Η Γερμανία, παιδική χαρά για τους Ρώσους ολιγάρχες

 

Ο Ρώσος ολιγάρχης Αλισερ Ουσμάνοφ θεωρείται  ένας από τους 100 πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο και έμπιστος του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Πρόσφατα τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν πάνω στον Ουσμάνοφ καθώς οι γερμανικές αρχές υποτίθεται ότι προχώρησαν στην κατάσχεση της μήκους 156 μέτρων θαλαμηγού του,Ντιλμπάρ, που ήταν στα ναυπηγεία του Αμβούργου για εργασίες συντήρησης. «Υποτίθεται» ότι η θαλαμηγός του Ουσμάνοφ , κατασχέθηκε.

Οπως αποκαλύπτει η εφημερίδα Die Welt ,η θαλαμηγός δεν έχει κατασχεθεί. «Ο χειρισμός του σούπερ γιοτ του Ουσμάνοφ, Dilbar, εκπλήσσει. Σε αντίθεση με τις αρχές στην Ιταλία και τη Γαλλία που έχουν προχωρήσει στην κατάσχεση πολλών πολυτελών γιοτ Ρώσων ολιγαρχών τις τελευταίες ημέρες με βάση τις νέες κυρώσεις της ΕΕ, είναι ασαφές τι έχει γίνει με το Dilbar στο Αμβούργο.

Η Οικονομική Αρχή του Αμβούργου λέει ότι το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών είναι υπεύθυνο για τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων. Το υπουργείο λέει ότι «δεν έχει δικαιοδοσία να κατάσχει περιουσιακά στοιχεία», γράφει η γερμανική εφημερίδα. « Η θαλαμηγός είναι βέβαια, όπως λέγεται, υπό παρακολούθηση από τις αρχές του Αμβούργου, αλλά,«η ιδιωτική χρήση της εξακολουθεί να επιτρέπεται κατ' αρχήν», εξηγεί εκπρόσωπος του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών.
Το ίδιο ισχύει επίσης για τις τρεις βίλες που λέγεται ότι κατέχει ο Ουσμάνοφ στη λίμνη Τέγκενσι.Στον ολιγάρχη απαγορεύεται μόνο να νοικιάζει το γιοτ και τα ακίνητα ή να κερδίζει χρήματα με αυτά. Ο ολιγάρχης υποστηρίζει επίσης ότι απλώς …νοικιάζει τη θαλαμηγό και έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχει βάση για κυρώσεις εναντίον του.
Για την ιστορία, ο Ουσμάνοφ γεννήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1953 στο Ουζμπεκιστάν, και είναι «ένας πραγματικός οικογενειάρχης»: Το Airbus A340-300, το οποίο οι αμερικανικές αρχές λένε ότι χρησιμοποιεί ως ιδιωτικό τζετ, φέρει το μικρό όνομα του πατέρα του, Μπουρχάν. Το γιοτ που χρησιμοποιεί -που διαθέτει και δύο ελικοδρόμια και μια μεγάλη εσωτερική πισίνα -- ονομάζεται Dilbar. Όπως ακριβώς και η μητέρα του.

 

 

Ορισμένοι ειδικοί επικρίνουν τη γερμανική πρακτική κυρώσεων εδώ και αρκετό καιρό. «Η επιβολή των κυρώσεων οργανώνεται με εντελώς τρελό τρόπο στη Γερμανία», λέει ο Φρανκ Μπούκενχόφερ , πρόεδρος της αστυνομικής τελωνειακής ένωσης GdP. Στην πραγματικότητα, πιστεύει ο Γερμανός ειδικός, χρειαζόμαστε μια οικονομική αστυνομική δύναμη όπως η Guardia di Finanza στην Ιταλία, η οποία αναλαμβάνει ενεργά δράση εναντίον ατόμων που έχουν τιμωρηθεί. Σε αυτή τη χώρα, ωστόσο, δεν υπάρχει «καμία αρχή που να ψάχνει σαν …τρούφα τα περιουσιακά στοιχεία προσώπων που τελούν υπό καθεστώς κυρώσεων».
Το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών δεν βλέπει πάντως ελλείψεις. Υπάρχουν ήδη «καθιερωμένες δομές και διαδικασίες» στη Γερμανία για «την εφαρμογή των κυρώσεων», υποστηρίζει. Την Πέμπτη, το υπουργείο επιβεβαίωσε κατόπιν αιτήματος ότι πρέπει πάντως  να σχηματιστεί μια διυπουργική ειδική ομάδα, η οποία θα συντονίζεται από το γραφείο της καγκελαρίου. 

