Απόψεις
Σάββατο, 23 Απριλίου 2022 10:33

Μελαγχολία των εορτών ή μελαγχολία των καιρών;

Στα γραφεία των ψυχοθεραπευτών τέτοιες μέρες πριν από το Πάσχα συχνή είναι μια αναφερόμενη θλίψη των ατόμων, που αντί να συντονιστούν με την αναγέννηση της φύσης και την περιρρέουσα χαρμόσυνη ατμόσφαιρα των εορτών, συντονίζονται με την εβδομάδα των παθών, των δικών τους παθών. Ο ψυχοθεραπευτής με την ενσυναίσθησή του ακούει, κατανοεί και "περιέχει" την εσωτερική τους θλίψη,  έχοντας παράλληλα το καθήκον,  χωρίς να απορρίψει την εσωτερική τους πραγματικότητα, που είναι το μισοάδειο μέρος του ποτηριού, να τους καταδείξει και την άλλη πλευρά της πραγματικότητας, της εξωτερικής πραγματικότητας, το μισογεμάτο μέρος του.

Της Κατερίνας Παπανικολάου 
Κλινικής Ψυχολόγου (M.Sc) , Ψυχοθεραπεύτριας

Στα γραφεία των ψυχοθεραπευτών τέτοιες μέρες πριν από το Πάσχα συχνή είναι μια αναφερόμενη θλίψη των ατόμων, που αντί να συντονιστούν με την αναγέννηση της φύσης και την περιρρέουσα χαρμόσυνη ατμόσφαιρα των εορτών, συντονίζονται με την εβδομάδα των παθών, των δικών τους παθών. Ο ψυχοθεραπευτής με την ενσυναίσθησή του ακούει, κατανοεί και "περιέχει" την εσωτερική τους θλίψη,  έχοντας παράλληλα το καθήκον,  χωρίς να απορρίψει την εσωτερική τους πραγματικότητα, που είναι το μισοάδειο μέρος του ποτηριού, να τους καταδείξει και την άλλη πλευρά της πραγματικότητας, της εξωτερικής πραγματικότητας, το μισογεμάτο μέρος του.

Υπάρχουν όμως περίοδοι που μια αρνητική  εξωτερική πραγματικότητα επιβάλλεται, καταλαμβάνοντας σχεδόν όλο το χώρο. Το προπέρσινο Πάσχα ήταν ο φόβος από την άγνωστη απειλή ενός πρωτοεμφανιζόμενου κορωνοϊού, το περυσινό ήταν η κούραση από τον εγκλεισμό και την κοινωνική απομόνωση και φέτος η θλίψη από τον πόλεμο, την καταστροφή και την ανέχεια. Η μελαγχολία φέτος δεν είναι η μελαγχολία των γιορτών, είναι μάλλον η μελαγχολία των καιρών.

Μοιάζει περισσότερο  με μια βουβή  θλίψη , όπως  η άρρητη θλίψη που ακολουθεί ένα ψυχικό τραύμα. Σαν ο ψυχισμός των ατόμων να έχει πια λαβωθεί από τα συλλογικά τραύματα των καιρών, οικονομική κρίση, προσφυγικό, πανδημία, εγκλεισμός, κοινωνική απομόνωση, και τώρα ο πόλεμος, η ακρίβεια και ο πληθωρισμός, και μια χαραμάδα ελπίδας που τους χαρίζεται με μια σκόπιμη επιστροφή στην κανονικότητα, να τους αφήνει παγερά αδιάφορους.

Σε ένα υποθετικό σενάριο - αντιγράφοντας την δραματική - κωμική ταινία Good Buy, Lenin!- που κάποιος θα ξύπναγε από ένα δίμηνο κώμα και θα άνοιγε την τηλεόραση του, θα πίστευε μάλλον πως είχε πέσει πάνω σε ταινία επιστημονικής φαντασίας παρά σε δελτίο ειδήσεων:  σκηνές  πλήρους καταστροφής και ισοπέδωσης στην Ουκρανία προσφύγων,  νεκρών που κείτονται άθαφτοι στους δρόμους,  κινέζων "αστροναυτών" που συλλαμβάνουν με δαγκάνες μολυσμένους συμπολίτες τους για να τους μεταφέρουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Και παραδίπλα ένας αστρονομικός λογαριασμός  της ΔΕΗ με φόντο μια φερόμενη Μήδεια.

Ευτυχώς που μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και η Όλγα, μια κυρία από την Ουκρανία που έχει αφήσει πίσω της οικογένεια  και φροντίζει τον υπερήλικα πατέρα μιας φίλης. Την Μεγάλη Πέμπτη ακολούθησε πιστά το έθιμο να βάψει τα αυγά, δεν ξέρω αν ήταν τόσο θέμα πίστης ή της ανάγκης της να συνεχίσει πιστά να υπηρετεί τη ζωή. Και δεν το έκανε με μια απλή κόκκινη μπογιά. Χρησιμοποίησε ό,τι τεχνοτροπίες ήξερε για να τα βάψει ποικιλοτρόπως, τύλιξε κάποια με φλούδες κρεμμυδιών, άλλα με λεπτό καλσόν κολλώντας πάνω τους φυλλαράκια, άλλα  τα έβαψε πολύχρωμα με βαμβάκι. Ήταν μάλλον μια κίνηση να βάλει τη χαρά πάνω από τη θλίψη, τη ζωή πάνω από το θάνατο. Αυτό μήπως δεν είναι και το νόημα της Ανάστασης;