Κόσμος
Τετάρτη, 26 Νοεμβρίου 2008 08:25

Γροιλανδία: Υπέρ της μεγαλύτερης αυτονομίας από τη Δανία

Οι πολίτες της Γροιλανδίας (νησί του βορείου Ατλαντικού) τάχθηκαν με συντριπτικό ποσοστό υπέρ της μεγαλύτερης αυτονομίας της περιοχής από την Δανία, ανοίγοντας τον δρόμο στην διαδικασία ανεξαρτητοποίησής της και την απόκτηση δικαιωμάτων στους πόρους της Αρκτικής, όπως έδειξαν τα τελικά αποτελέσματα της χθεσινής ψηφοφορίας.

Οι πολίτες της Γροιλανδίας (νησί του βορείου Ατλαντικού) τάχθηκαν με συντριπτικό ποσοστό υπέρ της μεγαλύτερης αυτονομίας της περιοχής από την Δανία, ανοίγοντας τον δρόμο στην διαδικασία ανεξαρτητοποίησής της και την απόκτηση δικαιωμάτων στους πόρους της Αρκτικής, όπως έδειξαν τα τελικά αποτελέσματα της χθεσινής ψηφοφορίας.

Ποσοστό 75,54% των ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ του «ναι» στο ερώτημα της ευρύτερης αυτονομίας, ενώ αρνητικά τοποθετήθηκε μόλις το 23,57%.

Η συμμετοχή έφθασε το 71,96% επί του συνόλου των 39.000 πολιτών της νήσου που είχαν δικαίωμα ψήφου.

Η πρόταση για την αυτοδιάθεση της περιοχής που υποβλήθηκε μετά από διεξοδικές διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση της Δανίας νωρίτερα εφέτος εκχωρεί στη Γροιλανδία - στην οποία είχε παραχωρηθεί ημιαυτονομία από την Κοπεγχάγη το 1979 - δικαιώματα σε δυνητικά εξαιρετικά κερδοφόρους πόρους στην Αρκτική, έλεγχο επί του συστήματος δικαιοσύνης και αστυνόμευσης και, ως ένα βαθμό, και των διεθνών της σχέσεών.

Το νέο καθεστώς θα ισχύσει την 21η Ιουνίου 2009.

Ο επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης Χανς Ένοκσεν χαιρέτισε το αποτέλεσμα σε τηλεοπτική του ομιλία, εμφανώς συγκινημένος. «Λέω ευχαριστώ στο λαό της Γροιλανδίας για αυτό το καταπληκτικό αποτέλεσμα. Η Γροιλανδία έλαβε εντολή να κάνει άλλο ένα βήμα» προς την ανεξαρτησία, ανέφερε.

Στη Νούουκ, όπου ζει το 1/5 του πληθυσμού της Γροιλανδίας, που φθάνει τους 57.000 κατοίκους - εκ των οποίων 50.000 είναι ιθαγενείς Ινουίτ -, πυροτεχνήματα φώτιζαν τον ουρανό πριν καν ανακοινωθούν τα αποτελέσματα. Οι δημοσκοπήσεις είχαν καταδείξει πριν την διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ότι το αποτέλεσμα θα ήταν ένα σαφές «ναι». Μια ψηφοφόρος 60 ετών είπε προφητικά βγαίνοντας από το εκλογικό τμήμα όπου άσκησε το δικαίωμά της ότι «είναι μια ημέρα γιορτής, μια ιστορική ημέρα, που περίμενα επί χρόνια». Ένας άλλος ψηφοφόρος είπε πως «ήταν καιρός να ξανακερδίσουμε τα δικαιώματά μας και τις ελευθερίες μας, που εκλάπησαν από τους προγόνους μας, ένα λαό ελεύθερων κι υπερήφανων κυνηγών οι γαίες των οποίων αποικίστηκαν» από τους Δανούς πριν 300 χρόνια.

¶λλοι, όμως, φοβούνται ότι η αυτονομία επιτεύχθηκε «πρόωρα... η χώρα δεν είναι έτοιμη να αναλάβει τις νέες της ευθύνες».

Η Γροιλανδία προσβλέπει σε μεγάλα κέρδη από τους φυσικούς πόρους στον πυθμένα των χωρικών της υδάτων - όπου κατά εκτιμήσεις γεωολόγων βρίσκονται μεγάλα αποθέματα πετρελαίου και αερίου. Το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική ίσως καταστήσει την περιοχή ευεπίφορη όσον αφορά την εκμετάλλευσή τους στο προσεχές μέλλον. Οι χώρες που περιστοιχίζουν την περιοχή (ο Καναδάς, η Δανία, η Νορβηγία, η Ρωσία και οι ΗΠΑ) προβάλλουν εδαφικές διεκδικήσεις στην περιοχή. Η Γροιλανδία θα έχει μερίδιο.

Η επιτροπή των Δανών και Γροιλανδών που μελέτησαν το ζήτημα ανέφεραν ότι τα κέρδη από την αξιοποίηση των πόρων ελπίζεται να κατανέμονται προοδευτικά στην περιοχή καθώς θα μειώνονται οι επιδοτήσεις από την Κοπεγχάγη.

Οι Γροιλανδοί, που είχαν ταχθεί υπέρ της αποχώρησης από την Ε.Ε. το 1982, θα αναγνωρισθούν ως χωριστός λαός και η γλώσσα τους θα αποκτήσει επίσημη αναγνώριση.

Με έκταση 2,1 εκατ. χλμ.2 - το 80% της οποίας καλύπτεται από πάγο - η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί στον κόσμο και διαθέτει το 10% των παγκόσμιων αποθεμάτων γλυκού νερού.

Το 2007, η περιοχή είχε λάβει επιδοτήσεις 3,2 εκατ. κορώνες (432 εκατ. ευρώ) από τη Δανία, ή περίπου 30% του Ακαθάριστου Εθνικού της Προϊόντος.