Πολλοί είναι οι λόγοι που έφεραν την Τζόρτζια Μελόνι και το μεταφασιστικό της κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας στην εξουσία την τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας από αυτούς είναι ότι κατάφερε να δημιουργήσει ένα συνασπισμό με τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και τη Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, τη στιγμή που οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς δεν μπορούσαν να βρουν κοινό έδαφος.
Της Ιωάννας Βαρδαλαχάκη
[email protected]
Πολλοί είναι οι λόγοι που έφεραν την Τζόρτζια Μελόνι και το μεταφασιστικό της κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας στην εξουσία την τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας από αυτούς είναι ότι κατάφερε να δημιουργήσει ένα συνασπισμό με τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και τη Φόρτσα Ιτάλια του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, τη στιγμή που οι δυνάμεις της κεντροαριστεράς δεν μπορούσαν να βρουν κοινό έδαφος.
Αναλύοντας την ιταλική δεξιά συμμαχία στο σύνολό της- και όχι αποκλειστικά τις συνιστώσες της- ο καθηγητής Πολιτικής Ντανιέλε Αλμπερτάτζι διαπιστώνει ότι το ποσοστό που συγκεντρώνει όσον αφορά την απλή καταμέτρηση των ψήφων, είναι ένα μέτριο αποτέλεσμα και η επιτυχία της Μελόνι βασίζεται, σε μεγάλο βαθμό, στην εξάλειψη των συμμάχων της.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο μεγάλος χαμένος από τις εκλογές είναι η Λέγκα του Σαλβίνι, ο οποίος μόλις το 2019 ήταν εξέχουσα παρουσία στην πολιτική της Ιταλίας και το κόμμα του (έχοντας εγκαταλείψει την παλιά του ονομασία Northern League, έφτασε πέρα από τις παραδοσιακές βόρειες εστίες του) είχε πάνω από 35%. Ωστόσο, μια σειρά από λάθη έδωσαν χώρο στους Αδελφούς της Ιταλίας να την επισκιάσουν και έπεσε στο 9% στις εκλογές της Κυριακής. Μια πρώιμη ανάλυση για τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό της Ιταλίας, Rai, δείχνει ότι το 40% όσων ψήφισαν για το κόμμα της Μελόνι ήταν ψηφοφόροι της Λέγκας το 2018.
«Τα στοιχεία καταδεικνύουν την πλάνη της αφήγησης ότι οι Ιταλοί (μετα)κινήθηκαν στη δεξιά. Εκτός από ένα ποσοστό των ψήφων του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, το μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων ψήφων προέρχεται από τη δολοφονία της Λέγκας, και τις ψήφους από τον Μπερλουσκόνι του οποίου η πολιτική πεθαίνει, αλλά ελπίζει να κρατήσει κάποια επιρροή κατά τις τελευταίες του ημέρες», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Κάτι αντίστοιχο έχει επισημάνει και ο λέκτορας στην Ιταλική Πολιτική Τζορτζ Νιουθ, λέγοντας ότι οι απώλειες του Σαλβίνι ήταν τα κέρδη της Μελόνι. Απλά πλέον η ισορροπία δυνάμεων στην πολιτική δεξιά της Ιταλίας έχει για άλλη μια φορά απομακρυνθεί από τη Λέγκα.
«Με τον Σαλβίνι να δαπανά τα δύο τελευταία χρόνια για να προσφέρει την κοινοβουλευτική του υποστήριξη στην κυβέρνηση, η Μελόνι μπόρεσε να τοποθετηθεί ως ''μοναδική παρουσία στην αντιπολίτευση'' – και ως εκ τούτου ότι είχε μεγαλύτερη επαφή με ''πραγματικούς Ιταλούς''», εξηγεί. Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τον Νιουθ, η Μελόνι έχει κεφαλαιοποιήσει την επιτυχία του Σαλβίνι στο να φέρει ακροδεξιές και αντιδραστικές ιδέες στη σφαίρα του mainstream. Ένα βασικό στοιχείο της στρατηγικής της «κοινής λογικής» του Σαλβίνι ήταν η υποβάθμιση της απειλής του φασισμού και το επιχείρημα ότι η έκκληση για νόμο και τάξη ή ισχυρότερα σύνορα δεν είναι φασιστική. Αυτό έχει δημιουργήσει τις τέλειες συνθήκες για να ευδοκιμήσουν οι νεοφασίστες.
«Ότι τα Αδέλφια της Ιταλίας ξεπέρασαν τη Λέγκα ακόμη και στα υποτιθέμενα οχυρά της τελευταίας, όπως η βορειοανατολική περιοχή Βενέτο, θα μπορούσε να θέσει σε αμφιβολία την ηγεσία του Σαλβίνι», σχολιάζει το New Statesman. Και ο Αλμπερτάτζι συμφωνεί. «Σε αντίθεση με την εξουσία του ιδρυτή του κόμματος, Μπόσι, η εξουσία του Σαλβίνι βασιζόταν πάντα στην εκλογική επιτυχία. Και στον ασταθή κόσμο της ευρωπαϊκής (όχι μόνο της ιταλικής) πολιτικής σήμερα, η επιτυχία είναι εδώ σήμερα, αύριο θα έχει φύγει», λέει, προσθέτοντας ότι είναι σίγουρος πως η Μελόνι το γνωρίζει αυτό και δεν έχει αυταπάτες.
Γι αυτό και «σκοτώντας» τη Λέγκα για να αναδειχθεί το κόμμα της πρώτο στις εκλογές, η Μελόνι μπορεί να σημείωσε μια μεγάλη επιτυχία, ωστόσο, η πορεία αναμένεται αρκετά ανηφορική. «Όχι μόνο για τον προφανή λόγο», λέει ο Αλμπερτάτζι αναφερόμενος στην ενεργειακή κρίση και τον χειμώνα που έρχεται. «Αλλά και επειδή η ενστικτώδης αντίδραση της Λέγκας θα είναι να είναι ένας πολύ, πολύ δύσκολος εταίρος της κυβέρνησης (όταν τελειώσει ο μήνας του μέλιτος, δεν θα ήθελαν να τους δουν να χαλούν το πάρτι ακόμα )», προσθέτει εκτιμώντας ότι η Λέγκα θα γίνει σύντομα δύστροπη στη συνεργασία της με τα Αδέλφια της Ιταλίας και τα δύο κόμματα θα διαφωνούν για τα πάντα, «για τις θάλεσσας και τους ωκεανούς».