Αφιερώματα
Τρίτη, 14 Ιουνίου 2022 14:00

Η Ναυτιλία την εποχή της Βιομηχανίας 4.0

Διονύσης Χριστοδουλόπουλος, Managing Director Man Greece

Διονύσης Χριστοδουλόπουλος, Managing Director Man Greece

Η ναυτιλία για ποικίλους λόγους (Ανταγωνιστικότητα, Ασφάλεια, Προστασία Περιβάλλοντος, Γεωπολιτική Διαδραστικότητα) αποτελεί πρόσφορο πεδίο εφαρμογής των τεχνολογικών εξελίξεων εξίσου με άλλους μεταφορικούς κλάδους, όπως αυτός της αυτοκινητοβιομηχανίας και της αεροπορικής βιομηχανίας.

Η γενιά μου μεγάλωσε με μια χαρακτηριστική αμερικανική τηλεοπτική σειρά, τον «Ιππότη της Ασφάλτου», στην οποία για όσους δεν τη γνωρίζουν ένα αυτοκίνητο με τεχνητή νοημοσύνη (ΚΙΤ) πρωταγωνιστεί ως κυνηγός των «διεφθαρμένων και κακών». Άραγε το 1979 ποιος θα πίστευε ότι κάποιες δεκαετίες αργότερα ένα είδος τεχνητής νοημοσύνης θα το κρατούσαμε στα χεριά μας ως ένα καθημερινό εργαλείο, δηλαδή το κινητό μας τηλέφωνο και ότι πολλά αυτοκίνητα πράγματι θα κυκλοφορούσαν χωρίς οδηγό; Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Είναι βέβαιο ότι η ανθρωπότητα ποτέ δεν αντιλήφθηκε τις κατακλυσμιαίες αλλαγές, στον χρόνο που αυτές επέρχονταν. Οι κοινωνίες διαχρονικά λειτουργούν ως οντότητες που επιβιώνουν εξελικτικά και έχουν ως εγγενές χαρακτηριστικό τους τον διαρκή μετασχηματισμό και την αέναη αναπροσαρμογή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης αγαθών. Η ανακάλυψη της γεωργίας περιόρισε δραματικά τον νομαδικό τρόπο ζωής. Μετέπειτα, ο ατμός και οι μηχανές έφεραν την πρώτη βιομηχανική επανάσταση. Ο ηλεκτρισμός και η αλλαγή του βιομηχανικού μοντέλου έφεραν τη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση. Η πληροφορική αυτοματοποίησε πολλές χρονοβόρες και επίπονες διαδικασίες και δραστηριότητες στις οποίες αναλώνονταν οι άνθρωποι μέχρι πριν από σχεδόν μισό αιώνα. Η τέταρτη επανάσταση που ζούμε εδώ και αρκετά χρονιά εδράζεται στη διαχείριση και ανάλυση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο (Datascience), στους Αλγορίθμους, στο Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things) και στη Ρομποτική Τεχνητή Νοημοσύνη (Robotic Process Automation). Ζούμε έτσι την περίοδο της εξύψωσης των ουσιαστικότερων χαρακτηριστικών της ανθρώπινης οντότητας, όπως η δυνατότητα αντίληψης, ενσυναίσθησης και ευρηματικότητας, όπου με τη χρήση των «αγαθών» της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (Β.Ε. ή Βιομηχανία 4.0) προσφέρουν πρωτοφανή διευκόλυνση στην εκτέλεση πολυσύνθετων υπολογισμών, σε έγκαιρο χρόνο και με πολυδιάστατο τρόπο. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτής της επανάστασης είναι ότι ενώ εμφανίζεται ως μια απειλή για το αγαθό της απασχόλησης - εργασίας, τουναντίον, εκτινάσσει τις δυνατότητες του ανθρώπου. Η ναυτιλία για ποικίλους λόγους (Ανταγωνιστικότητα, Ασφάλεια, Προστασία Περιβάλλοντος, Γεωπολιτική Διαδραστικότητα) αποτελεί πρόσφορο πεδίο εφαρμογής των τεχνολογικών εξελίξεων εξίσου με άλλους μεταφορικούς κλάδους, όπως αυτός της αυτοκινητοβιομηχανίας και της αεροπορικής βιομηχανίας.

