Εάν οι Ουκρανοί είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν, ο Μπόρις Τζόνσον θα εξακολουθούσε να είναι στην εξουσία. Και με υπερεξουσίες μάλιστα. Χωρίς υπερβολή, ο Τζόνσον είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην Ουκρανία.
Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Εάν οι Ουκρανοί είχαν τη δυνατότητα να ψηφίσουν, ο Μπόρις Τζόνσον θα εξακολουθούσε να είναι στην εξουσία. Και με υπερεξουσίες μάλιστα. Χωρίς υπερβολή, ο Τζόνσον είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην Ουκρανία. Στο Κίεβο, είχαν «ουκρανοποιήσει» το όνομά του: Μπόρις Τζόνσιονουκ, τον αποκαλούν οι Ουκρανοί. Σε όλες σχεδόν τις ελεύθερες πόλεις της Ουκρανίας, υπάρχει και μια «λεωφόρος Μπόρις». Όχι άδικα. Ο Τζόνσον ήταν ένας από τους πρώτους ηγέτες που επισκέφθηκαν το Κίεβο μετά τη ρωσική εισβολήστα μέσα Απριλίου και ένας από τους πιο ειλικρινείς και αποφασιστικούς υποστηρικτές της ουκρανικής αντίστασης.
Μόνο που η ουκρανική λατρεία δεν στάθηκε αρκετή για να διατηρήσει τον Μπόρις Τζόνσον στην Ντάουνιγκ Στριτ. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ήταν «ευκαιρία» για τον «Μπο Τζο», όπως τον αποκαλούν οι Βρετανοί. «Ως πρωθυπουργός, προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την εικόνα του ατρόμητου, πολεμιστή ηγέτη, για να κάνει τους συμπατριώτες του να ξεχάσουν τα σκάνδαλα, στα οποία είχε εμπλακεί, αλλά δεν τα κατάφερε», γράφει η Corriere della Sera .
Το Κίεβο λοιπόν, μπορεί να θρηνεί για την παραίτηση ενός «σιδηρού συμμάχου» του, αλλά στο αντίπαλο στρατόπεδο-στη Μόσχα- το γιορτάζουν. Το πιο ήπιο από τα προσβλητικά σχόλια στα ρωσικά social media κατά του Τζόνσον, είναι «ο ηλίθιος κλόουν έφυγε».
«Οι καλύτεροι φίλοι της Ουκρανίας φεύγουν. Η «Νίκη» βρίσκεται σε κίνδυνο!» έγραψε με μπόλικη δόση ειρωνείας στο Telegram, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, στενός συνεργάτης του Πούτιν, μετά την ανακοίνωση της παραίτησης του Μπόρις Τζόνσον. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ , εξέφραζε την ελπίδα ότι «μια μέρα, θα έρθουν στην εξουσία στη Βρετανία πολιτικοί που θα είναι πιο επαγγελματίες και πιο ικανοί να λαμβάνουν αποφάσεις μέσω του διαλόγου»!
Αναμφίβολα η Μόσχα ήταν η πρώτη πρωτεύουσα που χάρηκε με την παραίτηση Τζόνσον. Για το Κρεμλίνο, η βρετανική κυβέρνηση θεωρείται από τους πιο στενούς εταίρους της Ουκρανίας. Ως πρωθυπουργός, ο Τζόνσον ταξίδεψε πολλές φορές στο Κίεβο για να φωτογραφηθεί με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι. Η κυβέρνηση Τζόνσον ενέκρινε επίσης πολλές παραδόσεις όπλων, με πιο πρόσφατη ένα υπερσύγχρονο πυραυλικό σύστημα στις αρχές Ιουνίου.
