Μετά από εβδομάδες θριαμβευτικών ισχυρισμών για τον θανατηφόρο αντίκτυπο των δυτικών κυρώσεων στη ρωσική οικονομία, το αφήγημα αυτό έχει υποστεί ανατροπή. Και όχι με βάση τους ισχυρισμούς της Μόσχας, αλλά από τα λεγόμενα ισχυρών παραγόντων της Δύσης και την ίδια την επώδυνη πραγματικότητα. Η ΕΕ ακόμη δεν έχει καθορίσει τους όρους για ένα πετρελαϊκό εμπάργκο. Μία υπερβολική καθυστέρηση θα έδινε τη δυνατότητα στη Ρωσία να βγάζει κέρδη, να χρηματοδοτεί τον πόλεμο και να βρει νέους πελάτες.
Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Μετά από εβδομάδες θριαμβευτικών ισχυρισμών για τον θανατηφόρο αντίκτυπο των δυτικών κυρώσεων στη ρωσική οικονομία, το αφήγημα αυτό έχει υποστεί μια ξαφνική ανατροπή. Και όχι με βάση τους ισχυρισμούς της Μόσχας, αλλά από τα λεγόμενα ισχυρών παραγόντων της Δύσης και την ίδια την επώδυνη πραγματικότητα:
Κατ’αρχήν, η υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών Τζάνετ Γέλεν, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην Ουάσιγκτον,πάγωσε τον ενθουσιασμό, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν ασχολούμαστε με το θέμα των συνολικών κυρώσεων από την Ευρώπη στη Ρωσία.Οπως είπε η Γέλεν, μια τέτοια απόφαση μπορεί ενδεχομένως να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.
Η Bundesbank ανακοίνωσε επίσης πώς αναμένει σοβαρή οικονομική ύφεση στη Γερμανία εάν υπάρξει άμεσο ενεργειακό εμπάργκο κατά της Ρωσίας. Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, «η απώλεια στο ΑΕΠ της Γερμανίας το τρέχον έτος θα μπορούσε να είναι της τάξης του 5%», αναφέρει η BuBa.
«Αντί να αναπτυχθεί κατά περίπου 3%, η γερμανική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά σχεδόν 2% - ενα ισοδύναμο με περίπου 165 δισεκατομμύρια ευρώ σε προστιθέμενη αξία θα χαθεί. Η γερμανική οικονομία θα συνεχίσει να υποφέρει από τις επιπτώσεις τα επόμενα χρόνια. Επιπλέον, αναμένεται συνεχής αύξηση του πληθωρισμού στη Γερμανία και στη ζώνη του ευρώ» .
Όχι τυχαία,Γερμανικά συνδικάτα και εταιρείες υπέγραψαν κοινή έκκληση ζητώντας από την κυβέρνηση Σολτς να αντιταχθεί στις νέες κυρώσεις στον ενεργειακό κλάδο στην ΕΕ.
Το δεύτερο «αγκάθι» είναι ότι η επιβολή κυρώσεων θα ωθούσε τη Μόσχα να αντισταθμίσει τις απώλειες με εξαγωγές μέσω της αύξησης της τιμής του βαρελιού, σε άλλες αγορές, που δεν εφαρμόζουν το εμπάργκο . Εν ολίγοις, μια ανακοινωθείσα αυτοκτονία.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επίσης, επιβεβαίωσε τον σοβαρό αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία στην Ευρώπη, υπογραμμίζοντας ότι μια ξαφνική διακοπή των ροών ενέργειας από τη Ρωσία θα συνεπαγόταν σημαντικές απώλειες για πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες. «Συγκεκριμένα, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να αναπτυχθούν μετά βίας ή ακόμη και να συρρικνωθούν για δύο συνεχόμενα τρίμηνα φέτος, πυροδοτώντας έτσι τη λεγόμενη τεχνική ύφεση» . Τα λόγια είναι του επικεφαλής οικονομολόγου για την Ευρώπη του ΔΝΤ, Άλφρεντ Κάμερ και όχι κάποιου αξιωματούχου του Κρεμλίνου!
Η τελευταία και πιο σημαντική επιβεβαίωση προσφέρεται από τις «άγνωστες» διαδρομές ρωσικών δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Μια έκθεση που συντάχθηκε από το TankerTrackers, έναν ιστότοπο που παρακολουθεί τις διαδρομές των εμπορικών πλοίων σε όλο τον κόσμο, είναι άκρως αποκαλυπτική: Τον Απρίλιο η μέση εξαγωγή ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη αυξήθηκε στα 1,6 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα από 1,3 εκατομμύρια τον Μάρτιο, σύμφωνα με έρευνα της TankerTrackers που επικαλείται η Wall Street Journal. Ο προορισμός περίπου 650.000 βαρελιών την ημέρα δεν προσδιορίζεται, καθιστώντας αυτή την αγορά όλο και πιο αδιαφανή για τους παρατηρητές.
