Οι βασικές θέσεις των υποψηφίων

Ακολουθούν οι θέσεις των δύο αμερικανών υποψηφίων για την προεδρία των ΗΠΑ σε καίρια ζητήματα υγείας, φορολογίας, οικονομικής, κοινωνικής και εξωτερικής πολιτικής.

Υγεία

Για όσους δεν ασφαλίζονται από τους εργοδότες τους, ο Μπάρακ Ομπάμα προτίθεται να δημιουργήσει ένα μητρώο σχεδίων ιδιωτικής ασφάλισης και να παρέχει πλήρη ασφάλιση μέσω του κράτους. Θα ζητήσει από τους εργοδότες να ασφαλίζουν τους εργαζομένους τους ή να συνεισφέρουν σε ένα κοινό ταμείο για την υποστήριξη του εθνικού σχεδίου.

Ο Τζον ΜακΚέν δήλωσε ότι θα ενθαρρύνει τους Αμερικανούς να αγοράζουν μόνοι τους πακέτα ιατρικής ασφάλισης. Προβλέπει μειώσεις φόρου για παρότρυνση των εργαζόμενων προς αυτή την κατεύθυνση.

Φόροι

Ο Ομπάμα θα αφήσει τα προγράμματα φοροελαφρύνσεων του Μπους για τους εύπορους να ολοκληρωθούν, ενώ θα εφαρμόσει φοροελαφρύνσεις για τις χαμηλές και μεσαίες εισοδηματικές τάξεις και τους συνταξιούχους. Επίσης, θα αυξήσει τη φορολογία για τους μισθωτούς με απολαβές άνω των 200.000 ετησίως και θα αυξήσει το μέγιστο συντελεστή φορολόγησης των κεφαλαιακών κερδών.

Ο ΜακΚέιν θα μονιμοποιήσει τις φοροελαφρύνσεις του Μπους και θα αυξήσει το ποσοστό παρακράτησης φόρων για τους υπαγόμενους. Σκοπεύει, επίσης, να μειώσει το συντελεστή φορολόγησης των εταιρειών. Συνολικά, το πρόγραμμα του ΜακΚέιν για την φορολογία συνεπάγεται μείωση των δημόσιων εσόδων κατά 4,2 τρισ., ενώ του Ομπάμα κατά 2,9 τρισ., σύμφωνα με το Κέντρο Φορολογικής Πολιτικής των ΗΠΑ.

Στεγαστική αγορά και οικονομικά κίνητρα

Και οι δύο υποψήφιοι υπερψήφισαν στη Γερουσία το σχέδιο διάσωσης 700 δισ. του Μπους.

Ο Ομπάμα προτείνει περαιτέρω μειώσεις των εταιρικών φόρων για δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και την εκταμίευση 25 δισ. δολαρίων για την κατασκευή και συντήρηση δρόμων και σχολείων. Θα επιτρέψει επίσης στους Αμερικανούς να κάνουν αναλήψεις από τους αφορολόγητους λογαριασμούς συνταξιοδότησης χωρίς πρόστιμο έως το 2010 και θα εφαρμόσει ένα μορατόριουμ 90 ημερών για τις κατασχέσεις κατοικιών.

Ο ΜακΚέιν φαίνεται διατεθειμένος να δαπανήσει 300 δισ. δολάρια στην αγορά ενυπόθηκων δανείων που έχουν υπερβεί την αξία των κατοικιών και την αντικατάστασή τους με δάνεια σταθερού επιτοκίου αντίστοιχα με τη σημερινή αξία του ακινήτου. Επίσης, θα προβεί σε μείωση των φόρων επί των αναλήψεων από τους λογαριασμούς συνταξιοδότησης έως το 2010 χωρίς να ζητήσει την ανάληψη κεφαλαίων σε περίπτωση επιβολής προστίμου.

Αμβλώσεις

Το Τζον ΜακΚέιν τάσσεται υπέρ της αναίρεσης της απόφασης του ανώτατου δικαστηρίου των ΗΠΑ του 1973 που καταργούσε το δικαίωμα των πολιτειών να απαγορεύουν τις αμβλώσεις. Πιστεύει ότι εάν συμβεί αυτό οι πολιτείες θα θέσουν εκτός νόμου την εν λόγω διαδικασία.

Ο Μπάρακ Ομπάμα υποστηρίζει το δικαίωμα των γυναικών στις αμβλώσεις και προτείνει τη δαπάνη κρατικών κεφαλαίων για την ολοκληρωμένη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με την επείγουσα αντισύλληψη.

