Λύση ή μέρος του προβλήματος;

Από την έντυπη έκδοση

Της Έφης Τριήρης
[email protected]

Στη μία άκρη ο πληθωρισμός και στην άλλη άκρη η πανδημία με τις μεταλλάξεις της. Και στη μέση η νομισματική πολιτική, οι οικονομίες και οι ίδιοι οι άνθρωποι σε μία δύσκολη εξίσωση εξισορρόπησης, που απαιτεί λεπτεπίλεπτους χειρισμούς και άριστη επικοινωνιακή πολιτική. 

Βεβαίως, εδώ και καιρό είχε διαφανεί αυτό που τελικά επαληθεύτηκε στην τελευταία συνεδρίαση του έτους για τη Φέντεραλ Ριζέρβ, δηλαδή μία τάση προς σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής καθότι η «μάχη» με τον πληθωρισμό γίνεται πολύ πιο επίπονη και μεγαλύτερης διάρκειας απ’ ό,τι έδειχνε στο ξεκίνημά της. Η ώθηση ήταν πολύ πιο ορμητική, για να κόψει «ταχύτητα» με την εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον, για την οποία ωστόσο τα «διαγνωστικά» δεν είναι και τόσο τρομακτικά όσο στην αρχή της πανδημίας. 

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν διεθνείς επενδυτικοί οίκοι, υπάρχει μία προδιαγεγραμμένη ροπή προς μία πιο αυστηρή νομισματική πολιτική, η οποία δεν αλλάζει ακόμη και στην περίπτωση που η ΕΚΤ επιβεβαιώσει στη σημερινή της συνεδρίαση μία ηπιότερη γραμμή, όπως άλλωστε αναμένεται. 

Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε η ING, ο κόσμος οδεύει σε επιτοκιακές αυξήσεις αργά αλλά σταθερά. Το θέμα είναι πώς θα διαμορφωθεί το τοπίο με ένα αυξημένο κόστος δανεισμού ειδικά για τις υπερχρεωμένες χώρες του πλανήτη, την ώρα που σταδιακά αναδιπλώνονται και τα δημοσιονομικά πανδημικά μέτρα στήριξης. 

Αιτία ο πληθωρισμός, που εξελίσσεται πλέον σε παγκόσμιο φαινόμενο, με τις κορυφαίες οικονομίες του πλανήτη να έχουν ποσοστά που κυμαίνονται κοντά στο 5% ή και περισσότερο, και τις τιμές καταναλωτή σε υψηλά δεκαετίας έως τριακονταετίας. Το ΔΝΤ κάλεσε τις χώρες να βρουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ της ευέλικτης πολιτικής, της προσαρμογής στις συνθήκες που αλλάζουν και της δέσμευσης για βιώσιμα δημοσιονομικά. Μπορούν να το κάνουν όλες οι χώρες; Φυσικά και όχι. Το Ταμείο εστιάζει άλλωστε στις πλέον υπερχρεωμένες, κρούοντας και πάλι τον κώδωνα του κινδύνου ότι τα υψηλότερα επιτόκια θα εντείνουν τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους, καθώς μία σύσφιγξη των συνθηκών χρηματοδότησης θα ενέτεινε τις πιέσεις στις υπερχρεωμένες κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Την ώρα που ο δημοσιονομικός χώρος και τα περιθώρια κινήσεων είναι περιορισμένα. 

Δύσκολη συγκυρία, που την κάνει ακόμη πιο δύσκολη η παγκοσμιοποίηση. Διότι δεν ταιριάζουν όλα για όλους. Η νομισματική πολιτική σε έναν ισχυρά αλληλεξαρτώμενο κόσμο, σε περιόδους αβεβαιότητας, όπως η σημερινή, μπορεί να αποτελεί όχι μόνο λύση αλλά και μέρος του προβλήματος. Το γεγονός ότι το ΔΝΤ ήρθε να υπογραμμίσει τους κινδύνους από τις επιτοκιακές αυξήσεις λίγες μόλις ώρες πριν από την ανακοίνωση της Fed όχι μόνο λέει πολλά, αλλά εντείνει ακόμη περισσότερο την αβεβαιότητα.