Πόσο ευτυχείς θα είμαστε αν βλέπαμε στην Ελλάδα κάτι τέτοιο; Πολύ, διότι θα σήμαινε ότι εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή πραγματικής ανάπτυξης με περιβαλλοντικό πρόσημο και πολιτισμένη αντίληψη των μαζικών μετακινήσεων στην καθημερινότητά μας. Ας ελπίσουμε ότι θα το ζήσουμε σχετικά σύντομα, καθόσον οι εναλλακτικές μορφές κίνησης προχωρούν με γρήγορους, σχετικά, ρυθμούς.
Του Γιάννη Κανουπάκη
Πόσο ευτυχείς θα είμαστε αν βλέπαμε στην Ελλάδα κάτι τέτοιο; Πολύ, διότι θα σήμαινε ότι εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή πραγματικής ανάπτυξης με περιβαλλοντικό πρόσημο και πολιτισμένη αντίληψη των μαζικών μετακινήσεων στην καθημερινότητά μας. Ας ελπίσουμε ότι θα το ζήσουμε σχετικά σύντομα, καθόσον οι εναλλακτικές μορφές κίνησης προχωρούν με γρήγορους, σχετικά, ρυθμούς. Και, επειδή η ηλεκτροκίνηση ως μια από αυτές -με κυρίαρχο ρόλο- έχει πολλές πτυχές, όπως μας λέει η Daimler Buses, παρόλο που η έμφαση δίνεται στα αμιγώς ηλεκτρικά συστήματα κίνησης για την κυκλοφορία μέσα στην πόλη, η εν λόγω εταιρία βασίζεται στο Mercedes-Benz Intouro με την υβριδική μονάδα του για υπεραστικές συγκοινωνίες, καθώς και για τον συνδυασμό υπηρεσιών τακτικών δρομολογίων και τουριστικών εκδρομών, σε μια προσπάθεια της εταιρείας να συνεχίσει να μειώνει την, ήδη χαμηλή, κατανάλωση καυσίμου. Η υβριδική μονάδα είναι διαθέσιμη για όλα τα διαξονικά μοντέλα με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων και μετατροπέα ροπής από την πλούσια γκάμα Intouro. Επιπλέον, η υβριδική μονάδα χρησιμοποιείται για πρώτη φορά σε υπεραστικό λεωφορείο στο εξίσου νέο Intouro K. Αυτό σημαίνει ότι η γκάμα μοντέλων διευρύνεται ταυτόχρονα με ένα πολυτάλαντο και ιδιαίτερα εύχρηστο και οικονομικό λεωφορείο με μεγάλο εύρος εφαρμογών.
Η βασική λειτουργία του υβριδικού Intouro είναι εξαιρετικά απλή: Ένας πρόσθετος ηλεκτροκινητήρας λειτουργεί ως δυναμό κατά τις φάσεις πέδησης και ρολαρίσματος του οχήματος, μετατρέποντας την ενέργεια πέδησης σε ηλεκτρική. Αυτό το ρεύμα αποθηκεύεται και είναι διαθέσιμο στον ηλεκτροκινητήρα για την υποστήριξη του κινητήρα εσωτερικής καύσης, ειδικά κατά την εκκίνηση, αλλά και την επιτάχυνση.
Η τεχνολογία συστήματος κίνησης είναι απλή, σημειώνουν οι ειδικοί της DB. Ένα βασικό στοιχείο του υβριδικού συστήματος κίνησης είναι ο ηλεκτροκινητήρας. Το κύριο συγκρότημα σε σχήμα δίσκου με ενσωματωμένο ηλεκτρονικό σύστημα ισχύος και πάχος οκτώ εκατοστών έχει ενσωματωθεί μεταξύ του κινητήρα εσωτερικής καύσης και του αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων. Η ισχύς του είναι 14 kW και η ροπή 220 Nm.
Ο ηλεκτροκινητήρας υποστηρίζει κυρίως τον κινητήρα εσωτερικής καύσης όταν απαιτείται υψηλή απόδοση, ιδίως κατά την εκκίνηση. Ωστόσο, δεν χρησιμεύει στην αύξηση της μέγιστης απόδοσης ισχύος, γι' αυτό και οι προδιαγραφές για την απόδοση και τη ροπή στρέψης του οχήματος παραμένουν αμετάβλητες. Αντίθετα, ο ηλεκτροκινητήρας υποστηρίζει τον κινητήρα εσωτερικής καύσης και αυξάνει την απόδοσή του κατά την εκκίνηση. Οι στροφές του κινητήρα εσωτερικής καύσης δεν μειώνονται, ελαττώνεται απλώς ανεπαίσθητα η μέγιστη ισχύς και αντικαθίσταται από τον ηλεκτροκινητήρα.
