Γιατί η νεολαία ψηφίζει «λαϊκιστές»;

Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Ιστορικά η Γαλλία ήταν και ένα εργαστήρι της δημοκρατίας και της κοινωνίας. Και οι Γάλλοι βάλθηκαν να το επιβεβαιώσουν και στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Όχι με το αποτέλεσμα. Αυτό ήταν και δημοσκοπικά αναμενόμενο. Αλλά με την ηλικιακή σύνθεση της ψήφου: Η νέα γενιά ψήφισε σε μεγάλο βαθμό τους επονομαζόμενους «λαϊκιστές»-την ακροδεξιά Μαρίν Λε Πεν και τον αριστερό Ζαν Λικ Μελανσόν, σύμφωνα με τις έρευνες των εταιριών δημοσκοπήσεων. Αναλυτικά: Μεταξύ των νέων 18-24 ετών, το 34% ψήφισε τον Μελανσόν, το 25%το Μακρόν και το 17% την Λε Πεν. Στις ηλικίες 24-34, το 31% ψήφισε Μελανσόν, το 27% τη Λε Πέν και το 21% τον πρόεδρο Μακρόν. Στις ηλικίες 35-49,το 29% ψήφισε τη Λεπέν, το 22% τον Μακρόν και το 20% τον Μελανσόν. «Με άλλα λόγια, χωρίς τους ψηφοφόρους άνω των 65 ετών, ο Μακρόν δεν θα είχε περάσει στον δεύτερο γύρο» λέει ο Μπενζαμάν Μορέλ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Panthéon-Assas. «Υπάρχει ένα φαινόμενο γενιάς. Το εκλογικό σώμα των ηλικιωμένων είναι μάλλον συντηρητικό και κλίνει προς την κεντροδεξιά. Σε αυτές τις εκλογές, ο Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος φαίνεται να καταλαμβάνει σήμερα τον χώρο της κεντροδεξιάς, έχει επομένως τη στήριξη των ηλικιών άνω των 65 ετών» υποστηρίζει ο Γάλλος ακαδημαϊκός.

Δεν χρειάζεται να πούμε βέβαια ότι οι νεότερες γενιές γύρισαν εντελώς την πλάτη στα παλιά κόμματα του πάλαι ποτέ ισχυρού δικομματισμού της 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας που ίδρυσε ο στρατηγός Ντε Γκωλ. Οι αιτίες είναι πολλές: Σύμφωνα με μελέτη του ινστιτούτου  Allensbach, το 31% των νέων πιστεύουν ότι ζουν σε μια «ψεύτικη δημοκρατία», στην οποία «οι πολίτες δεν έχουν τίποτα να πουν». «Μια κατάσταση κούρασης», φαίνεται να βαραίνει τη νέα γενιά. H εμπιστοσύνη των νέων στην πολιτική ελίτ της δημοκρατίας συνέχισε να μειώνεται.

Με την κεντροδεξιά να συγκεντρώνει το 4,8% και τους Σοσιαλιστές μόλις το 1,7%, είναι σαφές ότι το πολιτικό τοπίο στη Γαλλία είχε αλλάξει ριζικά. Τα δύο κόμματα που κυριάρχησαν στην πολιτική σκηνή στη Γαλλία για 50 χρόνια, παλεύουν τώρα απλά για την επιβίωσή τους. Στη Γαλλία το πρόβλημα είναι ο πολιτικός επαγγελματισμός», λέει ο διάσημος συγγραφέας Ρεμί Λεφέμπρ, συγγραφέας και εξηγεί: Η νέα γενιά βλέπει σήμερα την πολιτική να είναι ουσιαστικά έργο επαγγελματιών ή ημι-επαγγελματιών στελεχών, που πλαισιώνονται με μεγάλο αριθμό συνεργατών, επι πληρωμή φυσικά. «Δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που να εοπιδιώκουν να κάνουν πολιτική σε εθελοντική βάση, που δεν επιζητούν αμοιβή. Γυρίζουν την πλάτη στα πολιτικά κόμματα γιατί θεωρούν ότι ενισχύουν απλά τα φαινόμενα εξουσίας και αποκλείουν ανθρώπους που έρχονται στην πολιτική χωρίς επαγγελματική προοπτική».

Πώς και αν θα επηρεάσει αυτό το χάσμα γενεών την έκβαση του δεύτερου γύρου των εκλογών στη Γαλλία, μένει να φανεί. Για τους συνεργάτες του Μακρόν, το ερώτημα είναι σε ποια «δεξαμενή ψηφοφόρων» θα πρέπει να απευθυνθεί ο Γάλλος πρόεδρος για να παραμείνει στο Μέγαρο των Ηλυσίων. Το 2017, ο Μακρόν μπόρεσε στο δεύτερο γύρο να κερδίσει τους ψηφοφόρους της κεντροδεξιάς και των σοσιαλιστών που έφταναν τότε συνολικά στο 30%. Σήμερα, αυτοί δεν ξεπερνούν το 7%. Εύλογο το ερώτημα που θέτει το σατιρικό περιοδικό Charlie Hebdo: «Από πού θα βρει ψήφους ο Μακρόν στον δεύτερο γύρο;».