Κράτος-παρίας της ελευθερίας του Τύπου;

Από την έντυπη έκδοση

Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]

Ο επικαιροποιημένος Δείκτης Ελευθερίας του Τύπου των «Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα» δεν αφήνει πολλά περιθώρια για διαφωνίες. Η Ελλάδα κινδυνεύει να αναγορευθεί σε «κράτος-παρία» ως προς την προστασία της ελευθερίας του Τύπου στην Ευρώπη. 

Βρισκόμαστε πλέον στην 108η θέση της παγκόσμιας κατάταξης σε σύνολο 180 κρατών και στην τελευταία της ευρωπαϊκής. Πολύ πιο κάτω από την Πολωνία (66η) που εξαπολύει συστηματικές επιθέσεις λάσπης κατά δημοσιογράφων, δικαστών και πολιτικών ακτιβιστών, αλλά και την Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν (85η), ο οποίος ελέγχει άμεσα ή έμμεσα το 80% των ιδιωτικών Μέσων Ενημέρωσης. Αρκετά χαμηλότερα ακόμη και από την, προτελευταία στην Ευρώπη, Αλβανία (103η), όπου απειλείται η ζωή δημοσιογράφων που τολμούν να διερευνήσουν υποθέσεις διαφθοράς. 

«Μα ήταν ποτέ η κατάσταση στη χώρα ειδυλλιακή ως προς αυτόν τον τομέα;» θα αναρωτηθεί κανείς. «Όχι βέβαια», αλλά η πορεία των τελευταίων ετών και η πτώση 38 θέσεων μέσα σε μία και μόνο χρονιά μας προσβάλλει όλους. Και πρέπει να σημάνει συναγερμό για αλλαγή πορείας. 

Δεν είναι ανεκτό η πανδημία να χρησιμοποιείται από την ελληνική Πολιτεία ως «πρόσχημα για τον δυσανάλογο περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου σε σαθρές νομικές βάσεις», όπως διαπιστώνουν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα. Το περιβόητο άρθρο 191 του Ποινικού Κώδικα για τη δρακόντεια ποινικοποίηση «ψευδών ειδήσεων που είναι ικανές να προκαλέσουν φόβο ή ανησυχία» περιορίζει πολύ περισσότερες ελευθερίες από εκείνες που υποτίθεται ότι προστατεύει. Είναι επιτακτικό να αποσυρθεί ή να τροποποιηθεί ώστε να μη λειτουργεί ως απειλή λογοκρισίας και προτροπή αυτολογοκρίσιας. 

Και κάτι ακόμη. Μια δημόσια τηλεόραση όπου τοποθετούνται «χαρτάκια» με διευθυντικές υποδείξεις σε δημοσιογράφους και ένα δημόσιο ραδιόφωνο που κόβει στον αέρα μη αρεστούς καλλιτέχνες δεν αρμόζει στη χώρα. Εκτός και εάν έχουμε ως στόχο την 180ή θέση.