Πλέον στον χώρο της ναυτιλίας έχει δημιουργηθεί ένας ολόκληρος κλάδος επαγγελμάτων που είναι μέρος της νέας πραγματικότητας, όπως, για παράδειγμα, οι ειδικοί Αυτοματισμών Πλοίου, Βελτιστοποίησης Ενεργειακής Απόδοσης, Ανάλυσης Δεδομένων, Κυβερνοασφάλειας, Απομακρυσμένης Παρακολούθησης Λειτουργίας Πλοίων, κ.ά. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται συχνά, οι ειδικότητες αυτές πριν από 20 ή 10 χρόνια δεν υπήρχαν και σήμερα καταλαμβάνουν καίριο ρόλο στην εύρυθμη και αποδοτική λειτουργία μιας ναυτιλιακής εταιρείας. Πλέον όλοι οι εμπλεκόμενοι στον ναυτιλιακό χώρο επενδύουν σημαντικούς πόρους ώστε να αναπτύξουν όλα εκείνα τα συστήματα που θα τους επιτρέψουν να υπερκεράσουν ανυπέρβλητα εμπόδια περασμένων αιώνων. Στη ναυτιλία ο σημαντικότερος παράγοντας σοβαρών ατυχημάτων είναι ο άνθρωπος. Η ευτυχής πραγματικότητα είναι ότι ο παράγοντας αυτός βαίνει μειούμενος και μάλιστα όχι αναλογικά αλλά εκθετικά, διότι ενώ διαπιστώνεται έλλειμμα εμπειρικής τεχνογνωσίας στα πληρώματα, ωστόσο το «δίχτυ ασφαλείας» που προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη λειτουργεί προληπτικά για την αποφυγή σοβαρών αστοχιών και ατυχημάτων. Οι συνεχείς νέοι περιβαλλοντικοί κανονισμοί δημιουργούν αφόρητη πίεση στους πλοιοκτήτες ώστε οι εταιρείες τους να συμβαδίζουν και να συμμορφώνονται με το εκάστοτε ισχύον πλαίσιο. Χωρίς σύστημα έγκαιρης παρακολούθησης και χωρίς ψηφιακά μοντέλα προσομοίωσης σε πραγματικό χρόνο, δεν θα ήταν εφικτό να το επιτύχουν. Μια άλλη παράμετρος είναι η εμπορική διάσταση της 4ης Β.Ε. Η ναυτιλία παραδοσιακά ήταν ένας χώρος όπου οι σχέσεις υπερτερούσαν των αντικειμενικών συνθηκών.

Ωστόσο, πλατφόρμες οι οποίες πλέον καταγράφουν και προσφέρουν σε κάθε ενδιαφερόμενο όλα τα δεδομένα είναι κυριολεκτικά ένα ανοιχτό βιβλίο για ναυλομεσίτες, επενδυτές, τράπεζες, διαχειριστές και ιδιοκτήτες ναυτιλιακών εταιρειών, ώστε να κάνουν τις καλύτερες επιλογές όσον αφορά τη διαχείριση εμπορευμάτων, τη ναύλωση πλοίων, την επενδυτική τους τοποθέτηση. Και βέβαια από τη ναυτιλιακή αλυσίδα δεν θα μπορούσε να λείπει η καθαρά τεχνολογική της διάσταση. Οι νέες ναυπηγήσεις και ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες εμπλουτίζονται έτι περαιτέρω με διαδικασίες και μεθόδους που ελαχιστοποιούν το ανθρώπινο λάθος και αυξάνουν την παραγωγικότητα. Η ναυτιλία έχει όλα τα εχέγγυα (κεφάλαια, ανθρώπινο δυναμικό, κοινωνικοπολιτική διείσδυση, πρόσβαση στην καινοτομία) ώστε όχι μόνο να κεφαλαιοποιήσει τα πλεονεκτήματα της 4ης Β.Ε. αλλά να συν-δημιουργήσει τις συνθήκες περαιτέρω εμπλουτισμού της και τη βάση για την επόμενη, ακόμα πιο συναρπαστική, απαρχή της 5ης Βιομηχανικής Επανάστασης.

