πολίτες για τις αποφάσεις τους