Οι μελέτες αφορούν στην προστασία, ανάδειξη και επισκεψιμότητα του Κάστρου του Παντελίου, στην αποκατάσταση και ανάδειξη των εκκλησιών της Αγίας Κιουράς στο Παρθένι, του Αγίου Πέτρου στο Δρυμώνα και του Αγίου Ζαχαρία της Μερικιάς, καθώς και στην αποκατάσταση και ανάδειξη του Κάστρου Μπούρτζι.
Η αποκατάσταση και η επανάχρηση του ιστορικού κτηρίου «Ξενοδοχείο Λέρος» στο Λακκί της Λέρου, προϋπολογισμού 2.197.323 ευρώ, εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Επίσης, με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη, εντάσσεται για χρηματοδότηση στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΥΠΠΟΑ, σειρά μελετών ωρίμανσης έργων στη Λέρο, προκειμένου να υλοποιηθούν στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου 2021-2027. Οι μελέτες αφορούν στην προστασία, ανάδειξη και επισκεψιμότητα του Κάστρου του Παντελίου, στην αποκατάσταση και ανάδειξη των εκκλησιών της Αγίας Κιουράς στο Παρθένι, του Αγίου Πέτρου στο Δρυμώνα και του Αγίου Ζαχαρία της Μερικιάς, καθώς και στην αποκατάσταση και ανάδειξη του Κάστρου Μπούρτζι.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «Τηρώντας στο ακέραιο τη δέσμευσή μας για την ταχεία εξέλιξη σημαντικών έργων και παρεμβάσεων για την ανάδειξη του πολιτιστικού πλούτου της Λέρου –και μετά την εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδίου για την «Ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής σημασίας των οικισμών Λακκί και Λέπιδα», από το ΥΠΠΟΑ, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας που παρουσιάσαμε τον Δεκέμβριο 2021- προχωρούμε με την υλοποίηση του έργου της αποκατάστασης και επανάχρησης ως πολιτιστικός πολυχώρος και για την φιλοξενία καλλιτεχνών, του ιστορικού «Ξενοδοχείου Λέρος», ενός εμβληματικού κτηρίου στο αρχιτεκτονικά ιδιαίτερο συγκρότημα κτισμάτων στο Λακκί, όπως ανακοινώσαμε στην πρόσφατη επίσκεψή μας στη Ρόδο. Εκείνοι που αμφισβητούν συστηματικά τις προθέσεις και την αποτελεσματικότητα αυτής της κυβέρνησης και του Υπουργείου Πολιτισμού βρίσκουν την πλέον αποστομωτική απάντηση στις αποφάσεις μας και στην πρόοδο των έργων, που δρομολογούμε και υλοποιούμε, και τα οποία έχουν υπερτοπικό χαρακτήρα και συμβάλουν καθοριστικά στην αναπτυξιακή δυναμική της Δωδεκανήσου».
Αναλυτικότερα, το έργο αποκατάστασης του ιστορικού κτηρίου «ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ΛΕΡΟΣ» στο Λακκί της Λέρου, προϋπολογισμού 2.197.323 ευρώ προβλέπει ένα πλήρες ενεργειακά αποδοτικό κτήριο με πολιτιστικές χρήσεις και δημοτικό ξενώνα 20 δωματίων για φιλοξενία καλλιτεχνών. Προβλέπονται, επίσης, πωλητήριο του ΟΔΑΠ, και θερινός κινηματογράφος.
Το ξενοδοχείο «Λέρος» ή «Albergo Roma», όπως ήταν γνωστό κατά την ιταλική περίοδο, ανήκει στο συγκρότημα Δημαρχείο ή Municipio, θέατρο Giacomo Puccino, Albergo Roma και Αγορά ή Mercato, διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο στο μέσον της παραλίας του οικιστικού συνόλου Λακκί ή Porto Lago, της γνωστής στρατιωτικής βάσης των Ιταλών στα Δωδεκάνησα. Το κινηματοθέατρο και το Ξενοδοχείο Λέρος έχουν χαρακτηριστεί από το 1995 ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, καθώς «αποτελούν αξιόλογα δείγματα κτηρίων Ιταλικής Αρχιτεκτονικής και της εποχής του Μεσοπολέμου, σημαντικά για τη μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής στον συγκεκριμένο χώρο και είναι αναπόσπαστα τμήματα του αρχιτεκτονικού και πολεοδομικού ιστού της πόλης του Λακκιού». Το μνημείο μαζί με τα υπόλοιπα κτήρια του Porto Lago και την πολεοδομική τους οργάνωση αποτέλεσαν και αποτελούν σημαντικά δείγματα ρασιοναλιστικής αρχιτεκτονικής.
Το έργο της αποκατάστασης του Ξενοδοχείου αποτελεί αντικείμενο Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης, που έχει υπογραφεί μεταξύ του ΥΠΠΟΑ, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Λέρου.
Οι μελέτες ωρίμανσης που αφορούν σε μνημεία της Λέρου είναι οι εξής:
1. Ολοκληρωμένη διαχείριση, προστασία, ανάδειξη και επισκεψιμότητα του Κάστρου Παντελίου στη Λέρο (προϋπολογισμού 60.000 ευρώ). Αφορά στη σύνταξη μελετών αρχιτεκτονικής στερέωσης και αποκατάστασης των οχυρώσεων του Κάστρου, δομικής αποκατάστασης των οχυρώσεων και στατικής επάρκειας των κατασκευών για την επισκεψιμότητά του, αρχιτεκτονικής ανακατασκευής του θεάτρου, καθώς και μουσειολογικής-μουσειογραφικής μελέτης για τη δημιουργία χώρου προβολής της διαχρονικής ιστορίας του Κάστρου.
2. Αποκατάσταση και ανάδειξη των εκκλησιών: Αγία Κιουρά, Άγιος Πέτρος στον Δρυμώνα και Άγιος Ζαχαρίας στη Μερικιά (προϋπολογισμού 45.000 ευρώ). Αφορά στη σύνταξη μελετών με στόχο την αποκατάσταση και ανάδειξη των τριών σημαντικών μνημείων της Λέρου.
3. Αποκατάσταση, διαμόρφωση και ανάδειξη του Φρουρίου Μπούρτζι (προϋπολογισμού 30.000 ευρώ). Περιλαμβάνει την οριστική αρχιτεκτονική μελέτη, τις μελέτες εφαρμογής στερέωσης, αποκατάστασης του οχυρού και διαμόρφωσης - ανάδειξης του περιβάλλοντος χώρου, καθώς και τη μελέτη δομικής αποκατάστασης του φρουρίου. Οι μελέτες για το Μπούρτζι αποτελούν αντικείμενο Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης, η οποία έχει υπογραφεί μεταξύ του ΥΠΠΟΑ, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Λέρου.