Τoυ Κωνσταντίνου Αγραπιδά,
γενικού διευθυντή Εργασιακών Σχέσεων, Υγείας, Ασφάλειας και Ένταξης στην Εργασία στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου
Τoυ Κωνσταντίνου Αγραπιδά,
γενικού διευθυντή Εργασιακών Σχέσεων, Υγείας, Ασφάλειας και Ένταξης στην Εργασία στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, παρά τη μεγάλη ζήτηση, στον τουριστικό τομέα (ξενοδοχεία, εστίαση) υπολογίζεται ότι 50.000 θέσεις εργασίας θα μείνουν κενές, επηρεάζοντας την ανάπτυξη του συγκεκριμένου κλάδου αλλά και της οικονομίας γενικότερα. Ο τουρισμός καλλιεργεί μεγάλες προσδοκίες φέτος για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, το επίπεδο της απασχόλησης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε πολλαπλές εξειδικεύσεις, σε υψηλές μεσαίες και χαμηλές δεξιότητες. Το 2019 η συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ ανερχόταν στο 12,5% και σε 678 χιλ. θέσεις εργασίας. Σε πολλές περιπτώσεις δημιουργούνται ποιοτικές και με προοπτική θέσεις εργασίας, παράλληλα όμως δημιουργούνται και πολλές χιλιάδες εποχικές θέσεις εργασίας, ιδίως στα νησιά μας, αλλά και στους τουριστικούς προορισμούς.
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ της παραίτησης αλά Ελλάδα συνδέεται κυρίως με τη μη κάλυψη των προσφερόμενων θέσεων εργασίας από τους ανέργους ή τους εποχικά εργαζόμενους. Το φαινόμενο αυτό πιθανόν να οφείλεται κυρίως στους παρακάτω παράγοντες:
Αφορά κυρίως ειδικότητες χαμηλής εξειδίκευσης.
Οι εργαζόμενοι αμείβονται με τα κατώτατα επίπεδα αμοιβών, κυρίως νέοι ή γυναίκες.
Τα ωράρια εργασίας είναι εξοντωτικά στην κορύφωση της τουριστικής κίνησης, ώστε να παρασχεθούν οι ζητούμενες υπηρεσίες.
Η εργασία υποαμείβεται ή είναι σε κάποιες περιπτώσεις αδήλωτη.
Λόγω της εποχικότητας και της παροχής εργασίας σε άλλον τόπο από αυτόν της διαμονής, οι εργαζόμενοι πρέπει να μισθώσουν χώρο διαμονής μειώνοντας το διαθέσιμο εισόδημα και το κίνητρο για εργασία.
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ του lockdown και τα μέτρα στήριξης του εισοδήματος των εργαζομένων δημιούργησαν νέες προκλήσεις στην αγορά εργασίας και νέες ευκαιρίες απασχόλησης. Αποτέλεσαν, επίσης, ευκαιρία να τεθούν νέα ποιοτικά κριτήρια ως προς την επιλογή και την αποδοχή της εργασίας. Ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα είναι η μη τήρηση σε πολλές περιπτώσεις των κανόνων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, σε εργασίες που διεξάγονται κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, κανόνες υγιεινής).
ΩΣΤΟΣΟ, παρά την εποχικότητα, η νομοθεσία και οι συλλογικές συμβάσεις προβλέπουν το δικαίωμα των εργαζομένων για υποχρεωτική επαναπρόσληψη και την ερχόμενη τουριστική περίοδο στα ξενοδοχεία και ειδικό καθεστώς για την ένταξη στο Ταμείο Ανεργίας μετά τη λήξη της τουριστικής περιόδου και μέχρι την έναρξη της επόμενης, δημιουργώντας συνθήκες για τη διασφάλιση της απασχόλησης και τη μείωση της ανασφάλειας για την προσφορά εργασίας.
Η ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) στα ξενοδοχεία έχει κηρυχθεί υποχρεωτική και επιδιώκεται το ίδιο και για τη ΣΣΕ στην εστίαση (δήλωση υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων). Επιδιώκεται επίσης και η ψηφιακή διαμεσολάβηση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης στη σύζευξη μεταξύ προσφοράς και ζήτησης εργασίας.
Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ στην εργασία, οι καλές αμοιβές μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού μέσω της σύναψης συλλογικών συμβάσεων εργασίας και η εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις για την προσέλκυση εργαζομένων.
ΣΕ ΕΝΑΝ κόσμο που αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς, η προσέλκυση των κατάλληλων και ιδιαίτερα των νέων εργαζομένων, αλλά και η διατήρησή τους στις θέσεις εργασίας τους, συνιστά μείζονα πρόκληση. Η νέα γενιά έχει διαφορετικά πρότυπα, κριτήρια και αξίες στην αξιολόγηση των προϊόντων, των υπηρεσιών, των θέσεων εργασίας που συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος, τη βιωσιμότητα, την ποιότητα ζωής, τη συνεχή αναβάθμιση και εκπαίδευση, αλλά και την κοινωνική διάσταση της επιχειρηματικότητας. Οι νέοι μας αξιολογούν και αυτοί τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας, αλλάζοντας τα δεδομένα στην αγορά εργασίας.