Τεχνολογία-Επιστήμη
Τετάρτη, 17 Αυγούστου 2022 12:00

Ο αστεροειδής Πολυμήλη έχει δικό του... φεγγάρι

Το σκάφος της αποστολή Lucy της NASA εντόπισε την ύπαρξη ενός διαστημικού βράχου που αποτελεί δορυφόρο του μικρού αστεροειδή.

Πριν από δέκα μήνες η NASA εκτόξευσε το σκάφος της αποστολής Lucy. Το σκάφος θα πραγματοποιήσει ένα 12ετές ταξίδι, στη διάρκεια του οποίου θα περάσει κοντά από οκτώ αστεροειδείς, οι περισσότεροι από τους οποίους θα είναι Τρωικοί.

Πρόκειται για δύο ομάδες αστεροειδών με ονόματα από την «Ιλιάδα» του Ομήρου: μία πριν τον Δία και μία μετά από αυτόν, παγιδευμένους αφενός από την ισχυρή βαρύτητα του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος και αφετέρου από τη βαρύτητα του Ήλιου. Η μία ομάδα αστεροειδών (με επίκεντρο το σημείο Λαγκράνζ L4 στο Διάστημα) φέρει ονόματα Ελλήνων ηρώων του πολέμου της Τροίας και η άλλη (με επίκεντρο το σημείο Λαγκράνζ L5) ονόματα Τρώων.

Η κόστους σχεδόν ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων αποστολή  θα επιτρέψει στους επιστήμονες να ρίξουν την πρώτη κοντινή ματιά σε αυτούς τους αστεροειδείς, οι οποίοι έχουν μια ποικιλία χρωμάτων από το γκρι έως το σκούρο κόκκινο και πιστεύεται ότι είναι απομεινάρια που ξέμειναν στο διάστημα μετά τον σχηματισμό του Δία, του Κρόνου και των άλλων μακρινών εξωτερικών πλανητών του ηλιακού μας συστήματος.

Εκτιμάται ότι οι εν λόγω αστεροειδείς - που αριθμούν πάνω από 7.000 - είναι αρκετά μακρινοί για να «βάζουν το χεράκι» τους στους μετεωρίτες που κατά καιρούς πέφτουν στη Γη. Δεν έχουν μελετηθεί ποτέ έως τώρα και μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικοί από τους γνωστότερους και κοντινότερους αστεροειδείς που βρίσκονται στην αποκαλούμενη Κύρια Ζώνη αστεροειδών μεταξύ Άρη-Δία.

Στις 27 Μαρτίου το σκάφος της αποστολής έφτασε στον αστεροειδή Πολυμήλη, που είναι ο μικρότερος σε μέγεθος αστεροειδής από αυτούς που πρόκειται να επισκεφτεί. Τα πρώτα στοιχεία που έστειλε στο σκάφος υπεδείκνυαν την ύπαρξη ενός διαστημικού βράχου ο οποίος φαινόταν να αποτελεί δορυφόρο του αστεροειδή Πολυμήλη. Η NASA οργάνωσε αμέσως ένα πρότζεκτ στο οποίο συμμετείχαν 26 ερενυνητικές ομάδες που θα παρατηρούσαν τον αστεροιδή Πολυμήλη όταν αυτός βρισκόταν σε απόσταση 770 εκατ. χλμ. από τη Γη.

Όπως ανακοίνωσε η NASA οι παρατηρήσεις επιβεβαιώνουν ότι ο αστεροειδής διαθέτει πράγματι ένα δορυφόρο που βρίσκεται σε απόσταση 200 χλμ. από αυτόν. Το γεγονός ότι ο δορυφόρος κινείται σε τόσο κοντινή απόσταση από τον αστεροειδή καθιστά αδύνατη την παρατήρηση του τόσο με τα επίγεια όσο και με τα διαστημικά τηλεσκόπια. Ο αστεροειδής Πολυμήλη έχει διάμετρο περίπου 17 χλμ. και ο δορυφόρος του έχει διάμετρο περίπου πέντε χλμ.

Η αποστολή

Το μήκους περίπου 15 μέτρων σκάφος Lucy πήρε το όνομα του ομώνυμου γνωστού Αυστραλοπίθηκου ηλικίας 3,2 εκατομμυρίων ετών που είχε ανακαλυφθεί στην Αιθιοπία το 1974. Το σκάφος συναρμολογήθηκε στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA, διαθέτει δύο μεγάλους ηλιακούς συλλέκτες πλάτους επτά μέτρων ο καθένας και τέσσερα επιστημονικά όργανα για να μελετήσει τη χημική σύνθεση, μάζα, θερμοκρασία και τοπογραφία των αστεροειδών, ενώ παράλληλα θα τους φωτογραφίσει. Θα κάνει τον Απρίλιο του 2025 την πρώτη προσέγγιση αστεροειδούς - του «Ντοναλντγιόχανσον» (φέρει το όνομα του επιστήμονα που ανακάλυψε τον Αυστραλοπίθηκο Λούσι) στην κύρια ζώνη αστεροειδών μεταξύ Άρη-Δία.

Τον Αύγουστο του 2027 θα προσεγγίσει τον πρώτο Τρωικό αστεροειδή, τον Ευρυβάτη (διαμέτρου 64 χιλιομέτρων) και τους τέσσερις μικρούς δορυφόρους του. Θα ακολουθήσουν αρκετές ακόμη κοντινές διελεύσεις σε άλλους αστεροειδείς της ίδιας «οικογένειας», με την τελευταία προσέγγιση - στον αστεροειδή "Πάτροκλο" και το μικρότερο ταίρι του - να προγραμματίζεται για τον Μάρτιο του 2033.

Πρόκειται για μια πολύπλοκη αποστολή, που προετοιμαζόταν από τη NASA εδώ και χρόνια και η οποία θα απαιτήσει χειρισμούς υπερβολικά μεγάλης ακρίβειας λόγω των πολλών προγραμματισμένων «ραντεβού» της - περισσότερων από κάθε άλλη διαστημική αποστολή στο παρελθόν - με δυνητικά επικίνδυνους αστεροειδείς.