Της Δρ. Άννας Μπρεδήμα
Senior συμβούλου Ευρωπαϊκής πολιτικής Κυπριακής Ένωσης Πλοιοκτητών
Της Δρ. Άννας Μπρεδήμα
Senior συμβούλου Ευρωπαϊκής πολιτικής Κυπριακής Ένωσης Πλοιοκτητών
ΠΟΛΥΣ λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδος με επίκεντρο την οριοθέτηση της ΑΟΖ / υφαλοκρηπίδας και άλλα θέματα που εγείρει η Τουρκία, πλην αποσιωπάται το τουρκικό embargo των πλοίων κυπριακής σημαίας, πλοιοκτησίας, διαχείρισης, ναύλωσης.
Με το embargo απαγορεύεται σε πλοίο οποιασδήποτε σημαίας που έχει άμεση ή έμμεση σχέση με την Κυπριακή Δημοκρατία να αγκυροβολεί σε τουρκικά λιμάνια. Τα πλοία αυτά μπορούν να συλληφθούν ή να καθυστερήσουν στα τουρκικά λιμάνια. Παρά το γεγονός ότι το embargo επεβλήθη από το 1987 και το 1997 επεξετάθη κατά των πλοίων όλων των σημαιών, και παρά την καταδίκη της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη και στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), εξακολουθεί να ισχύει.
Όμως το embargo και οι πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις του θα έπρεπε να απασχολήσουν την Ε.Ε. στο ανώτατο επίπεδο στα πλαίσια των σχέσεων με την Τουρκία. Με το embargo δεν θίγεται μόνο η Κυπριακή Δημοκρατία και ναυτιλία. Έχουν θιγεί στο παρελθόν πλοία κρατών-μελών της Ε.Ε. που έθεσαν το ζήτημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή χωρίς αποτέλεσμα και έκτοτε σταμάτησαν να προσεγγίζουν σε τουρκικά λιμάνια.
ΤΟ EMBARGO παραβιάζει τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ε.Ε. (άρθρο 21 αρχή περί μη διάκρισης λόγω εθνικότητας/σημαίας), τον Κανονισμό 4055/86 περί ελεύθερης παροχής ναυτιλιακών υπηρεσιών, τον Κανονισμό 4058/86 περί συντονισμένης δράσης προς εξασφάλιση πρόσβασης στις υπερωκεάνιες μεταφορές φορτίων, τη Συμφωνία Σύνδεσης της Άγκυρας (1963) που εγκαθιδρύει την τελωνειακή ένωση Ε.Ε. - Τουρκίας (άρθρο 2). Η Τουρκία αρνείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι της Κύπρου/Ε.Ε. που απορρέουν από το κοινοτικό κεκτημένο και τη Διακήρυξη (21/9/2005) μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Συμφωνίας Σύνδεσης (29/7/2005) και του Πλαισίου Διαπραγματεύσεων (31/10/2005). Το embargo αποτελεί εμπόδιο στο θαλάσσιο εμπόριο μεταξύ Ε.Ε.-Τουρκίας, παραβιάζει την αρχή του ελευθέρου και δικαίου ανταγωνισμού, μειώνει την ανταγωνιστικότητα των κυπριακών και των άλλων θιγόμενων πλοίων, αυξάνει το κόστος μεταφοράς, υποσκάπτει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής στα πλαίσια της Ευρω-Μεσογειακής Συνεργασίας.
H άρση του θα είχε πολύ θετικές οικονομικές συνέπειες. Θα έδινε ώθηση στην ανάπτυξη της Τουρκίας και της Κύπρου με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα σε εμπόριο, ναυτιλία, ναυπηγήσεις, επισκευές, ανακύκλωση πλοίων, μεταφορτώσεις, ανεφοδιασμούς. Θα βοηθούσε στην προώθηση της Ανατολικής Μεσογείου ως προορισμού κρουαζιέρων και σκαφών αναψυχής.
Στα πλαίσια του αφηγήματος της Γαλάζιας Πατρίδας (Mavi Vatan) που ευαγγελίζεται η Τουρκία, πώς ερμηνεύεται η φραστική διαβεβαίωσή της ότι «συμμορφώνεται με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας»; Για ποιο διεθνές δίκαιο της θάλασσας ομιλεί; Τη Συνθήκη περί Διεθνούς Δικαίου της Θαλάσσης (UNCLOS 1981) που δεν έχει καν υπογράψει;
Μάλλον το embargo των πλοίων κυπριακής σημαίας από την Τουρκία αποτελεί εφαρμογή του διεθνούς δικαίου της θαλάσσης a la turca!