Το μέλλον των κοινωνιών μας που έρχονται αντιμέτωπες με την κλιματική αλλαγή έχει γίνει αντικείμενο μεγάλης ανησυχίας στη συλλογική συνείδηση (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, οικολογικός σχεδιασμός: ένα νέο εργαλείο για την επιβίωση του πλανήτη, Ναυτεμπορική, Δευτέρα 08 Ιουνίου 2020).
Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France
Υποψήφια Δρ. Μαριάννα Εσκαντάρ
Μέλος του Εργαστηρίου Financial Engineering
Πολυτεχνείο Κρήτης
Το μέλλον των κοινωνιών μας που έρχονται αντιμέτωπες με την κλιματική αλλαγή έχει γίνει αντικείμενο μεγάλης ανησυχίας στη συλλογική συνείδηση (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, οικολογικός σχεδιασμός: ένα νέο εργαλείο για την επιβίωση του πλανήτη, Ναυτεμπορική, Δευτέρα 08 Ιουνίου 2020).
Η πραγματικότητα της κλιματικής απορρύθμισης τις επόμενες δεκαετίες είναι πλέον κοινός τόπος στο πνεύμα των καιρών, ακόμα και αν δεν γνωρίζουμε το μέγεθος και τη βία αυτής της αναταραχής, το χρονικό πλαίσιο της οποίας υπερβαίνει την τρέχουσα ανθρώπινη εμπειρία. Αυτή ακριβώς η αβεβαιότητα έχει τροποποιήσει τις απαιτήσεις του κοινού σε σχέση με τους οικονομικούς παράγοντες. Πριν από μισό αιώνα, η χρηματοοικονομικοποίηση έχει μειώσει τη δημιουργία αξίας από τις επιχειρήσεις σε λίγα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα που πολώνουν τις δραστηριότητές τους. Τους ζητείται να προβλέψουν τις συνέπειες που θα έχει η κλιματική αλλαγή στην κοινωνία. Αυτό δεν συνοψίζεται σε λίγες καλές οικολογικές προθέσεις αλλά απαιτεί μια ριζική αναδιατύπωση των μοντέλων παραγωγής και κατανάλωσης πόρων. Ανεπαίσθητα, περάσαμε από τη χρηματοοικονομικοποίηση στην κοινωνικοποίηση των επιχειρήσεων, δηλαδή σε μια αξιολόγηση της παραγωγής πλούτου, η οποία ενσωματώνει τις επιπτώσεις της στο κοινωνικό σύνολο. Είναι αποδοτική μια υπεύθυνη ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων που δεν εξαντλεί τους παρόντες και τους μελλοντικούς πόρους (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, υπεύθυνη επιχείρηση με βάση τα κριτήρια ESG, Ναυτεμπορική, Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2020). Ακόμα καλύτερα, οι δραστηριότητες είναι αποδοτικές όταν η αποστολή τους είναι να συμβάλουν στο μετριασμό ή στην επίλυση κλιματικών και κοινωνικών προβλημάτων. Αυτό εκφράζεται με την έννοια του κοινωνικό αντίκτυπου (βλ. Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Εσκαντάρ, κοινωνική και οικολογική ευθύνη: μια μεγάλη πρόκληση για τις επιχειρήσεις, Ναυτεμπορική, Παρασκευή 21 Μαίου 2021).
Η κοινωνικοποίηση των επιχειρήσεων ανανεώνει σε βάθος την εκτίμηση των στόχων και των στρατηγικών μοντέλων. Αυτό αποδεικνύεται από τις πολλές πρωτοβουλίες όπως η επιχειρηματική σύμβαση για το κλίμα, όπου εκατοντάδες επιχειρήσεις μοιράζονται τα έργα τους και την τεχνογνωσία τους όσον αφορά τον κοινωνικό αντίκτυπο. Μένει να δούμε αν αυτό θα είναι αρκετό και πώς η πολιτική θα μπορούσε να επιταχύνει τις πρωτοβουλίες. Γιατί δεν θα σταματήσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη με μια απλή κίνηση, όπως το σταμάτημα ενός λέβητα. Ο ρόλος της πολιτικής είναι να ενθαρρύνει και να υποστηρίζει την κοινωνικοποίηση των επιχειρήσεων.
Συμπερασματικά, η κλιματική αλλαγή θα ταρακουνήσει τις επιχειρήσεις και τις χρηματοοικονομικές αγορές. Ενώ οι Βρυξέλλες μόλις δημοσίευσαν την πράσινη ταξινόμηση, δηλαδή τον καθορισμό των κριτηρίων που προσδιορίζουν τις οικονομικές δραστηριότητες που δεν επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή, η οποία θα βοηθήσει στην κατεύθυνση των ιδιωτικών κεφαλαίων προς δραστηριότητες που προωθούν τη μείωση των εκπομπών CO2, οι ειδικοί δεν προβλέπουν πότε θα γίνουν δονήσεις της κλιματικής αλλαγής ή πού, αλλά προειδοποιούν: οι επενδυτές σε όλο τον κόσμο θα πρέπει να προσαρμοστούν. Η πράσινη ταξινόμηση συνεχίζει να συζητείται για τη θέση που πρέπει να δοθεί στην πυρηνική ενέργεια και το φυσικό αέριο.