Μετανάστευση

Και οι δύο υποψήφιοι υποστηρίζουν ένα εκτενές πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων σχετικά με τη μετανάστευση που θα οδηγήσει στο «νόμιμο δρόμο» περίπου 12 εκατ. μετανάστες που ζουν και εργάζονται παράνομα στη χώρα. Και οι δύο δήλωσαν ότι θα αυξήσουν τον αριθμό των αδειών διαμονής για ανειδίκευτους εργάτες και θα ενισχύσουν τη φύλαξη των συνόρων.

Τρομοκρατία – Αλ-Κάιντα

Οι μαχητές της Αλ-Κάιντα που έχουν αποκτήσει δύναμη σε περιοχές του Πακιστάν, είναι ένας παράγοντας αυξανόμενης ανησυχίας για τις ΗΠΑ. Ο Ομπάμα έχει δηλώσει ότι αν οι ΗΠΑ εντοπίσουν υψηλόβαθμα μέλη της Αλ-Κάιντα και το Πακιστάν δεν είναι πρόθυμο ή ικανό να δράσει, οι ΗΠΑ θα πρέπει να επέμβουν.

Ο Μακέιν έχει επικρίνει την προθυμία του Ομπάμα να εκφράσει κάτι τέτοιο δημόσια και έχει δηλώσει ότι θα συνεργαστεί με την πακιστανική κυβέρνηση για την καταπολέμηση της Αλ-Κάιντα.

Ιράκ

Ο Ομπάμα δεσμεύτηκε να ξεκινήσει άμεσα την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ, η οποία θα ολοκληρωθεί εντός 16 μηνών.

Ο ΜακΚέιν είναι ένθερμος υποστηρικτής του πολέμου και της πρόσφατης αύξησης των στρατευμάτων, ενώ ανακοίνωσε ότι προτίθεται να μειώσει δραματικά την αμερικανική παρουσία στο Ιράκ έως το 2013.

Αφγανιστάν

Τόσο ο Μακέιν όσο και ο Ομπάμα έχουν δηλώσει ότι θα επικεντρωθούν περισσότερο στην καταστολή της εξέγερσης των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και την εξάλειψη κάθε στοιχείου της Αλ-Κάιντα από τα σύνορα του Πακιστάν. Και οι δύο υποψήφιοι έχουν δηλώσει ότι θα ενισχύσουν τη στρατιωτική δύναμη των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, από 32.000 που είναι τώρα.

Η κυβέρνηση Μπους εξετάζει την έναρξη συνομιλιών με τα «διαλλακτικά» στελέχη των Ταλιμπάν στο πλαίσιο της αναθεώρησης της στρατηγικής για το Αφγανιστάν. Ωστόσο δεν έχει ληφθεί ακόμη η σχετική απόφαση, την οποία θα κληθεί να πάρει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Ρωσία

Τόσο ο Μακέιν όσο και ο Ομπάμα έχουν καταδικάσει την εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία τον Αύγουστο και τάσσονται αμφότεροι υπέρ της ένταξης της Γεωργίας και της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Ο Μακέιν δίνει έμφαση σε μία σκληρότερη γλώσσα έναντι της Ρωσίας και έχει ζητήσει η Ρωσία να μην αποτελεί μέλος της G8.

Κίνα

Ο Μακέιν έχει δηλώσει ότι θα επιδιώξει διάλογο με το Πεκίνο για το πυρηνικό πρόγραμμα της Κίνας, θέλοντας να ενισχύσει τη διαφάνεια και τη συνεργασία. Έχει πει ότι ελπίζει σε μία πολιτική και θρησκευτική απελευθέρωση, η οποία θα συμβαδίζει με την οικονομική ελευθερία της Κίνας.

Ο Ομπάμα έχει πει ότι βλέπει ευκαιρίες και προκλήσεις στην ανάπτυξη της Κίνας, την οποία δεν θα δαιμονοποιούσε. Θα πίεζε ωστόσο το Πεκίνο να ανταποκριθεί στη διεθνή νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και να σταματήσει να υποστηρίζει καταπιεστικές κυβερνήσεις στο Ιράν, τη Μιανμάρ, το Σουδάν και τη Ζιμπάμπουε.

Ιράν

Ο Ομπάμα υποστηρίζει τη διεξαγωγή συνομιλιών κορυφής με το Ιράν αλλά δηλώνει ότι εάν η Τεχεράνη δεν συμφωνήσει να εγκαταλείψει το σχέδιο πυρηνικής ενέργειας που έχει δρομολογήσει θα ασκήσει οικονομικές πιέσεις για περαιτέρω περιθωριοποίηση του κράτους.

Ο ΜακΚέιν διαμήνυσε ότι δεν θα διαφοροποιηθεί ουσιαστικά από την πολιτική Μπους. Έχει απευθύνει έκκληση για διευρυμένη επιβολή κυρώσεων εις βάρος του Ιράν.