 

 

Δεν είναι πάντως δύσκολο για τους υπόδικους ολιγάρχες στη Γερμανία να μεταβιβάσουν περιουσία σε συγγενείς –όπως έκανε ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ με την κόρη του– και έτσι κατάφερε να παρακάμψει  τις κυρώσεις.
Ο Ρώσος ολιγάρχης που συνδέεται στενά με τον πρόεδρο Πούτιν , έχτισε το 2006 μαζί  με την κόρη του Λίλια και τον αδερφό του Μπόρις μια υπερπολυτελή βίλα κοντά στο Βερολίνο. Στη συνέχεια, όμως, όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία το 2014, η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις στον Ρότενμπεργκ .
Στην Ιταλία, η Guardia di Finanza κατέσχεσε αμέσως πολλά ακίνητα του Ρώσου ολιγάρχη. Όχι όμως και η Γερμανία. Αν και τα αρχεία του κτηματολογίου Βερολίνου έδειχναν ότι ο Ρότενμπεργκ ήταν συνιδιοκτήτης της βίλας μέσω μια εταιρείας στην Κύπρο, οι αρχές δεν έκαναν τίποτα. Το 2016, μπόρεσε ακόμη και να πουλήσει το μερίδιό του στο συγκρότημα έναντι 2,5 εκατομμυρίων ευρώ στον αδελφό και την κόρη του, που δεν επηρεάστηκαν από τις κυρώσεις.
Ακόμη και όταν αυτή η παραβίαση των ισχυόντων μέτρων έγινε γνωστή στα τέλη του 2020, η εισαγγελία του Βερολίνου δεν ξεκίνησε καμία έρευνα. Οι αρχές του Βερολίνου απλά ανακοίνωσαν οτι δεν ήταν υπεύθυνες για «την εφαρμογή και τον έλεγχο της εφαρμογής των οικονομικών κυρώσεων από την ΕΕ».

 

 

Μια άλλη επιλογή για τους Ρώσους ολιγάρχες  είναι να συγκαλύπτουν  τον έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων μέσω εταιρειών offshore σε φορολογικούς παραδείσους. Στις 28 Φεβρουαρίου, η ΕΕ επέβαλε επίσης κυρώσεις στον 56χρονο ολιγάρχη Αλεξέι Μορντάσοφ. Σύμφωνα με την ΕΕ, η εταιρεία του έχει μερίδιο σε ρωσικούς τηλεοπτικούς σταθμούς που κάνουν προπαγάνδα κατά της Ουκρανίας. Και λέγεται ότι έκανε δουλειές στηνκατεχόμενη Κριμαία.
Μέχρι πρόσφατα, ο Μορντάσοφ κατείχε επίσης το 34% του γερμανικού τουριστικού ομίλου TUI.
Αλλά την ημέρα που τέθηκαν σε ισχύ οι κυρώσεις εναντίον του, είχε μόλις πουλήσει τις περισσότερες από αυτές τις μετοχές σε μια εταιρεία στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Ποιος βρίσκεται πίσω από αυτήν την εταιρεία είναι επίσης άγνωστος στην TUI. Πολιτικοί όπως ο σοσιαλδημοκράτης βουλευτής , Σεμπάστιαν Φίντλερ πιέζουν για μεταρρυθμίσεις ώστε να βρεθούν τα ίχνη του χρήματος των ολιγαρχών . «Το ένα τρίτο της TUI ξαφνικά κατέχει ένας  άγνωστος ιδιοκτήτη σε ένα νησί της Καραϊβικής - αυτό είναι απαράδεκτο", λέει ο Φίντλερ. Και δεν είναι ο μόνος!