Ούτε τα ΙΕΚ τελειώνουν

Του Στράτου Στρατηγάκη 
Μαθηματικού - Ερευνητή
[email protected], 
www.stadiodromia.gr

Είναι αναμενόμενο οι μαθητές του 3, του 4 και του 5 να εγκαταλείπουν τις σπουδές τους, αφού δεν έχουν το γνωστικό υπόβαθρο για να παρακολουθήσουν τα μαθήματα στο Πανεπιστήμιο. Η έκπληξη είναι ότι η Νομική της Αθήνας έχει 2.655 ενεργούς φοιτητές και 10.918 λιμνάζοντες, όπως γράφαμε εδώ. Πρόκειται για φοιτητές που έγραψαν 18+ στις Πανελλαδικές, συνεπώς εγκαταλείπουν τις σπουδές τους για άλλους λόγους από τους χαμηλόβαθμους. Η έκπληξη γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όταν διαπιστώνεις ότι στα ΙΕΚ το ποσοστό εγκατάλειψης των σπουδών είναι ακόμη μεγαλύτερο, από το περίπου 30% που είναι στα Πανεπιστήμια.

Στον πίνακα 1 βλέπουμε τον αριθμό των εγγραφομένων στο πρώτο έτος το σύνολο των σπουδαστών και στα δύο έτη και τον αριθμό των πτυχιούχων. Πρέπει να δούμε ότι εισήλθαν 7.364 σπουδαστές το 2013 και αποφοίτησαν δύο χρόνια μετά, το 2015 δηλαδή, μόλις 1.919, ποσοστό μόλις 26,05%. Από το 2015 έχουμε έκρηξη εγγραφών στα ΙΕΙ λόγω της αδειοδότησης ιδιωτικών ΙΕΚ, αλλά και της δωρεάν φοίτησης στα Δημόσια ΙΕΚ. Έτσι το 2017 έχουμε 37.218 πρωτοετείς σπουδαστές και το 2019 πήραν το πτυχίο τους 18.743, ανεβάζοντας το ποσοστό αποφοίτησης στο 50,36%, διπλάσιο μεν από το 2015, αλλά και πάλι απογοητευτικό.

Στον πίνακα 2 βλέπουμε τις 5 δημοφιλέστερες ειδικότητες, που συγκεντρώνουν ένα στους τρεις σπουδαστές. Τα παιδιά επιλέγουν, λοιπόν, να γίνουν chef· λογικό με τόσες εκπομπές και reality μαγειρικής που μας κατακλύζουν. Ακολουθούν οι υπάλληλοι ξενοδοχείων, αισθητικοί, βοηθοί βρεφονηπιοκόμων και βοηθοί φυσικοθεραπείας. Ένας στους τρεις σπουδάζει μία από αυτές τις 5 ειδικότητες.

Αυτό που αναρωτιόμαστε είναι πόσο δύσκολες για έναν απόφοιτο Λυκείου είναι αυτές οι σπουδές. Προφανώς δεν είναι δύσκολες, συνεπώς διαφορετικοί είναι οι λόγοι εγκατάλειψης των σπουδών σε σχέση με τα ΑΕΙ. Ένας λόγος είναι σίγουρα ο τρόπος λειτουργίας των δημόσιων ΙΕΚ. Χωρίς δικά τους κτήρια, με αποσπασμένους διοικητικούς υπαλλήλους και τους διδάσκοντες με μερική απασχόληση σε ποσοστό 98,8%, δουλειά δεν μπορεί να γίνει. Προφανώς το βλέπουν οι σπουδαστές και φεύγουν νωρίς.

Επιχειρήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας στροφή των αποφοίτων Λυκείου στα ΙΕΚ, με όχημα την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, χωρίς, όμως να είναι τα ΙΕΚ έτοιμα να εκπαιδεύσουν τους σπουδαστές τους. Θα μάθουμε σε μερικά χρόνια, όταν δημοσιεύσει η ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. τα στοιχεία τι έγινε το 2021, με την αύξηση των θέσεων στα δημόσια ΙΕΚ. Πόσοι έκαναν την εγγραφή τους και πόσοι εγκατέλειψαν.

Το ζήτημα, όμως, είναι ευρύτερο. Τελειώνοντας τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση οι μαθητές είτε φοιτήσουν στα Πανεπιστήμια είτε στα ΙΕΚ εγκαταλείπουν τις σπουδές τους σε πολύ μεγάλο ποσοστό. Αυτό είναι οδυνηρό για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, διότι φορτώνονται μία αποτυχία, που τους βαραίνει. Είναι κακό και για την Εκπαίδευσή μας, διότι ξοδεύονται χρήματα χωρίς αντίκρισμα, λόγω εγκατάλειψης των σπουδών.

Η διαχρονική αντιμετώπιση των Υπουργών Παιδείας είναι μεταρρυθμίσεις και συνεχείς αλλαγές. Το αποτέλεσμα είναι, όμως, τα ποσοστά εγκατάλειψης των σπουδών να αυξάνουν συνεχώς. Θα μπορούσαμε να γράψουμε διάφορους λόγους για τους οποίους πιστεύουμε ότι έχουμε τόσο μεγάλη εγκατάλειψη των σπουδών στα ΑΕΙ και στα ΙΕΚ. Δεν έχει, όμως, σημασία τι πιστεύουμε εμείς, αλλά τι πραγματικά συμβαίνει. Δεν έγινε ποτέ μία έρευνα με συνεντεύξεις στα παιδιά που παρατάνε τις σπουδές τους. Πέρα από οικογενειακούς λόγους που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν σε επίπεδο πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας, θα μπορούσε το Υπουργείο Παιδείας να μάθει ποιοι είναι οι πραγματικοί λόγοι εγκατάλειψης των σπουδών, σε κάθε επίπεδο σπουδών. Μία τέτοια έρευνα δεν έγινε ποτέ. Αν δεν γνωρίζεις, όμως, το πρόβλημα δεν μπορείς να το λύσεις. Αν ένας Υπουργός Παιδείας χρηματοδοτήσει μία τέτοια έρευνα, μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα θα έχει φύγει από το Υπουργείο Παιδείας, χωρίς να έχει κάνει τις… μεταρρυθμίσεις του. Τρέχει, λοιπόν, να κάνει αλλαγές για να προλάβει να αφήσει το όνομά του στην Ιστορία της Εκπαίδευσης. Κάνει αλλαγές, μετά αλλαγή στις αλλαγές και πάει λέγοντας. Φυσικά δεν λύνει κανένα πρόβλημα, αφού δεν γνωρίζει το πρόβλημα δεν μπορεί και να το λύσει. Η Εκπαίδευση γίνεται όλο και χειρότερη και η ζωή συνεχίζεται. Καλή Χρονιά.