Τα μικρά διαμάντια στην ουρά των βάσεων

Όσο πλησιάζουν οι Πανελλαδικές Εξετάσεις τόσο το άγχος των υποψηφίων μεγαλώνει. Η αγωνία αν θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των Εξετάσεων, αν θα καταφέρουν να πιάσουν το στόχο τους, τους κυριεύει. Είναι γνωστές οι ιδιαιτερότητες των φετινών Πανελλαδικών: τα παιδιά δεν έχουν ξαναδώσει εξετάσεις, η ύλη είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη χρονιά, τα κενά της πανδημίας είναι μεγάλα, τα σχολεία πέρυσι ήταν κλειστά και είχαμε τηλεκπαίδευση, ενώ φέτος τα σχολεία ήταν ανοικτά και τα παράθυρα επίσης, αρκετοί καθηγητές και μαθητές προσβλήθηκαν από τον ιό και άλλα πολλά προβλήματα συνοδεύουν τους μαθητές. Όλα αυτά προστίθενται στην αγωνία που έχουν, έτσι κι αλλιώς, κάθε χρόνο οι υποψήφιοι, με αποτέλεσμα η κατάσταση φέτος να είναι πολύ πιο δύσκολη.

Υπάρχει, όμως, ελπίδα ακόμη και για τους υποψηφίους που δεν έχουν προετοιμαστεί όπως θα ήθελαν με συνέπεια να μη γράψουν πολύ καλά στις Πανελλαδικές Εξετάσεις. Αρκεί να μην τα παρατήσουν στην τελική ευθεία και να ξεπεράσουν το όριο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής. Υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για σπουδές ακόμη και για τους υποψηφίους που συγκεντρώνουν λιγότερα από 10.000 μόρια. Το έτος 2021 138 τμήματα είχαν βάση μικρότερη από 10.000 μόρια και 30 τμήματα είχαν βάση μικρότερη από 10.000 συνεχώς και τα 5 τελευταία χρόνια. Πρόκειται για τμήματα χαμηλής ζήτησης, αλλά όχι αναγκαστικά χαμηλής αξίας. Εδώ βρίσκονται οι ευκαιρίες για όσους υποψηφίους δεν γράψουν τόσο καλά όσο θα ήθελαν.

Η χαμηλή ζήτηση καθορίζεται, κυρίως, από την απόσταση της έδρας του τμήματος από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Έτσι Πανεπιστήμια όπως το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, που είναι ένα από τα καλά μας Πανεπιστήμια, είδε τα 17 από τα 18 του τμήματα να έχουν βάση μικρότερη από 10.000 μόρια. Μόνο το Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης είχε βάση μεγαλύτερη από 10.000 μόρια. Ιδού, λοιπόν, η ευκαιρία για όσους δεν συγκεντρώσουν αρκετά μόρια. Μπορούν να σπουδάσουν σε ένα εξαιρετικό Πανεπιστήμιο με το αντίτιμο της μεγάλης απόστασης από την ηπειρωτική χώρα.

Αντίστοιχα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας μόνο τα 8 τμήματα από τα 21 του Ιδρύματος είχαν βάση μεγαλύτερη από 10.000 μόρια. Στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης τα 12 από τα 20 τμήματα είχαν βάση μεγαλύτερη από 10.000 μόρια. Στο Πανεπιστήμιο Κρήτης είχαμε 4 τμήματα με βάση μικρότερη των 10.000 μορίων.

Τα αντικείμενα σπουδών των τμημάτων καλύπτουν σχεδόν όλες τις επιστήμες. Δεν θα βρούμε, προφανώς, Ιατρικές, Νομικές, Ψυχολογίες, Στρατιωτικές Σχολές και τις περισσότερες Πολυτεχνικές Σχολές. Θα βρούμε, όμως, στον κατάλογο των χαμηλόβαθμων σχολών τμήματα για τους υποψηφίους του 1^ου Πεδίου Φιλολογίας, Φιλοσοφίας, Πολιτικής Επιστήμης, Κοινωνιολογίας, Θεατρικών Σπουδών, Θεολογίας, Ιστορίας και Αρχαιολογίας και άλλες. Συνεπώς υπάρχουν επιλογές για τους υποψηφίους του 1^ου Πεδίου.

