Τρωτότητα

Από την έντυπη έκδοση

Του Πλάτωνα Τσούλου
[email protected]

Ας μην παίρνουν τα μυαλά μας αέρα. Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού προσδιορίζει την ανάπτυξη για το 2022 στο 5,3% και στο 2,1% για το 2023, όμως τα προβλήματα είναι μπροστά μας. Όλες οι προβλέψεις των αναλυτών, διεθνώς, μας προετοιμάζουν για έναν νέο κύκλο ύφεσης στην Ευρώπη και όχι μόνο, από τον οποίο το πιθανότερο, αν όχι βέβαιο, είναι ότι δεν θα ξεφύγει η Ελλάδα.

Σε αυτή τη φάση ο τουρισμός, οι εξαγωγές, η κατανάλωση και οι επενδύσεις δημιουργούν ένα μεγάλο «δίχτυ» ασφάλειας έναντι της ύφεσης. Ένα «δίχτυ» που κανείς δεν γνωρίζει υπό ποιες παραδοχές δύναται να διατηρηθεί και το 2023. Το πρόσφατο παρελθόν έδειξε ότι η ελληνική οικονομία είναι... επιρρεπής στην ύφεση και μάλιστα με τέτοια... συμπτώματα, που δεν της εξασφαλίζουν εύκολη έξοδο διαφυγής.

Πόσο γρήγορα θα μπορούσε, λοιπόν, η Ελλάδα να αντιμετωπίσει μια νέα υφεσιακή επίθεση στην οικονομία της; Με δεδομένο ότι το παραγωγικό της μοντέλο δεν έχει ακόμη ανασυνταχθεί, αποθέματα ανάπτυξης θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν μόνο μέσω του τουρισμού, όπου όμως ήδη η αγορά σπάει όλα τα ρεκόρ. Οι εξαγωγές επίσης θα αποτελούσαν μια δυνητική αναπτυξιακή πηγή και με διάρκεια, όπως και οι επενδύσεις. Υπό αυτή την έννοια και με δεδομένο ότι η χώρα ολοκλήρωσε πρόσφατα το μεγαλύτερο μέρος του μεταρρυθμιστικού της προγράμματος, μια υγιής αντίδραση της οικονομίας αποτελεί ένα πιθανό σενάριο.

Η οικονομία πλέον συμπεριφέρεται με μεγαλύτερη ωριμότητα, διατηρώντας όμως κάποια από τα τρωτά της σημεία: το αδύναμο παραγωγικό μοντέλο, τον υπερμεγέθη κλάδο υπηρεσιών εστιασμένο στο Ho.Re.Ca, τον ασυντόνιστο γεωργικό τομέα, το κατακερματισμένο εμπόριο κ.ά. Οι μεταρρυθμίσεις της οικονομίας είναι ένα το… κρατούμενο, αλλά και η τρωτότητά της ένα δεύτερο.