Το 2020, ο Covid-19 σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα, επηρέασε και την αγορά ιατρικών συσκευών και προϊόντων. Η ταχεία αρχική εξάπλωση της πανδημίας είχε ως αποτέλεσμα τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης να επιβαρύνονται, με τους πόρους και το προσωπικό να ανακατευθύνονται για την αντιμετώπιση της αύξησης των ασθενών, ιδιαίτερα στις μονάδες εντατικής θεραπείας.
Το 2020, ο Covid-19 σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην Ελλάδα, επηρέασε και την αγορά ιατρικών συσκευών και προϊόντων. Η ταχεία αρχική εξάπλωση της πανδημίας είχε ως αποτέλεσμα τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης να επιβαρύνονται, με τους πόρους και το προσωπικό να ανακατευθύνονται για την αντιμετώπιση της αύξησης των ασθενών, ιδιαίτερα στις μονάδες εντατικής θεραπείας.
Η προμήθεια νοσοκομειακού εξοπλισμού για τη διαχείριση του Covid-19, όπως εξοπλισμός ατομικής προστασίας, αναπνευστήρες, μόνιτορς, απεικονιστικά συστήματα, παρουσίασε σημαντική άνοδο που προήλθε από την αυξανόμενη ζήτηση. Αποτέλεσμα της αντιμετώπισης της πανδημίας, το 2020, ήταν ορισμένες εταιρείες να καταγράψουν αύξηση στις πωλήσεις, ενώ μερικές άλλες πτώση πωλήσεων και κερδών.
Το 2020, η αγορά ιατροτεχνολογικών προϊόντων εμφάνισε αύξηση 12,6%, και ανήλθε στα 2,14 δισ. ευρώ.
Παρά τη σημαντική μείωση των τιμών, τα καθαρά κέρδη (προ φόρων) του κλάδου το 2020 παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά 68% από το 2019 σύμφωνα με τους δημοσιευμένους ισολογισμούς των εταιρειών.
Η εξέλιξη της ελληνικής αγοράς παρουσιάζεται στον πίνακα 1.
| Ελληνική Αγορά (σε δισ. €) | 2009 | 2015 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021** |
| Πωλήσεις * | 2,68 | 1,50 | 1,63 | 1,65 | 1,81 | 2,14 | 2,25 |
| Αριθμός εταιρειών | 306 | 405 | 416 | 397 | 377 | 393 | 400 |
Πίνακας 1
Πηγή δεδομένων:
* Ινστιτούτο Εφοδιαστικής Αλυσίδας & Νοσοκομειακής Τεχνολογίας, με βάση στοιχεία από ετήσιες οικονομικές εκθέσεις εταιρειών και στελέχη του κλάδου
** Εκτίμηση
Οι πωλήσεις, τα κέρδη και οι απαιτήσεις για τη περίοδο 2019-2020 των ιατροτεχνολογικών στην ελληνική αγορά παρουσιάζονται στο πίνακα 2.
| ΔΕΙΓΜΑ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ | ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ | ΕΤΟΣ | Δ% | ΚΕΡΔΗ % | ΔΙΑΦΟΡΑ | ||
| 2019 | 2020 | 2019 | 2020 | ||||
| 393 | Πωλήσεις | € 1.780.887.730,58 | € 2.004.834.395,05 | 12,58% |
|
| € 223.946.664,47 |
| Κέρδη/Ζημιές | € 146.200.931,72 | € 247.199.759,29 | 69,08% | 8,21% | 12,33% | € 100.998.827,57 | |
| Απαιτήσεις | € 945.326.906,95 | € 990.845.574,80 | 4,82% |
|
| € 45.518.667,85 | |
Πίνακας 2
Πηγή δεδομένων: Ινστιτούτο Εφοδιαστικής Αλυσίδας & Νοσοκομειακής Τεχνολογίας
Από το 2010 και μετά, τα μέτρα λιτότητας και οι περικοπές των δαπανών για την υγεία είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην αγορά ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης τα τελευταία χρόνια, η ζήτηση για τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα είχε μειωθεί και η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας έχει γίνει πλέον καθοριστικός παράγοντας σε πολλές περιπτώσεις.
Η τιμολόγηση εξακολουθεί να είναι καθοριστικός παράγοντας όσον αφορά την προμήθεια του μεγαλύτερου μέρους του ιατρικού εξοπλισμού και του υγειονομικού υλικού.
Τα δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, τα κέντρα υγείας, τα διαγνωστικά κέντρα, οι κλινικές, και τα ιατρεία, είναι οι κύριοι αγοραστές ιατρικού εξοπλισμού. Για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων, η ζήτηση προέρχεται, επίσης, απευθείας από τους ασφαλισμένους μέσω της πολιτικής του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υγείας (ΕΟΠΥΥ).