Οι υποψήφιοι του 2^ου Πεδίου μπορούν να δηλώσουν τμήματα Μαθηματικών, Φυσικής, Γεωλογίας, Πληροφορικής, Ψηφιακών Συστημάτων, Περιβάλλοντος, Δασολογίας, Γεωγραφίας, Γεωπονίας και άλλα. Εδώ υπάρχουν και οι σχολές Μηχανικών, που προέκυψαν από την αναβάθμιση των τμημάτων των πρώην ΤΕΙ. Τα τμήματα αυτά δεν είναι ισότιμα με τα συνονόματά τους τμήματα των Πολυτεχνείων. Η έλλειψη επαγγελματικών δικαιωμάτων μειώνει τη ζήτηση για σπουδές σ’ αυτά τα τμήματα. Πρόκειται για μία εκκρεμότητα που θα έπρεπε να έχει λυθεί. Από το 2019 που λειτούργησαν με τη μορφή σχολών Μηχανικών και πενταετείς σπουδές δεν έχει γίνει ακόμη τίποτα. Είναι προφανές ότι η επιλογή αυτών των τμημάτων εμπεριέχει την αβεβαιότητα για το μέλλον τους, αλλά αν κάποιος δε συγκεντρώνει αρκετά μόρια, αποτελούν μία επιλογή.

Στο 3^ο Πεδίο υπάρχουν τμήματα Νοσηλευτικής, Διατροφής και Διαιτολογίας, καθώς και τα τμήματα Γεωπονίας, Δασολογίας και Τεχνολογίας Τροφίμων, που είναι κοινά με το 2^ο Πεδίο.

Στο 4^ο Πεδίο υπάρχουν πολλές επιλογές, διότι οι επιδόσεις των υποψηφίων είναι χαμηλότερες από τα άλλα Πεδία, ας όψονται τα Μαθηματικά που αποτελούν το αγκάθι του Πεδίου. Έτσι υπάρχουν τμήματα Πληροφορικής, Οικονομικών Επιστημών, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής, Τουρισμού σε διάφορες πόλεις. Συνολικά υπάρχουν 62 τμήματα που είχαν βάση μικρότερη από 10.000 μόρια το 2021 και 21 τμήματα που είχαν βάση μικρότερη από 10.000 μόρια και τα τελευταία 5 χρόνια.

Άγνωστο είναι το μέλλον κάποιων τμημάτων που μπορεί να υπάρξουν θύματα των συγχωνεύσεων που έχει εξαγγείλει το Υπουργείο Παιδείας. Τα Πανεπιστήμια, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, δήλωσαν ότι δεν επιθυμούν την κατάργηση ή τη συγχώνευση των Τμημάτων τους, οπότε οι αποφάσεις θα παρθούν από το Υπουργείο Παιδείας. Συνήθως σε περιπτώσεις συγχωνεύσεων ή καταργήσεων τμημάτων λαμβάνεται πρόνοια για τους ήδη φοιτούντες με τη μετακίνησή τους σε αντίστοιχα τμήματα άλλων πόλεων ή τη λειτουργία των τμημάτων μέχρι την αποφοίτηση των φοιτητών τους.

Οι επιλογές είναι, λοιπόν, αρκετές και για όσους υποψηφίους δεν γράψουν πολύ καλά στις εξετάσεις, υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι θα περάσουν την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Στον πίνακα βλέπουμε τα 30 τμήματα που είχαν βάση μικρότερη των 10.000 μορίων και τα πέντε τελευταία χρόνια.