Τεχνολογία-Επιστήμη
Δευτέρα, 14 Μαρτίου 2022 11:35

Εντοπίστηκε έκρηξη σουπερνόβα σε σπάνιο είδος γαλαξία

Εικόνες από ένα γαλαξία που διαθέτει εξωτερικό δακτύλιο αποκαλύπτουν μια έκρηξη σουπερνόβα που συνέβη σε αυτόν σχετικά πρόσφατα.

Σε απόσταση περίπου 500 εκατ. ετών φωτός από τη Γη στον αστερισμό του Γλύπτη βρίσκεται ένας γαλαξίας που έχει λάβει την ονομασία «Τροχός της Άμαξας» εξαιτίας της μορφής του. Ο γαλαξίας ανήκει σε ένα σπάνιο είδος γαλαξιών που διαθέτουν δακτύλιο. Στην προκειμένη περίπτωση οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πριν από περίπου 200 εκατ. έτη ένας μικρότερος γαλαξίας πέρασε ακριβώς από το κέντρο του Τροχού της Άμαξας δημιουργώντας ωστικά κύματα κοσμικής ύλης.

Κάποιο από αυτά τα κύματα σχημάτισαν ένα μόνιμο πυκνό δακτύλιο γύρω από τον γαλαξία. Συνήθως οι κοσμικές δομές που σχηματίζονται μετά από συγκρούσεις-συγχωνεύσεις γαλαξιών αποτελούν εργοστάσια μαζικής παραγωγής νέων άστρων. Το ίδιο συνέβη και με τον δακτύλιο που δημιουργήθηκε γύρω από τον γαλαξία Τροχού της Άμαξας.

Ο γαλαξίας αυτός αποτελεί εξαιτίας της σπανιότητα του ένα από τους σταθερούς στόχους των επιστημόνων. Εικόνες που ελήφθησαν με τη βοήθεια του τηλεσκοπίου VLT στη Χιλή αποκάλυψαν μια έκρηξη σουπερνόβα που συνέβη στον δακτύλιο του γαλαξία σχετικά πρόσφατα αφού δεν είχε παρατηρηθεί σε προηγούμενες παρατηρήσεις σε αυτόν.

Η έκρηξη έλαβε την κωδική ονομασία SN2021afdx και αποτελεί σουπερνόβα τύπου ΙΙ. Οι συγκεκριμένες εκρήξεις προκύπτουν από την ταχεία κατάρρευση και τη βίαιη έκρηξη ενός αστεριού που πρέπει να έχει μάζα τουλάχιστον 8 φορές, αλλά όχι περισσότερο από 40 έως 50 φορές, τη μάζα του Ήλιου. Οι σουπερνόβα τύπου II διακρίνονται από άλλους τύπους σουπερνόβα από την παρουσία υδρογόνου στα φάσματα τους. Παρατηρούνται συνήθως στους σπειροειδείς βραχίονες των γαλαξιών αλλά όχι στους ελλειπτικούς γαλαξίες.  

«Οι εκρήξεις σουπερνόβα είναι μια από τις αιτίες που οι αστρονόμοι λένε ότι αποτελούμαστε από αστρόσκονη. Οι εκρήξεις αυτές εμπλουτίζουν το Διάστημα με βαρέα στοιχεία τα οποία στη συνέχεια γίνονται δομικά υλικά επόμενων άστρων αλλά και των πλανητών που δημιουργούνται γύρω από αυτά τα νέα άστρα ενώ κάποια από αυτά τα στοιχεία αποτελούν παράλληλα και δομικά υλικά της ζωής η οποία μπορεί να κάνει την εμφάνιση της στους πλανήτες» αναφέρεται σε ανακοίνωση του Νότιου Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου που ελέγχει την λειτουργία του VLT. Δόθηκε στην δημοσιότητα και μια εικόνα που δείχνει τον δακτύλιο του γαλαξία πριν και μετά την έκρηξη.