Οι ευκαιρίες και τα εμπόδια

Ο πρόεδρος της ΕΕL δρ. Βασίλης Ζεϊμπέκης επισημαίνει στη «Ν» πως το ποσοστό outsourcing συνεχίζει να κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τον μ.ό. στην Ευρώπη, ενώ οι δραστηριότητες της μεταφοράς -διανομής και της αποθήκευσης αποτελούν τις 2 βασικές που αναθέτουν οι εταιρείες σε παρόχους υπηρεσιών Logistics.

Αυτό αναφέρει στη «Ν» ο δρ. Β. Ζεϊμπέκης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Logistics και επίκουρος καθηγητής στο Παν. Αιγαίου, με αφορμή την εκπόνηση από την EEL, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Σχεδιασμού Παραγωγής & Λειτουργιών (ΣυΣΠαΛ) του Τμήματος Μηχανικών Οικονομίας και Διοίκησης της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, μελέτης που στόχο έχει την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης, καθώς και των προκλήσεων της εφοδιαστικής αγοράς. Σύμφωνα με τον κ. Ζεϊμπέκη, παρότι το κόστος Logistics σε σχέση με το συνολικό λειτουργικό κόστος κυμαίνεται από 1% έως 5% στην πλειονότητα των εταιρειών του δείγματος, μόνο το 19% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα έχει επιλέξει την πλήρη ανάθεση των διαδικασιών Logistics.

Οι εταιρείες που έχουν επιλέξει το ενδοεπιχειρησιακό μοντέλο έχουν επιτύχει να έχουν κοστολόγια πολύ κοντά σε αυτά των 3PL, προσθέτει. Επιπρόσθετα, λόγω της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, είναι σημαντικό να αναφερθεί πως τόσο οι εμπορικές/μεταποιητικές εταιρείες όσο και οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών Logistics έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στη χρήση μικρών και μεσαίων οχημάτων προκειμένου να αυξήσουν την ταχύτητα και την ευελιξία της διανομής (city logistics) στα αστικά κέντρα. Το επόμενο χρονικό διάστημα οι περισσότερες εταιρείες, εκτιμά ο πρόεδρος της ΕΕL, σχεδιάζουν την υλοποίηση στρατηγικών επενδύσεων σε πληροφοριακά συστήματα (κυρίως στην αποθήκη και διανομή) και στην αναδιοργάνωση των διαδικασιών Logistics, ώστε να μπορούν να εισαγάγουν ομαλά τις νέες τεχνολογίες και να προχωρήσουν στον ψηφιακό τους μετασχηματισμό. Παράλληλα, η πλειονότητα των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα στοχεύουν στην ενίσχυση και ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων και στη συνεχή εκπαίδευσή τους.

Είναι σημαντικό, τονίζει, πως οι εταιρείες βλέπουν σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης της εγχώριας αγοράς Logistics, ωστόσο θεωρούν τη μη ύπαρξη διαθέσιμων αποθηκευτικών χώρων και κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων ως βασικά εμπόδια ανάπτυξης του τομέα. Ειδικότερα, οι εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα αναφέρουν πως η στρατηγική της Ελλάδας θα πρέπει να εστιάσει στη διευκόλυνση των αδειοδοτήσεων των ΚΑΔ, στην περαιτέρω ενδυνάμωση των λιμένων, στην ανάπτυξη Εμπορικών Πάρκων Εθνικής Εμβέλειας και στην αναδιοργάνωση των σιδηροδρομικών μεταφορών.

Όταν, δε, ερωτήθηκαν για τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό της επιχείρησής τους, εστίασαν στα εξής: α) αδυναμία μεσο-μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδιασμού, β) αδυναμία εύρεσης προσωπικού και γ) μη ύπαρξη κεφαλαίων για επενδύσεις. Ένα σημαντικό εύρημα σχετίζεται με το γεγονός πως οι εταιρείες έχουν αρχίσει και αντιλαμβάνονται τη σημασία της αειφορίας. Η μείωση κατανάλωσης ενέργειας σε συνδυασμό με την ανακύκλωση υλικών και τον υπολογισμό του ανθρακικού αποτυπώματος αποτελούν τις πιο σημαντικές ενέργειες για την προστασία του περιβάλλοντος, με βάση τα όσα αναφέρουν οι συμμετέχουσες στην έρευνα εταιρείες.

Τα σημαντικότερα εμπόδια για την επένδυση σε φιλικές προς το περιβάλλον διαδικασίες Logistics εστιάζουν στην αδυναμία εύρεσης συνδυασμού οικονομικών και περιβαλλοντικά φιλικών λύσεων, καθώς επίσης στην έλλειψη κινήτρων και χρηματοδοτικών εργαλείων για χρήση μέσων μεταφοράς με εναλλακτικά καύσιμα. Σε ό,τι αφορά την υφιστάμενη κατάσταση, ο κ. Ζεϊμπέκης σημειώνει:

•  Η Ελλάδα βρίσκεται στην 42η θέση στην παγκόσμια αγορά των Logistics (δείκτης LPI) με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2018, ωστόσο το τελευταίο χρονικό διάστημα παρουσιάζει βελτίωση η οποία φαίνεται πως θα αποτυπωθεί τα επόμενα έτη.
•  Η συνεισφορά των Logistics στο ΑΕΠ της χώρας ανέρχεται στο 9,5% και στην ΑΠΑ στα 11 δισ. ευρώ.
•  Στον κλάδο απασχολούνται περίπου 200 χιλ. εργαζόμενοι.

Μέσα στα επόμενα χρόνια, η συμβολή του κλάδου στο εθνικό ΑΕΠ αναμένεται να φτάσει το 12%. Σχετικά με τις προκλήσεις που καλούνται να υπερπηδήσουν οι εταιρείες, αυτές είναι:

• Η οδική μεταφορά αποτελεί το κυρίαρχο μέσο (69,5% μερίδιο) στην Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά, ο στόλος είναι γερασμένος και περιορισμένης χωρητικότητας. Είναι αναγκαίες οι συνέργειες στις οδικές μεταφορές.
• Ο λιμένας του Πειραιά κυριαρχεί στη Μεσόγειο. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχει σημαντικές προοπτικές να αποτελέσει hub των Βαλκανίων.
• Οι αποθηκευτικοί χώροι των 3PL αυξάνονται σημαντικά, παρ’ όλα αυτά η ανάθεση σε τρίτους παρουσιάζει σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης.
• Οι εταιρείες 3PL προσφέρουν ευρεία γκάμα υπηρεσιών, αλλά θα πρέπει να επενδύσουν σε συστήματα και σε εκπαίδευση, ώστε να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές.

Τέλος, οι τάσεις που θα κυριαρχήσουν στο μέλλον, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΕL:

•  Η πανδημία Covid-19 αποτέλεσε επιταχυντή για την έναρξη δράσεων αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού της εφοδιαστικής αλυσίδας.
•  Κερδίζεται σημαντικό έδαφος στην υιοθέτηση τεχνολογιών αιχμής.
•  Η νομοθεσία αναφορικά με την αδειοδότηση ΚΑΔ εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη του κλάδου των Logistics.
•  Η αειφόρα ανάπτυξη είναι προτεραιότητα των εταιρειών, αφού οι εταιρείες έχουν ξεκινήσει να αντιλαμβάνονται τη σημασία της αειφορίας (με έμφαση στο περιβάλλον)