Ισραήλ

Ο Ομπάμα δηλώνει αποφασισμένος να διατηρήσει τους στενούς δεσμούς των δύο κρατών, παρέχοντας στο Ισραήλ τόσο στρατιωτική όσο και οικονομική αρωγή. Θα υποστηρίξει τη σημερινή γραμμή των ΗΠΑ για λύση δύο κρατών, παρότι προκάλεσε αναστάτωση τον Ιούνιο όταν δήλωσε ότι η Ιερουσαλήμ θα πρέπει να ανακυρηχθεί πρωτεύουσα του Ισραήλ.

Ο Μακέιν δεσμεύτηκε για την ενίσχυση της στρατιωτικής βοήθειας στο Ισραήλ. Δήλωσε ότι η Χαμάς «κακομεταχειρίζεται» τους Παλαιστινίους, ωστόσο φαίνεται πρόθυμος να μεσολαβήσει στις διαπραγματεύσεις.

Αλλά τόσο ο Μακέιν όσο και ο Ομπάμα έχουν υποσχεθεί ότι θα καταβάλουν έντονες προσπάθειες για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή.

Βόρεια Κορέα

Η κυβέρνηση Μπους διέγραψε αυτό το μήνα τη Β. Κορέα από τη λίστα με τα κράτη τρομοκρατών μετά τη συγκατάθεση της Πιονγιάνγκ για λήψη μέτρων εξακρίβωσης της δραστηριότητας της χώρας σε επίπεδο πυρηνικής ενέργειας.

Την εξέλιξη αυτή ο Ομπάμα τη χαρακτήρισε «ένα βήμα μικρής προόδου» καθώς η Β. Κορέα είχε ήδη αποδεχθεί τα μέτρα. Ωστόσο, αναγνώρισε την ανάγκη διευκρίνησης των κυρώσεων σε περίπτωση που η Β. Κορέα δεν συμμορφωθεί με αυτά.

Ο ΜακΚέιν εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με τη συμφωνία, καθώς θεωρεί ότι δεν είναι ξεκάθαρο εάν εφαρμόζονται όντως οι παράμετροι της επικύρωσης.

Ενέργεια

Και οι δύο υποψήφιοι τάσσονται υπέρ της αύξηση της παραγωγής βιοκαυσίμων και υποστηρίζουν τη διευρυμένη χρήση πυρηνικής ενέργειας, ωστόσο ο Ομπάμα υπογραμμίζει ότι οποιαδήποτε πυρηνική εγκατάσταση θα πρέπει να πληροί τα κριτήρια για το περιβάλλον και την ασφάλεια. Επίσης, είναι διατεθειμένος να προσφέρει φορολογικά κίνητρα για την αγορά αυτοκινήτων προηγμένης ενεργειακής τεχνολογίας.

Ο ΜακΚέιν υποστηρίζει ένθερμα την αύξηση της εξόρυξης πετρελαίου κυρίως στα παράκτια ύδατα των ΗΠΑ. Ο Ομπάμα αρχικά εναντιώθηκε στην αύξηση των εξορύξεων, τώρα όμως δηλώνει ότι θα εξετάσει αυτή την πιθανότητα στο πλαίσιο ενός διευρυμένου πακέτου ενέργειας που θα προβλέπει τη λήψη μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος.

Κλιματικές αλλαγές

Και οι δύο υποψήφιοι υποστηρίζουν την εφαρμογή προγράμματος κοινής γεωργικής πολιτικής και εμπορίου που επιτρέπει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σε εταιρείες παραγωγής ενέργειας, πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με αυτό το σύστημα, η κυβέρνηση θα καλύψει τις εκπομπές: οι εταιρείες που υπερέβησαν τα όρια θα πρέπει να αγοράσουν μεγαλύτερα ποσοστά επιτρεπόμενων εκπομπών, ενώ αυτές που δεν έχουν καλύψει τα όρια μπορούν να πωλήσουν τα ποσοστά που δικαιούνται.

Γκουαντάναμο

Και οι δύο υποψήφιοι σκοπεύουν να βάλουν «λουκέτο» στο στρατόπεδο. Ο Ομπάμα επέκρινε το σύστημα των στρατιωτικών φυλακών που καθιέρωσε ο Μπους. Ο ΜακΚέιν τάσσεται υπέρ των εν λόγω δικαστηρίων και υποσχέθηκε την αναίρεση της δικαστικής απόφασης που αναγνώριζε στους φυλακισμένους το δικαίωμα αμφισβήτησης της ποινής κράτησης που τους έχει επιβληθεί.

Βελτίωση της παγκόσμιας εικόνας των ΗΠΑ

Και οι δύο υποψήφιοι δήλωσαν ότι θα επιδιώξουν την ενδυνάμωση των δεσμών με τους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και ευρωπαϊκά κράτη, μετά το δυσάρεστο κλίμα που έχει διαμορφωθεί κατά τη διακυβέρνηση του Μπους.