Επιπλέον, μια ελαφρά ενίσχυση από τον ηλεκτροκινητήρα στις στροφές ρελαντί βελτιώνει την αποδοτικότητα του κινητήρα εσωτερικής καύσης. Και οι δύο αυτοί παράγοντες έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της ήδη χαμηλής κατανάλωσης καυσίμου, γεγονός που γίνεται ιδιαίτερα εμφανές κατά την οδήγηση του Intouro στο κέντρο της πόλης και στα προάστια, όπου ο οδηγός εναλλάσσει συνεχώς τα πεντάλ γκαζιού και φρένου. Η μείωση φτάνει το πέντε τοις εκατό στην κυκλοφορία στα προάστια και στο κέντρο της πόλης.
Το ρεύμα που παράγεται από την ανάκτηση ενέργειας αποθηκεύεται σε πυκνωτές διπλής στρώσης, που είναι γνωστοί και ως «supercaps». Αυτές οι μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας χαρακτηρίζονται από υψηλή πυκνότητα ισχύος, δεν είναι ευαίσθητες στις αιχμές ισχύος και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής. Σε αντίθεση με τις μπαταρίες, οι υπερπυκνωτές (supercaps) είναι ιδανικοί για τις συνεχείς και γρήγορες αλλαγές μεταξύ φόρτισης και αποφόρτισης κατά τη στάση και την εκκίνηση. Το υβριδικό Intouro χρειάζεται έναν μόνο ελιγμό πέδησης από τα 50 χλμ/ώρα έως την ακινητοποίηση για να φορτιστούν οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας.
Το σύστημα αποθήκευσης ενέργειας του υβριδικού Intouro αποτελείται από δύο μονάδες. Κάθε μονάδα περιλαμβάνει 16 πυκνωτές διπλής στρώσης. Και οι δύο μονάδες έχουν συνολική χωρητικότητα 2 Ah και είναι τοποθετημένες πίσω στην αριστερή πλευρά της οροφής (προς την κατεύθυνση πορείας) για εξοικονόμηση χώρου. Ένα κάλυμμα προστατεύει τις μονάδες από τις εξωτερικές επιδράσεις και την ηλιακή ακτινοβολία. Ταυτόχρονα, ένα διάτρητο πλευρικό πλαίσιο εξασφαλίζει την απαραίτητη ψύξη από τον άνεμο.
Ένας μετατροπέας, ή μετατροπέας ισχύος, μετατρέπει το αποθηκευμένο συνεχές ρεύμα σε εναλλασσόμενο ρεύμα για τη λειτουργία του ηλεκτροκινητήρα. Τόσο ο μετατροπέας όσο και ο ηλεκτροκινητήρας είναι υδρόψυκτοι. Το πρόσθετο ψυγείο για αυτήν την ψύξη χαμηλής θερμοκρασίας έως 65 βαθμούς Κελσίου βρίσκεται κάτω από το ψυγείο του οχήματος για εξοικονόμηση χώρου.
Ένα ακόμη βασικό πλεονέκτημα είναι ότι το υβριδικό Intouro δεν χρειάζεται σύνθετο δίκτυο υψηλής τάσης με τους δικούς του απαραίτητους περιορισμούς και τις απαιτήσεις ασφαλείας. Το υπεραστικό λεωφορείο διαθέτει ξεχωριστό κύκλωμα 48 V, το οποίο ταξινομείται ως τεχνολογία χαμηλής τάσης και είναι ασφαλές στη χρήση. Τα αμετάβλητα βοηθητικά συγκροτήματα λειτουργούν συμβατικά. Επιπλέον πλεονεκτήματα της συμπαγούς και απλής τεχνολογικής δομής του πρόσθετου υβριδικού συστήματος κίνησης είναι τα εξής: Ο απαιτούμενος χώρος εγκατάστασης είναι μικρός, το περίγραμμα παραμένει αμετάβλητο, όπως και το εσωτερικό με αποτέλεσμα να μην χάνονται θέσεις επιβατών. Το πρόσθετο βάρος του υβριδικού συστήματος κίνησης είναι 254 kg. Ως αποτέλεσμα, ο συνολικός αριθμός των θέσεων επιβατών μειώνεται ελάχιστα και είναι ασήμαντος στην πράξη.
