Ζούσαν πριν 120 εκατ. έτη και είναι τα πρώτα που μετέφεραν και «έσπερναν» σπόρους φυτών στον πλανήτη.
Υπάρχουν πολλά είδη πτηνών που έχουν στο διαιτολόγιο τους καρπούς των φυτών. Τα πτηνά αυτά βοηθούν στην αναπαραγωγή των φυτών διασκορπίζοντας τους σπόρους τους μέσω των αποβλήτων τους. Κάποια πτηνά τρώνε μόνο τους καρπούς των φυτών και καταπίνουν καθώς τρώνε τους σπόρους τους ενώ κάποια πτηνά είτε σπάνε με το ράμφος τους τους σπόρους και τους τρώνε είτε τους καταπίνουν και διαθέτουν μηχανισμό διάλυσης τους στο στομάχι τους ώστε να απορροφήσουν σε κάθε περίπτωση τα θρεπτικά συστατικά των σπόρων.
Οι ειδικοί λένε ότι τα πτηνά και τα φυτά δημιούργησαν μια συμβιωτική σχέση που οδήγησε σε μια συνθήκη συν-εξέλιξης τους στη διάρκεια των αιώνων. Η θεωρία αυτή στηρίζεται στο γεγονός ότι τα πτηνά άρχισαν να ακμάζουν και να εμφανίζονται συνεχώς νέα είδη τους πριν από περίπου 135 εκατ. έτη την ίδια χρονική περίοδο που συνέβη το ίδιο με τα καρποφόρα φυτά.
Οι «ρίζες» αυτής της σχέσης αποτελούν αντικείμενο έρευνας από την επιστημονική κοινότητα. Κλειδί για την επιβεβαίωση της θεωρίας είναι αν τα αρχαία πτηνά έτρωγαν τον καρπό και κατάπιναν τους σπόρους χωρίς να τους διαλύουν στη συνέχεια στο στομάχι τους ή αν τους έτρωγαν. Αν συνέβαινε το πρώτο τότε επιβεβαιώνεται η θεωρία αν όχι τα πράγματα αλλάζουν αφού η καταστροφή ή διάλυση των σπόρων δεν θα επέτρεπε την αναπαραγωγή των φυτών.
Το 2002 εντοπίστηκαν τα απολιθώματα πτηνών που ανήκαν στην οικογένεια πτηνών Jeholornis που ζούσαν στην Κίνα πριν από 120 εκατ. έτη. Διαπιστώθηκε ότι τα πτηνά αυτά είχαν στο στομάχι τους σπόρους φυτών. Διεθνής ερευνητική ομάδα αποφάσισε να μελετήσει τα ευρήματα για να διαπιστώσει αν τα πτηνά αυτά έτρωγαν τους καρπούς ή μόνο τους σπόρους των φυτών. Με δημοσίευση τους στην επιθεώρηση «eLife» οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα πανάρχαια αυτά πτηνά έτρωγαν τους καρπούς και κατάπιναν τους σπόρους χωρίς να μπορούν να τους διασπάσουν μέσω της πέψης.
«Τα πτηνά που έτρωγαν τους καρπούς ενός φυτού και απέβαλαν τους σπόρους του μακριά από αυτό βοήθησαν στην εξάπλωση των καρποφόρων φυτών με τρόπο παρόμοιο που εξαπλώνεται μια μεγάλη δασική πυρκαγιά. Αυτή η διεργασία μπορεί να ξεκίνησε με πτηνά όπως το Jeholornis» αναφέρουν στη μελέτη τους οι ερευνητές.