Τι συμβαίνει όταν ο μοναδικός μας κολλητός μετακομίσει μακριά; Τα πράγματα φαίνονται και -εδώ που τα λέμε- είναι σκούρα. Άραγε, ποιος μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε νέους φίλους; Και εμείς από την μεριά μας τι όπλα πρέπει να επιστρατεύσουμε για να τα καταφέρουμε;
«Η αέρινη παρέα» είναι ένα τρυφερό παραμύθι για τη φιλία, που μερικές φορές, μας λείπει.
Τι συμβαίνει όταν ο μοναδικός μας κολλητός μετακομίσει μακριά; Τα πράγματα φαίνονται και -εδώ που τα λέμε- είναι σκούρα. Άραγε, ποιος μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε νέους φίλους; Και εμείς από την μεριά μας τι όπλα πρέπει να επιστρατεύσουμε για να τα καταφέρουμε;
Η Ντένια Πάτρα υπογράφει το παραμύθι «Η αέρινη παρέα», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πνοή, σε εικονογράφηση της Ιωάννας Καλοστεφάνου. Πρόκειται για ένα πολύ τρυφερό και αισιόδοξο βιβλίο για την αξία της φιλίας και τη δύναμη της φαντασίας, που μιλά στα παιδιά για το πόσο σπουδαίο είναι να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας και να τα επικοινωνούμε, να λειτουργούμε με πείσμα και θέληση και την ίδια στιγμή να μην ξεχνάμε ποτέ να ονειρευόμαστε με όλη μας την καρδιά.
Η συγγραφέας μίλησε μαζί μας.
Μιλήστε μας λίγο για τον Ορέστη, τον κεντρικό ήρωα του βιβλίου σας «Η Αέρινη Παρέα».
«Ο Ορέστης είναι ένα ευαίσθητο, μοναχικό παιδί. Όταν αποχωρίζεται τον καλύτερό του φίλο δεν μπορεί να ενταχθεί στην ομάδα. Η διστακτικότητα, η ντροπή και ο φόβος είναι μερικά από τα στοιχεία του χαρακτήρα του που τον κρατούν μακριά από τα άλλα παιδιά. Ωστόσο, η φαντασία του έγινε η δύναμή του και με το ειλικρινές ενδιαφέρον των συμμαθητών του καταφέρνει να κερδίσει μια θέση στην ομάδα και να αποκτήσει φίλους».
Φαίνεται πως είναι ένα εσωστρεφές παιδί. Ποια εμπόδια αντιμετωπίζει στην προσπάθειά του να βρει φίλους;
«Αρχικά, αντιμετωπίζει δυσκολία στον τρόπο προσέγγισης των συμμαθητών του καθώς είναι εσωστρεφής. Οι γονείς είναι οι πιο σημαντικοί δάσκαλοι για τη διαμόρφωση της αυταξίας του παιδιού. Η αυτοεκτίμηση του παιδιού επηρεάζεται καθώς αναπτύσσει σχέση με άλλα μέλη της οικογένειας, φίλους, δασκάλους και άλλους ενήλικες. Τα παιδιά χρειάζονται να νιώθουν ότι είναι σημαντικά και να έχουν αυτοεκτίμηση. Η άνευ όρων αγάπη, η αποδοχή της μοναδικότητας του κάθε παιδιού δημιουργεί ισχυρούς χαρακτήρες».
Και τι τον βοηθά, τελικά, στο να τα καταφέρει;
«Ο Ορέστης αποκτά φίλους, επιστρατεύοντας τη φαντασία του. Η φαντασία είναι πολύ σημαντική στη ζωή των παιδιών· τα βοηθά με πολλούς τρόπους. Επίσης, καθορίζει την ανάπτυξη των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών. Καθώς τα παιδιά αξιοποιούν τη φαντασία τους, βλέπουν την κάθε δυσκολία από διάφορες οπτικές γωνιές, επεξεργάζονται πληροφορίες, βρίσκουν λύσεις. Κάθε παιδί μέσα σε φανταστικά μονοπάτια βιώνει στιγμές ευτυχίας».
Τα παιδιά σήμερα είναι με ένα κινητό και ένα τάμπλετ στο χέρι. Πόσο έχει επηρεάσει αυτό τις σχέσεις τους με άλλα παιδιά; Μήπως, απλά, είναι ένας άλλο τρόπος κοινωνικοποίησης;
«Το διαδίκτυο αποτελεί ένα εξαιρετικό εργαλείο της σύγχρονης εποχής, ωστόσο πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο και σύνεση. Η οθόνη είναι μια μορφή παθητικής ψυχαγωγίας , που ορισμένες φορές αποτελεί μια διέξοδο, αλλά αυτός ο χρόνος είναι αντιπαραγωγικός. Σίγουρα είναι ένας άλλος τρόπος κοινωνικοποίησης· ωστόσο, οι γονείς έχουν την κύρια ευθύνη για τη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών, είναι σημαντικό να περνούν ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους, να μοιράζονται εμπειρίες, να κάνουν δραστηριότητες από κοινού, που αποτελούν πηγή ικανοποίησης για τα παιδιά και συμβάλλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξή τους. Η απόκτηση φίλων και οι δημιουργία ανθρώπινων σχέσεων είναι σημαντική για μια αρμονική ζωή. Επομένως, μπορούμε να βρούμε τις απαιτούμενες ισορροπίες και να ζούμε σε ένα περιβάλλον όπου οι ανθρώπινες σχέσεις κατέχουν εξέχουσα θέση».