Μάλιστα, οι ανάγκες των Ευρωπαίων βιομηχάνων είναι τέτοιες που συνεχίζουν να αγοράζουν διακριτικά αυτό το ρωσικό πετρέλαιο. Η Ρωσία χρησιμοποιεί το ίδιο κόλπο για τουλάχιστον ένα μήνα που επέτρεψε σε χώρες που υπόκεινται σε κυρώσεις όπως η Βενεζουέλα και το Ιράν ,να συνεχίσουν να πωλούν το πετρέλαιο τους. Τα πλοία είναι νηολογημένα με άγνωστη πορεία, καθώς μεταφέρουν το φορτίο τους σε μεγαλύτερα δεξαμενόπλοια στη μέση της θάλασσας όπου αναμειγνύεται το ρωσικό Ural με διαφορετικές ποιότητες αργού. «Έτσι, η προέλευσή τους γίνεται πιο περίπλοκη στην ανίχνευση, το μάρκετινγκ τους γίνεται ευκολότερο», εξηγούν πηγές εμπορικών εταιρειών, τις οποίες αναφέρει η WSJ.
Έτσι, όπως επιβεβαιώνουν τα στοιχεία, μπορεί το ρωσικό πετρέλαιο να φτάσει στην Ευρώπη αλλά και στις ίδιες τις ΗΠΑ, όπου χρησιμοποιείται για να τροφοδοτήσει τη βιομηχανία fracking σχιστολιθικού αερίου. Το οποίο η Ουάσιγκτον πουλάει στη συνέχεια ως LNG στην Ευρώπη, καμαρώνοντας έτσι ότι προκάλεσε οικονομική ζημιά στη Ρωσία!
«Παντομίμα» κυρώσεων
Υπό το φως όσων είπε η Τζάνετ Γέλεν και επιβεβαίωσε το ΔΝΤ , πολλές ευρωπαικές εφημερίδες διερωτώνται πλέον, γιατί να συνεχιστεί η «παντομίμα των κυρώσεων» που κινδυνεύουν να βυθίσουν την Ευρώπη σε μια ύφεση που αξίζει το 2008-2009;
Εν αναμονή της έκβασης των αυριανών, γαλλικών προεδρικών εκλογών αλλά και λόγω των οικονομικών συμφερόντων των πιο εξαρτημένων χωρών, οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ακόμη καθορίσει τους όρους του εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο.
Το περίφημο έκτο πακέτο κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα των υδρογονανθράκων έρχεται αντιμέτωπο με πολλά διλήμματα κατά πόσο θα κάνει τον Βλαντιμίρ Πούτιν να λυγίσει στον πόλεμο του εναντίον της Ουκρανίας. «Από τη μια πλευρά, μια πρόσθετη καθυστέρηση θα έδινε στην ΕΕ την ευκαιρία να προετοιμαστεί καλύτερα αναπτύσσοντας εναλλακτικές πηγές ενέργειας, μειώνοντας τη ζήτηση και βελτιστοποιώντας τα logistics των ενεργειακών ροών εντός της ΕΕ και σε διάφορες χώρες» , θεωρεί η Κάρεν Πίτελ, διευθύντρια ερευνώνγια την ενέργεια, το κλίμα και τους πόρους στο ινστιτούτο Ifo του Μονάχου.
Από την άλλη πλευρά , μια υπερβολική καθυστέρηση θα έδινε τη δυνατότητα στη Ρωσία να βγάζει κέρδη, να χρηματοδοτεί τον πόλεμό της και να βρει νέους πελάτες, ενώ θα συνεχίσει να λαμβάνει έσοδα από τις ευρωπαϊκές πωλήσεις της. Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Ευρώπη έχει πληρώσει μέχρι στιγμής 39,48 δισεκατομμύρια ευρώ στη Ρωσία για υδρογονάνθρακες , συμπεριλαμβανομένων 13 δισεκατομμυρίων ευρώ για πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου, σύμφωνα με τον ιστότοπο CREA.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρίσκονται αντιμέτωποι με το δίλημμα :να υποχρεώσουν τον Βλαντιμίρ Πούτιν να υποχωρήσει και να σταματήσει την επίθεσή του,αλλά με τίμημα τον κίνδυνο ύφεσης ή ακόμα και στασιμότητας, και τις τιμές να αυξάνονται μήνα με τον μήνα;Ιδού η απορία!