Οι οδηγοί του υβριδικού Intouro δεν θα είναι σε θέση να διακρίνουν τη διαφορά κατά το χειρισμό του οχήματος ή ακόμη και κατά τη λειτουργία του. Ακόμη και το ταμπλό οργάνων είναι πανομοιότυπο. Συνεπώς, δεν απαιτείται εκπαίδευση. Ομοίως, ούτε οι γρήγορες εναλλαγές οδηγών, οι οποίες είναι συχνές στη διάρκεια των τακτικών δρομολογίων των λεωφορείων, ούτε η αλλαγή μεταξύ διαφορετικών λεωφορείων δημιουργούν κανένα πρόβλημα.
Η ομάδα ανάπτυξης του υβριδικού Intouro βασίζεται σε ελεγμένα και δοκιμασμένα εξαρτήματα. Αυτά έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί, για παράδειγμα, στο επιτυχημένο υβριδικό Citaro - ένα μοντέλο που έχει αποδείξει την αξία του στην πράξη και χρησιμοποιεί αυτή την τεχνολογία εδώ και πολλά χρόνια. Στοιχεία, όπως τα supercaps ως μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, προέρχονται από το Citaro. Οι λάτρεις του Citaro τα ξέρουν ήδη ως μονάδες ανάκτησης ενέργειας. Ωστόσο, απαιτήθηκαν εκτεταμένα μέτρα προσαρμογής λόγω της νέας ηλεκτρικής/ηλεκτρονικής δομής του Intouro με διαφορετικούς εγκεφάλους.
Αυτή η μονάδα ανάκτησης ενέργειας είναι τώρα διαθέσιμη για πρώτη φορά για το Intouro, ανεξάρτητα από την υβριδική μονάδα. Εκτός από τις μπαταρίες του οχήματος, αποθηκεύει το ρεύμα που παράγεται κατά την ανάκτηση και το καθιστά διαθέσιμο κατά την εκκίνηση ή σε κλίσεις. Αυτό «ξεκουράζει» το δυναμό και, κατά συνέπεια, τον κινητήρα εσωτερικής καύσης, μειώνοντας την κατανάλωση καυσίμου. Η μονάδα αποθήκευσης ενέργειας είναι τοποθετημένη στη δεξιά πλευρά της οροφής (ως προς την κατεύθυνση πορείας) για εξοικονόμηση χώρου. Η μονάδα ανάκτησης ενέργειας αποτελεί προϋπόθεση για το υβριδικό Intouro.
Η νέα υβριδική μονάδα θα κάνει το ντεμπούτο της στο κόμπακτ Intouro K της οικογένειας Intouro. Είναι ιδιαίτερα εύχρηστο με μήκος 10,75 μέτρα και ακτίνα στροφής μόλις 18,34 μέτρα, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για διαδρομές σε ορεινές περιοχές, δρόμους με στροφές ή για εκδρομές με μικρά γκρουπ.
Ταυτόχρονα, το Intouro K είναι ένα πλήρως εξοπλισμένο λεωφορείο με όλα τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά της οικογένειας Intouro. Σύμφωνα με το ευρύ φάσμα εφαρμογών του, διατίθεται με μια πλούσια γκάμα εκδόσεων εξοπλισμού, η οποία εκτείνεται από σύγχρονα, υπεραστικά λεωφορεία με υπερυψωμένο δάπεδο που πληρούν τις προϋποθέσεις για υποβολή προσφορών έως εκδρομικά οχήματα.
Η γκάμα εξοπλισμού περιλαμβάνει οθόνες προορισμού, κεντρική είσοδο μονού ή διπλού πλάτους και δύο διαφορετικά συστήματα ανύψωσης για επιβάτες μειωμένης κινητικότητας. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία επιλογών σε καθίσματα και φύλαξη αποσκευών για το εσωτερικό. Η θέση του οδηγού του Intouro έχει ανανεωθεί πλήρως, είναι εργονομικά τέλεια και προσανατολισμένη στον οδηγό - όπως σε όλα τα λεωφορεία Mercedes-Benz. Από την εμφάνιση έως τα χειριστήρια και τα όργανα, συμπεριλαμβανομένης της έγχρωμης οθόνης, το υψηλής ποιότητας κόκπιτ είναι τόσο πολυτελές όσο σε ένα πλούσια εξοπλισμένο τουριστικό λεωφορείο.
