Πρόταση δέσμης μέτρων για τη μειονότητα στη Θράκη παρουσίασε σήμερα σε συνέντευξη Τύπου, ο πρόεδρος του Ιδρύματος «ΙΣΤΑΜΕ- Ανδρέας Παπανδρέου», Κώστας Καρτάλης, και η επικεφαλής της ομάδας εργασίας του Ιδρύματος για το θέμα αυτό Μαριλένα Κοππά.
Οι ομιλητές υπογράμμισαν ότι η σημαντικότερη προτεραιότητα σήμερα αφορά «τη χειραφέτηση της μειονότητας από την ομηρία των εξελίξεων στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις».
Όπως τόνισαν οι εισηγητές, τα προβλήματα της μειονότητας δεν αφορούν την εξωτερική πολιτική, αλλά είναι ζητήματα εσωτερικής έννομης τάξης που πρέπει να διασφαλίζει την ισοτιμία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων όλων των Ελλήνων πολιτών ανεξαρτήτως θρησκείας, εθνικής ταυτότητας, γλωσσικής ή πολιτισμικής ιδιαιτερότητας.
Σύμφωνα με τους ομιλητές πολλά μέτρα που δημιουργούσαν προβλήματα στη μειονότητα ήρθησαν από τις ελληνικές κυβερνήσεις μετά το 1990, ωστόσο όπως σημείωσαν, υφίστανται ακόμα απομεινάρια προκαταλήψεων, διακρίσεων και αρνητικών πρακτικών, που εμποδίζουν την πλήρη δυναμική και ισότιμη ένταξη της μειονότητας στο πολιτικο-κοινωνικό γίγνεσθαι.
Στη βάση αυτή το ΙΣΤΑΜΕ προτείνει για δημόσια συζήτηση τη λήψη μέτρων σε οκτώ τομείς:
- Η Ελλάδα οφείλει να σεβαστεί το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού για όσους πολίτες της επιθυμούν να δηλώσουν ίδια ή διαφορετική ταυτότητα (θρησκευτική, εθνική, εθνοτική) από την πλειονότητα. Δικαίωμα που προβλέπεται από διεθνείς συνθήκες που έχει υπογράψει η χώρα.
- Είναι απαράδεκτη η εφαρμογή του δικαίου του Ισλάμ (σαρία) σε ευρωπαϊκή χώρα. Και επομένως η μειονότητα πρέπει να υπαχθεί για την επίλυση όλων των αστικών διαφορών στα ελληνικά δικαστήρια, ενώ ως θρησκευτική ομάδα μπορεί να αναδεικνύει με δικές της διαδικασίες τη θρησκευτική ηγεσία της στα πλαίσια της ελληνικής νομοθεσίας.
- Το ΙΣΤΑΜΕ προτείνει την ψήφιση νέου νόμου, που θα ρυθμίζει τη διαδικασία εκλογής των διαχειριστικών επιτροπών των ευαγών ιδρυμάτων της μειονότητας (Βακουφίων) μετά από μελέτη και διακομματική συναίνεση.
- Ζητείται η αναβάθμιση της μειονοτικής εκπαίδευσης με την ανωτατοποίηση της ειδικής Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, την ίδρυση σχολής πανεπιστημιακού επιπέδου, δίγλωσσων νηπιαγωγείων, διδασκαλία της τουρκικής ως γλώσσας επιλογής στα δημόσια γυμνάσια και λύκεια της Θράκης, καθιέρωση ενισχυτικής διδασκαλίας στην ελληνική, δημιουργία θεσμών επιμόρφωσης ενηλίκων και αντιμετώπισης του αναλφαβητισμού στους μειονοτικούς δήμους, τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των μειονοτικών σχολείων.
- Προτείνεται η εισαγωγή ρήτρας επάρκειας στην τουρκική γλώσσα ως στοιχείο πρόσληψης και εξέλιξης σε θέσεις δημόσιας διοίκησης, των οποίων η φύση προϋποθέτει γλωσσική επικοινωνία με τους τουρκόφωνους.
- Ζητείται η άμεση επαναχορήγηση σε αυτούς από τους οποίους αφαιρέθηκε, βάσει του άρθρου 19 του κώδικα ιθαγένειας και βρίσκονται μόνιμα εγκατεστημένοι εντός της ελληνικής επικράτειας.
- Προτείνεται η προστασία του καπνού ανατολικού τύπου (μπασμά και Κατερίνη) ως παραδοσιακού προϊόντος.
- Ζητείται η ρύθμιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ορεινής περιοχής της Θράκης, με άμεση και πλήρη αποδοχή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος που εξακολουθεί, όπως υποστηρίζουν, να αμφισβητείται από διάφορα κρατικά όργανα, επιτάχυνση του κτηματολογίου και άμεσο χωροταξικό σχεδιασμό της Θράκης.