Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που την Παρασκευή ήρε την συνταγματική προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση μετά από πέντε δεκαετίες, δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από τον Μάιο είχε διαρρεύσει το προσχέδιο γνωμοδότησης. Παρόλα αυτά η γενική αίσθηση ήταν ένα μούδιασμα, και αυτό γιατί πρόκειται για μια δραματική οπισθοδρόμηση που αναμένεται να αλλάξει πολλά πράγματα, εντός και εκτός Αμερικής.
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που την Παρασκευή ήρε την συνταγματική προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση μετά από πέντε δεκαετίες, δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από τον Μάιο είχε διαρρεύσει το προσχέδιο γνωμοδότησης. Παρόλα αυτά η γενική αίσθηση ήταν ένα μούδιασμα, και αυτό γιατί πρόκειται για μια δραματική οπισθοδρόμηση που αναμένεται να αλλάξει πολλά πράγματα, εντός και εκτός Αμερικής.
Η αμερικανική δεξιά λατρεύει να εξυμνεί την «μοναδικότητα» του έθνους τους, τον μύθο ότι το πολιτικό σύστημα και οι αξίες των Ηνωμένων Πολιτειών είναι μοναδικές και σιωπηρά καλύτερες από οπουδήποτε αλλού σε όλο στον κόσμο, σημειώνει σε ανάλυσή της η Washington Post, προσθέτοντας ότι τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στις ΗΠΑ τις καθιστούν «μοναδικές» για όλους τους λάθος λόγους.
Από την άνευ προηγουμένου εισβολή στο Καπιτώλιο μέχρι τα εξαιρετικά συχνά περιστατικά μαζικών πυροβολισμών και το ζήτημα της ασύδοτης οπλοκατοχής, οι ΗΠΑ σίγουρα διαθέτουν μια ξεχωριστή θέση στη διεθνή ειδησεογραφία. Η απόφαση, ωστόσο, του του Ανώτατου Δικαστηρίου αποτελεί μία προειδοποίηση προς τον υπόλοιπο κόσμο, σημειώνει η Washington Post: μια προειδοποίηση για το πώς μπορούν να χαθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Έτσι οι Ηνωμένες Πολιτείες κινούνται πλέον αντίθετα, προς τα πίσω. Τις τελευταίες δεκαετίες, περισσότερες από 50 χώρες έχουν ελευθερώσει τους νόμους τους για τις αμβλώσεις, σύμφωνα με το Κέντρο για τα Αναπαραγωγικά Δικαιώματα (ομάδα υπεράσπισης που υποστηρίζει τα δικαιώματα των αμβλώσεων). Τον 21ο αιώνα, μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Πολωνία και η Νικαράγουα έχουν περιορίσει την πρόσβαση στις αμβλώσεις. Πλέον πολλές πολιτείες των ΗΠΑ είναι έτοιμες να θεσπίσουν πολύ πιο περιοριστικούς νόμους από αυτούς που ισχύουν στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες.
Οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων αναπαραγωγής στις ΗΠΑ αναζητούν ήδη αντίστοιχες περιπτώσεις εκτός της χώρας για να εμπνευστούν. «Σε όλη τη Λατινική Αμερική, οι φεμινιστικές διοργανώτριες του πράσινου κύματος έχουν υποστηρίξει εκστρατείες - και κέρδισαν προστασία για αυτές τις θεμελιώδεις ελευθερίες, παρά την έντονη αντίθεση», εξηγεί ο Ντάρεν Γουόκερ, πρόεδρος του Ιδρύματος Ford (κορυφαία φιλανθρωπική οργάνωση κοινωνικής δικαιοσύνης). «Στρέφουμε την επιτυχία τους ως οδικό χάρτη για την υπεράσπιση και φάρο ελπίδας στον ευρύτερο αγώνα για την ισότητα των φύλων», προσθέτει.