Η ισχύς κινητήρα του Intouro K είναι, προαιρετικά, 220 kW (299 ίπποι) ή 260 kW (354 ίπποι). Οι επιχειρήσεις υπεραστικών και τουριστικών λεωφορείων μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε τέσσερις εκδόσεις κιβωτίου ταχυτήτων: μηχανικό κιβώτιο έξι σχέσεων, πλήρως αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων Mercedes-Benz PowerShift ή αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων με μετατροπέα στρέψης της Voith και της ZF.
Η εμφάνιση και ο εξοπλισμός του πρωτοποριακού μοντέλου είναι κομψός, λειτουργικός και, ταυτόχρονα, πρακτικός. Το αμάξωμα και τα προσαρτήματα έχουν μεταλλικό ανθρακί φινίρισμα. Η δεύτερη, δίφυλλη πόρτα διασφαλίζει τη γρήγορη εναλλαγή επιβατών κατά τις στάσεις του λεωφορείου. Ο πολυλειτουργικός χώρος ειδικής χρήσης στην απέναντι πλευρά είναι εξοπλισμένος με τέσσερα πτυσσόμενα καθίσματα. Τα αναπαυτικά καθίσματα Travel Star Eco με ρυθμιζόμενες πλάτες, έδρες και πλάτες καθισμάτων με καλύμματα σε Tiffy Gray, περίγραμμα σε May Green και προσκέφαλα σε Jet Black κατασκευασμένα από υλικό με ίνες τεχνητού δέρματος προσφέρουν κορυφαία άνεση ακόμη και σε μακρινές διαδρομές. Οι κουρτίνες των παραθύρων, η μαλακή επένδυση των πλευρικών τοιχωμάτων και το γκρίζο δάπεδο δημιουργούν μια ευχάριστη ατμόσφαιρα στο εσωτερικό του οχήματος. Συγχρόνως, το Intouro K είναι έτοιμο για τακτικά δρομολόγια με σύστημα προορισμού, σύστημα σηματοδότησης επιβατών, προεγκατάσταση για εκτυπωτή εισιτηρίων και βάση για ταμειακή μηχανή. Οι επιβάτες μπορούν να χρησιμοποιούν τις τερματικές συσκευές τους ανεξάρτητα από τον τρόπο χρήσης του υπεραστικού ή τουριστικού λεωφορείου, αξιοποιώντας το MediaRouter για πρόσβαση στο διαδίκτυο και streaming.
Ο εξοπλισμός με τα συστήματα υποβοήθησης είναι εκπληκτικός: Το σύστημα υποβοήθησης πέδησης έκτακτης ανάγκης Active Brake Assist 5 (ABA 5) είναι μοναδικό στο είδος για υπεραστικά και τουριστικά λεωφορεία και μπορεί να πραγματοποιεί ελιγμούς πέδησης για πλήρη ακινητοποίηση ακόμη και όταν αναγνωρίζονται διερχόμενοι πεζοί, ενώ το Sideguard Assist προειδοποιεί για πεζούς και εμπόδια στις στροφές. Έτσι, σε συνδυασμό με τα συμβατικά συστήματα υποβοήθησης, διασφαλίζεται ότι το επίπεδο ασφάλειας στο Intouro K είναι υποδειγματικό.
Ο κινητήρας Mercedes-Benz OM 936 είναι εξίσου κόμπακτ με το ίδιο το λεωφορείο και αποδίδει 260 kW (354 ίπποι) με κυβισμό 7,7 λίτρα. Συνδυάζεται με το αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων ZF Ecolife 2 με μετατροπέα ροπής και έναν υποειδή άξονα Mercedes-Benz. Η νέα υβριδική μονάδα, η οποία διατίθεται ως προαιρετικός εξοπλισμός, μειώνει περαιτέρω την κατανάλωση καυσίμου, άρα και τις εκπομπές αυτού του πανίσχυρου και εξίσου οικονομικού συστήματος μετάδοσης κίνησης.