Το Κρεμλίνο ελπίζει τώρα ότι μπορεί να υπάρξει αλλαγή της στάσης της Βρετανίας. Ο Μεντβέντεφ υπαινίχθηκε μάλιστα ότι μπορεί να υπάρξει ένα είδος ντόμινο στην Ευρώπη: «Περιμένουμε τα νέα από τη Γερμανία, την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής», είπε ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας. H Μαρία Ζαχάροβα, εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, έβγαλε μάλιστα και το «ηθικό δίδαγμα της ιστορίας: μην επιδιώκεις να καταστρέψεις τη Ρωσία... Η Ρωσία δεν μπορεί να καταστραφεί. Μπορείς να σπάσεις τα δόντια σου επιχειρώντας το, και μετά να πνιγείς».
Οι «ελπίδες» της Μόσχας για αλλαγή πλεύσης της Βρετανίας, δεν φαίνονται βάσιμες. Η Βρετανία-με ή χωρίς τον Τζόνσον στο τιμόνι, έχει έλθει πλέον μετά το Brexit, πολύ πιο κοντά στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμβαδίζοντας με την Ουάσιγκτον σε όλες τις αμερικανικές στρατηγικές επιλογές. Προσπαθεί να ανακτήσει τον χαμένο εδώ και δεκαετίες πρωταγωνιστικό ρόλο στις παγκόσμιες εξελίξεις. Υποδαύλιζε και θα συνεχίσει να υποδαυλίζει τη σύγκρουση στην Ουκρανία, αρνούμενη κάθε λογική διαπραγμάτευσης για την εξεύρεση μιας διεξόδου. Αλλωστε, ο Τζόνσον θα παραμείνει πρωθυπουργός ως το φθινόπωρο που θα διεξαχθεί το συνέδριο των Τόρις για την εκλογή του διαδόχου του. Αν μάλιστα τελικά κερδίσει την κούρσα της διαδοχής, η σκληροπυρηνική, σημερινή υπουργός Εξωτερικών, Λιζ Τρας, το Λονδίνο θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την αντι-ρωσική του πολιτική.
Η αποχώρηση του Mr Brexit , Μπόρις Τζόνσον από την Ντάουνινγκ Στριτ , έχει γίνει ήδη δεκτή με κάποια ανακούφιση και από την υπόλοιπη Ευρώπη. Η συμμαχία Ηνωμένων Πολιτειών-Βρετανίας αλλά και της Αυστραλίας, έχει δημιουργήσει μια «Αγγλόσφαιρα» που παίζει πλέον σημαντικό ρόλο στις παγκόσμιες εξελίξεις. Περιορίζει αισθητά και τις προσπάθειες για πολιτική και στρατιωτική αυτονομία της Ευρώπης, όπως επιδιώκει ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν.
Ο Μισέλ Μπαρνιέ, ο Γάλλος αξιωματούχος που διαπραγματεύτηκε τη συμφωνία για το Brexit εκ μέρους της ΕΕ, δήλωσε ότι «η αποχώρηση του Μπόρις Τζόνσον ανοίγει μια νέα σελίδα στις σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο». Ο Μπαρνιέ εξέφρασε την ελπίδα η νέα ηγεσία στο Λονδίνο «να σέβεται περισσότερο τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, ιδίως όσον αφορά την ειρήνη και σταθερότητα Βόρεια Ιρλανδία και να συμπεριφέρεται πιο φιλικά με τους εταίρους στην ΕΕ».
Το άσχημο για την ΕΕ είναι ότι οι πιθανότεροι διάδοχοι του Τζόνσον ανήκουν όλοι στην πτέρυγα των Τόρις που είναι υπέρ του Brexit. Η νέα ηγεσία της Βρετανίας θα πρέπει να τετραγωνίσει τον κύκλο των συνόρων της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ιρλανδία. Αλλά και να αντιμετωπίσει την προσπάθεια της Σκωτίας να διενεργήσει δεύτερο δημοψήφισμα για την απόσχισή της από το Ηνωμένο Βασίλειο, το 2023. Ο Τζόνσον είχε αρνηθεί να δώσει άδεια για ένα τέτοιο δημοψήφισμα. Μένει να δούμε τι θα πράξει η νέα ηγεσία στο Λονδίνο.