Ο ήρωάς σας επιστρατεύει τη φαντασία του. Αυτή τον κινητοποιεί. Με ποιους τρόπους μπορούμε να καλλιεργήσουμε στα παιδιά τη φαντασία;
«Η φαντασία είναι απαραίτητη στη ζωή κάθε ανθρώπου· είναι πολύ σημαντική στη ζωή των παιδιών, γιατί τα βοηθά με πολλούς τρόπους. Καθορίζει την ανάπτυξη των κοινωνικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών. Η φαντασία δίνει τόλμη, δύναμη και θάρρος για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που νιώθει. Ο Ορέστης αξιοποιεί τη φαντασία του και τελικά κατορθώνει να βρει φίλους.
Ο Ευγένιος Τριβιζάς σε ομιλία του στο Tedx, αναφέρει ότι οι πρωτοπόροι επιστήμονες επιστρατεύουν πιο πολύ τη φαντασία τους, παρά τις γνώσεις τους, θέλοντας να δείξει πως η φαντασία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες για την επιστημονική ανακάλυψη και την τεχνολογική επινόηση.
Η φαντασία είναι ένας μυς· εάν δεν εξασκηθεί θα χαθεί. Το παιχνίδι είναι ο κυρίαρχος τρόπος με τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν, αναπτύσσονται και εξερευνούν το περιβάλλον. Επομένως, όσο περισσότερο ένα παιδί εξερευνά μέσα από το παιχνίδι, τόσο περισσότερο αναπτύσσεται η φαντασία του. Για να καλλιεργήσουμε τη φαντασία και τη δημιουργική σκέψη στα παιδιά, χρειάζεται να τους δώσουμε ελεύθερο χρόνο. Γονείς και εκπαιδευτικοί πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να αποφασίσουν πώς θα γεμίσουν τον χρόνο τους· αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για την καλλιέργεια της έμφυτης δημιουργικότητάς τους».
Τι ρόλο παίζει η φιλία στη δική σας ζωή;
«Το αίσθημα του “ανήκειν” είναι πολύ σημαντικό για μένα. Σε μια αληθινή φιλία υπάρχει αμοιβαία αγάπη, σεβασμός, ειλικρίνεια, εμπιστοσύνη, κατανόηση, αποδοχή και φροντίδα. Οι φίλοι μάς ενθαρρύνουν και μάς κινητοποιούν να είμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Οι αληθινοί φίλοι είναι πάντοτε διαθέσιμοι για μας, ανεξάρτητα από τη χιλιομετρική απόσταση ή τη συχνότητα των συναντήσεων. Νιώθω πολύ τυχερή και ευγνώμων που έχω στη ζωή μου καλούς φίλους που θαυμάζω, αγαπώ και μοιράζομαι όμορφες στιγμές».
Από πού αντλείτε έμπνευση για τα βιβλία σας;
«Η συγγραφή είναι ένας τρόπος έκφρασης εικόνων, σκέψεων, προβληματισμών και συναισθημάτων. Ένα κοινωνικό φαινόμενο, ένα συναίσθημα, ιστορίες που μας έχουν αφηγηθεί, όσα συμβαίνουν γύρω μας αποτελούν τροφή για σκέψη και ταυτόχρονα πηγή έμπνευσης. Ακόμη, τη φαντασία μου πυροδοτούν κάθε νέο ερευνητικό δεδομένο και καινοτόμες ανακαλύψεις».
Τι σας ξεκουράζει έπειτα από μια απαιτητική μέρα;
«Καθημερινά το πρόγραμμά μου είναι πολύ απαιτητικό, καθώς πρέπει να συνδυάσω πολλαπλούς ρόλους. Προσπαθώ πάντοτε μέσα στη μέρα μου να υπάρχουν μικρά πνευματικά διαλείμματα. Αγαπημένη συνήθεια, ύστερα από μια εξαντλητική μέρα, και ιδανική αποφόρτιση, είναι μια ήρεμη συζήτηση με την οικογένειά μου και το διάβασμα ενός βιβλίου».
Τι σας κάνει να χαμογελάτε και τι σας λυπεί βαθιά;
«Θαυμάζω τους ανθρώπους που παραμένουν αισιόδοξοι, αισθάνονται ευγνωμοσύνη, απολαμβάνουν τις μικρές χαρές της ζωής, εξελίσσονται και η εξέλιξή τους έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία. Χαμογελώ όταν κάνουμε συνειδητές επιλογές, σκεφτόμαστε ως μέρος του κοινωνικού συνόλου και όχι ως μονάδες, όταν αναγνωρίζουμε βήματα προόδου σε όλους τους τομείς. Τέλος, χαμογελώ όταν βλέπω την αγνότητα και την καλοσύνη στα μάτια των παιδιών. Νιώθω απογοήτευση και θλίψη όταν οι άνθρωποι παραμένουν αδρανείς και αδιάφοροι μπροστά σε όσα συμβαίνουν και για το προσωπικό τους συμφέρον ζημιώνουν το κοινωνικό σύνολο».