Στην ελληνική αγορά ιατροτεχνολογικών προϊόντων δραστηριοποιούνται περισσότερες από 800 εταιρείες, κυρίως ως εισαγωγείς, διανομείς, χονδρέμποροι και μεταπωλητές. Ο τομέας ιατροτεχνολογικών προϊόντων συνεχίζει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές, καθώς υπάρχει περιορισμένος αριθμός κατασκευαστών ιατρικών ειδών που επικεντρώνονται κυρίως σε προϊόντα χαμηλής αξίας όπως επίδεσμοι, γάζες, ορθοπεδικά και βασικά νοσοκομειακά έπιπλα (κρεβάτια, φορεία κ.λπ.).
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, ο κλάδος των ιατροτεχνολογικών προϊόντων αποσπά ένα μεγάλο ποσοστό των δαπανών για την υγεία. Η παγκόσμια αγορά ιατροτεχνολογικών προϊόντων εκτιμάται στα 470 δισ. €, η ευρωπαϊκή αγορά στα 140 δισ. € (27% της παγκόσμιας αγοράς), ενώ η ελληνική αγορά στα 2,14 δισ. € (1,53% της ευρωπαϊκής αγοράς).
Η αγορά των ιατροτεχνολογικών προϊόντων καλύπτει εκατοντάδες χιλιάδες ιατρικές συσκευές, από αναλώσιμα (επιδέσμους, γάζες κ.λπ.), μέχρι μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας (PET-CT, γραμμικοί επιταχυντές, ρομποτικά χειρουργικά συστήματα, μαγνητική τομογραφία και αξονική τομογραφία κ.λπ.).
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν το 48% της αγοράς και αντιπροσωπεύουν το 70% των πωλήσεων. Οι μεγάλες εταιρείες αντιπροσωπεύουν μόνο το 0,1% της αγοράς, αλλά έχουν το 15% των πωλήσεων. Οι περισσότερες πολυεθνικές εταιρείες έχουν θυγατρικές εταιρείες στην Ελλάδα.
| Κατηγορία εταιρειών* | Αριθμός εταιρειών | Ποσοστό | Ποσοστό πωλήσεων |
| Μεγάλες ≥ €44 εκ | 5 | 0,13% | 14,9% |
| Μεσαίες ≤ €43 εκ | 44 | 11,22% | 42,7% |
| Μικρές ≤ €10 εκ | 144 | 36,73% | 28,7% |
| Πολύ μικρές ≤ €2 εκ | 200 | 50,77% | 13,7% |
| Σύνολο | 393** | 100,00% | 100,0% |
Πίνακας 3
Πηγή δεδομένων: Ινστιτούτο Εφοδιαστικής Αλυσίδας & Νοσοκομειακής Τεχνολογίας, *καθορίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
** Ο αριθμός αντιστοιχεί στις οικονομικές εκθέσεις που δημοσιεύουν οι εταιρείες.
Η αγορά ιατροτεχνολογικών συσκευών εκτιμάται ότι το 2021 ανήλθε στα 2,25 δισ. ευρώ με μια μέση ετήσια αύξηση 11%. Τα κύρια τμήματα της αγοράς είναι ιατρικός εξοπλισμός απεικόνισης, In Vitro Diagnostics (IVD), καρδιαγγειακές συσκευές, ορθοπεδικές συσκευές και εξοπλισμός ατομικής προστασίας. Η κατανομή αυτών στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα παρουσιάζεται στο πίνακα 4
Συστήματα Δημόσιος Τομέας Ιδιωτικός Τομέας Σύνολο
Computed tomography 155 377 532
Magnetic resonance imaging 58 338 396
PET-CT systems 7 7 14
Digital Mammographs 70 400 470
Classical Mammographs 86 317 403
Angiography / Cath Systems 34 29 63
Lithotripsy Systems 10 10 20
Linear Accelerators 30 16 46
TOMOTHERAPY system 1 2 3
Cobalt systems 8 8
Brachytherapy units 10 6 16
Da Vinci Robotic Surgery 1 7 8
Γ-camera systems 52 137 189
X-ray systems 1863 1678 3541
Bone Density Systems 117 710 827
Orthopantographers 78 748 826
Ultrasound Systems 1580 6500 8080
Hemodialysis Machines 1820 1650 3470
Ventilators 2341 125 2466
Anesthesia Machines 1048 300 1348
Πίνακας 4
Πηγή δεδομένων: Ινστιτούτο Εφοδιαστικής Αλυσίδας & Νοσοκομειακής Τεχνολογίας