Σενάριο τρόμου, με κριτήρια για την επιβολή δελτίου στο φυσικό αέριο και «φραγή» στην ψύξη και στη θέρμανση, περιλαμβάνει το σχέδιο εκτάκτου ανάγκης της Κομισιόν ενώπιον της κλιμάκωσης της ενεργειακής κρίσης.
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Σενάριο τρόμου, με κριτήρια για την επιβολή δελτίου στο φυσικό αέριο και «φραγή» στην ψύξη και στη θέρμανση, περιλαμβάνει το σχέδιο εκτάκτου ανάγκης της Κομισιόν ενώπιον της κλιμάκωσης της ενεργειακής κρίσης.
Η πρόταση για έκτακτα πανευρωπαϊκά μέτρα, την οποία θα παρουσιάσει η Επιτροπή στις 20 Ιουλίου, βασίζεται, σύμφωνα με προσχέδιο που δημοσιοποιεί το Bloomberg, στην εκτίμηση ότι είναι σφόδρα πιθανό η Ρωσία να προχωρήσει σε μονομερή και αιφνιδιαστική πλήρη διακοπή των ροών αερίου προς την Ευρώπη εντός του έτους. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, η Κομισιόν θεωρεί πως οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θα καταφέρουν να έχουν χτίσει έως τον Νοέμβριο τα αναγκαία ενεργειακά αποθέματα για να διασφαλιστεί ενεργειακή επάρκεια τον χειμώνα και πάνω σ’ αυτό το δυσμενές σενάριο εισηγείται μέτρα-σοκ.
Ανάμεσα σε αυτά τα μέτρα είναι η εισαγωγή κοινωνικών και οικονομικών κριτηρίων για την επιβολή μιας μορφής δελτίου στη διανομή του φυσικού αερίου, καθώς και η πανευρωπαϊκή υιοθέτηση «θερμοστάτη» - ήτοι η μείωση της ψύξης και της θέρμανσης μέσω της επιβολής πλαφόν.
Οι κανόνες ενεργειακής ασφάλειας της Ε.Ε. προστατεύουν συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτών, όπως τα νοικοκυριά και τα νοσοκομεία, ενώ δίνουν στις κυβερνήσεις τη δυνατότητα να θέτουν σε προτεραιότητα την ομαλή τροφοδοσία με φυσικό αέριο και των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Με βάση αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρεται στο draft που δημοσιεύει το Bloomberg, η Κομισιόν εισηγείται τη διαμόρφωση κι ενός νέου «πακέτου» κριτηρίων για τη διανομή του φυσικού αερίου σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη του τις πιθανές συνέπειες των ελλείψεων στις αλυσίδες εφοδιασμού, στην ανταγωνιστικότητα και στην παροχή βασικών προϊόντων και υπηρεσιών. Ουσιαστικά, εισηγείται εμμέσως την υιοθέτηση κοινωνικών και οικονομικών κριτηρίων για την επιβολή δελτίου στη διανομή του φυσικού αερίου.
Σύμφωνα πάντοτε με το draft του Bloomberg, pι προσομοιώσεις από τους διαχειριστές φυσικού αερίου της Ε.Ε. δείχνουν ότι, σε περίπτωση πλήρους διακοπής των ρωσικών ροών από τον Ιούλιο, τα επίπεδα αποθήκευσης θα περιοριστούν σε 65%-71% στις αρχές Νοεμβρίου, ήτοι θα βρίσκονται σημαντικά κάτω από τον στόχο ασφαλείας του 80%, που έχει θέσει η Ε.Ε.
Η Κομισιόν αναφέρει επίσης ότι οι συνολικές ροές από τη Ρωσία έχουν πέσει ήδη κάτω από το 30% του μέσου όρου της περιόδου 2016-2021, γεγονός που έχει άμεσες επιπτώσεις σε τουλάχιστον 12 κράτη-μέλη και έχει φέρει τη Γερμανία στα όρια του ενεργειακού συναγερμού. «Η έγκαιρη δράση από τώρα θα μπορούσε να μειώσει τον αντίκτυπο μιας ξαφνικής διακοπής εφοδιασμού κατά το ένα τρίτο» αναφέρει το προσχέδιο, το οποίο εισηγείται ακόμη αλλαγή καυσίμου τόσο στις βιομηχανίες όσο και στην ηλεκτροπαραγωγή, με στόχο την εξοικονόμηση αερίου, κυβερνητικά κίνητρα για μειωμένη κατανάλωση από τους πιο ενεργοβόρους χρήστες, καμπάνιες για τη μείωση της θέρμανσης και της ψύξης, καθώς και θέσπιση υποχρεωτικών ορίων κατανάλωσης σε περίπτωση «κόκκινου» συναγερμού.
Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης της Κομισιόν θα δημοσιοποιηθεί στις 20 Ιουλίου, δηλαδή μία ημέρα πριν θεωρητικά ολοκληρωθεί η συντήρηση του Nord Stream 1 και ξαναρχίσει η λειτουργία του. Κυρίαρχος φόβος, όμως, σε όλη την Ευρώπη είναι πως η Ρωσία θα κρατήσει τον αγωγό κλειστό επ’ αόριστον, γεγονός που κράτησε και χθες στα ύψη τις τιμές του φυσικού αερίου - στα 183 ευρώ ανά MWh, με ημερήσιο άλμα 6%.
Η Γερμανία, η οποία δέχεται και το ισχυρότερο πλήγμα από τη διακοπή των ρωσικών ροών, αναζητά εναγωνίως εναλλακτικούς προμηθευτές και, όπως μεταδίδει επίσης το Bloomberg, έχει ξεκινήσει εντατικές διαπραγματεύσεις με κορυφαίους προμηθευτές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου και του ενεργειακού κολοσσού Shell, για την αναπλήρωση του αερίου της Gazprom.
Ο ρωσικός κολοσσός φυσικού αερίου Gazprom ανακοίνωσε πως δεν μπορεί να εγγυηθεί την καλή λειτουργία του αγωγού Nord Stream 1, που εξυπηρετεί την Ευρώπη, λέγοντας ότι αδυνατεί να επιβεβαιώσει ότι θα ανακτήσει μια γερμανική τουρμπίνα που είχε σταλεί για επιδιόρθωση στον Καναδά. «Η Gazprom δεν έχει στην κατοχή της κανένα έγγραφο που επιτρέπει στη Siemens να βγάλει από τον Καναδά τον κινητήρα της τουρμπίνας αερίου», που η Οτάβα λέει ωστόσο πως θέλει να επιστρέψει στο Βερολίνο, αναφέρεται σε ανακοίνωση της Gazprom. «Υπ’ αυτές τις συνθήκες, δεν είναι δυνατό να εξαγάγουμε αντικειμενικό συμπέρασμα σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της κατάστασης σχετικά με τη λειτουργία με πλήρη ασφάλεια του αγωγού» προσθέτει ο όμιλος.