-----------------

SHIPPING IN THE INDUSTRY ERA 4.0

Dionysis Christodoulopoulos, Managing Director Man Greece

Shipping, for a variety of reasons including competitiveness, security, environmental protection, geopolitical interactivity, is as a suitable field for the application of technological developments as any other transport sector, like the automotive and aviation industries

My generation grew up with a typical American TV series, “Knight of the asphalt,” in which a car with artificial intelligence (KIT) starred as a hunter of “the corrupt and the bad.” Who would have thought in 1979 that a few decades later we would be holding a piece of artificial intelligence in our hands as an everyday tool, that is, our mobile phone, and that many cars would actually be moving without a driver. But let's take things in stride. It is certain that humanity never realized the cataclysmic changes at the time they occurred. Societies have always functioned as entities which survive evolutionary and have as their inherent characteristic the constant transformation and the perpetual adaptation of the model of production and consumption of goods. The invention of agriculture dramatically reduced the nomadic way of life. Then, steam and engines brought about the first industrial revolution. Electricity and the industrial model change brought the second industrial revolution. Computer science has automated many time-consuming and laborious processes and activities in which humans were consumed until almost half a century ago. The fourth revolution we have been living in for several years now is based on real-time data management and analysis (Datascience), Algorithms, the Internet of Things (IoT) and Robotic Process Automation. Thus we live in a period of exaltation of the most essential characteristics of the human species, such as the ability to perceive, empathy and ingenuity, where the use of the “goods” of the 4th Industrial Revolution (Industry 4.0) offer unprecedented ease in performing complex calculations in a timely manner and in a multidimensional way. The main feature of this revolution is that while it appears as a threat to employment, it actually boosts human potential. It acts as a catalyst in making the right decisions to increase efficiency, and provides critical information for their evaluation. Shipping, for a variety of reasons including competitiveness, security, environmental protection and geopolitical interactivity, is as a suitable field for the application of technological developments as any other transport sector, like the automotive and aviation industries. In the shipping sector, a whole branch of professions has now been created that is part of the new reality, such as, for example, specialists in Ship Automation, Energy Efficiency Optimization, Data Analysis, Cybersecurity, Remote Ship Operation Monitoring, etc. Such specialties did not exist 20 or even 10 years ago, but today play key roles in shipping companies’ smooth and efficient operation. All parties involved in the shipping industry are now investing significant resources in the development of all those systems that will allow them to overcome insurmountable obstacles of past centuries. In shipping, the most important factor in serious accidents is man. The happy reality is that this factor is declining not proportionally but exponentially, because while there is a lack of empirical know-how in the crews, the “safety net” offered by artificial intelligence works in a preventive way to avoid serious failures and accidents. The constant new environmental regulations create unbearable pressure on shipowners to keep their companies in line with the current framework. Without a timely monitoring system and real-time digital simulation models, this would not be possible. Another parameter is the commercial dimension of the 4th Industrial Revolution. Shipping has traditionally been a field where relationships prevailed over objective conditions.

However, platforms that now record and offer all the data to anyone interested is literally an open book for brokers, investors, banks, managers and owners of shipping companies, to make the best choices in terms of freight management, chartering, or their investment position. Similarly, activities such as general procurement, fuel purchase, crew selection, provision of technical services, forecast of meteorological conditions, etc., can be taken care of instantly and safely using the latest digital methods. And of course, the purely technological dimension could not be missing from the shipping chain. New shipbuilding and ship repair activities are further enriched with processes and methods that minimize human error and increase productivity. However, they also highlight the urgent need to drastically reduce digital illiteracy. The need for empirical knowhow by every engineer or craftsman will certainly not cease to exist; however, this part of services will be developed within frameworks defined by data routines and digital verification/correction. For instance, traditional shipyards have already completely replaced decision-making with robots receiving data from augmented reality sensors. Boasting all the guarantees (capital, human resources, socio-political penetration, access to innovation), shipping can not only capitalize on the advantages of the 4th Industrial Revolution but also help create the conditions for its further enrichment and the basis for the next, even more exciting beginning of the 5th Industrial Revolution.