Την ίδια ώρα οι ακτιβιστές στις ΗΠΑ τα βλέπουν όλα απαισιόδοξα. Υπάρχει ανησυχία ότι η απόφαση της συντηρητικής πλειοψηφίας που ανατρέπει την ιστορική απόφαση της υπόθεσης Roe εναντίον Wade, ανοίγει τον δρόμο για τον περιορισμό και άλλων δικαιωμάτων, όπως του γάμου ομοφύλων και της προστασίας για τις φυλετικές και εθνοτικές μειονότητες.
«Πιστεύω ότι αυτή είναι μια τέλεια απόφαση για τον 18ο αιώνα», σχολιάζει στην Globe and Mail η καθηγήτρια Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ, Ροζαλί Αμπέλα. Η νομικός χαρακτήρισε αδιανόητη την απόφαση. «Κι όμως το έκαναν. Είναι ένα τρομακτικό προηγούμενο και απονομιμοποιεί την ακεραιότητα ενός δικαστηρίου», είπε χαρακτηριστικά.
Πλέον στο επίκεντρο της προσοχής βρίσκεται η συντηρητική πλειοψηφία στο Ανώτατο Δικαστήριο και πώς η αμερικανική δεξιά μετά από δεκαετίες προσπαθειών «όπλισε» το δικαστήριο. «Ο έλεγχος του Ανώτατου Δικαστηρίου από το συντηρητικό κίνημα, η επιτυχία του στην παραμόρφωση της εκλογικής διαδικασίας μέσω περιορισμών στην ψηφοφορία και παρενόχλησης, και η πιθανή κατάρρευση των Δημοκρατικών στις προσεχείς ενδιάμεσες εκλογές ενίσχυσαν την εμπιστοσύνη των Ρεπουμπλικανών ότι μπορούν να αναδιαμορφώσουν δραστικά την αμερικανική κοινωνία με τους όρους τους χωρίς να χάσουν δύναμη», έγραψε ο Άνταμ Σέρβερ του Atlantic.
Είναι ξεκάθαρο τώρα, πρόσθεσε ο Σέρβερ, ότι «το Ανώτατο Δικαστήριο έχει γίνει ένας θεσμός του οποίου ο πρωταρχικός ρόλος είναι να επιβάλει ένα δεξιό όραμα της αμερικανικής κοινωνίας στην υπόλοιπη χώρα».
Έτσι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέληξαν σε μια μάλλον μη κολακευτική ομάδα χωρών, σημειώνει η Washington Post, αναφέροντας πως οι αναλυτές τοποθετούν τις ΗΠΑ δίπλα στην Πολωνία, της οποίας η κυβέρνηση έχει ξοδέψει χρόνια ανασχεδιάζοντας το δικαστικό σώμα προς όφελός της, προς μεγάλη έκπληξη της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πέρυσι, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας εξέδωσε μια απόφαση που καθιστούσε την άμβλωση ή την παρότρυνση σε άμβλωση εγκληματική πράξη, με εξαιρέσεις μόνο για βιασμό, αιμομιξία και για την προστασία της ζωής της μητέρας.
Ωστόσο, ορισμένοι Πολωνοί, όπως πολλοί Αμερικανοί, είδαν την απόφαση του ως ιδεολογική πράξη ενός ιδρύματος πολιτικοποιημένου. «Όταν βγήκε η νέα απόφαση για την άμβλωση πέρυσι (στην Πολωνία), υπήρχαν ακτιβιστές που μου είπαν ότι δεν μπορούσαν να τη σεβαστούν γιατί ένιωθαν ότι προερχόταν από ένα ίδρυμα που δεν σέβεται πλέον το νόμο», εξηγεί στο The Post Retropolis η Κόρτνεϊ Μπλάκινγκτον, Αμερικανίδα υπότροφος του Fulbright που συνδέεται με την Πολωνική Ακαδημία Επιστημών και το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.
naftemporiki.gr