Ένα βίωμα του Σίγκμουντ Φρόυντ [1856-1939] κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα, με τίτλο «Μία διαταραχή της μνήμης στην Ακρόπολη», συνοδευόμενο από ένα όνειρο του Γιώργου Σεφέρη [1900-1971]. Η έκδοση περιλαμβάνει Εισαγωγή και Επίμετρο του Πάνου Αλούπη και η μετάφραση είναι της Σοφίας Λεωνίδη.
Ένα βίωμα του Σίγκμουντ Φρόυντ [1856-1939] κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα, με τίτλο «Μία διαταραχή της μνήμης στην Ακρόπολη», συνοδευόμενο από ένα όνειρο του Γιώργου Σεφέρη [1900-1971]. Η έκδοση περιλαμβάνει Εισαγωγή και Επίμετρο του Πάνου Αλούπη και η μετάφραση είναι της Σοφίας Λεωνίδη.
Την περιγραφή της συγκεκριμένης εμπειρίας που βίωσε ο Φρόυντ το 1904, καταθέτει, το 1936, στο πλαίσιο συνεισφοράς για τον εορτασμό των εβδομηκοστών γενεθλίων του Ρομαίν Ρολλάν, ομολογώντας -«η ανάμνηση αυτού του βιώματος πάνω στην Ακρόπολη επανέρχεται πολύ συχνά και με στοιχειώνει από τότε που γέρασα».
«Η Ακρόπολη, ως πολιτισμικό μνημείο, θρυμματισμένη αλλά αγέρωχη, θυμίζει ένα χαμένο παρελθόν που υφίσταται όρθιο παρ’ όλους τους θανάτους. Ίσως ο Φρόυντ, στο γραπτό του, μας ζητά απλώς επιείκεια και σεβασμό για τον ίδιο και το έργο του, ένα έργο που συνεχίζει να προκαλεί κλυδωνισμούς, αντιστάσεις και ταραχές» -σημειώνει, μεταξύ άλλων, στην Εισαγωγή, ο Πάνος Αλούπης.
Στο Επίμετρο διαβάζουμε: «Το 1904, ο Σεφέρης, μικρό αγόρι, ζούσε σε έναν κόσμο που φάνταζε αιώνιος, ενώ ο Φρόυντ ανέβαινε στο Βράχο, κι αυτός σχετικά ξέγνοιαστος, με συγκεχυμένες αναμνήσεις από μια αλλοτινή αξέχαστη παιδική ηλικία σε μέρη της Κεντρικής Ευρώπης, που κι αυτά φάνταζαν αιώνια. Το 1936 όμως, ο Σεφέρης έγραφε με τον τρόπο του “Όπου και να πάω η Ελλάδα με πληγώνει”, ενώ ο Φρόυντ, πικραμένος και ανήμπορος, χωρίς ιδιαίτερη όρεξη για αφιερώματα γενεθλίων, ζώντας την επικράτηση του ναζισμού, ανέσυρε τις αναμνήσεις του από την ανάβαση στην Ακρόπολη, ανασύροντας ταυτόχρονα το ερώτημα της Aufhebung, το πώς ένας γιος ξεπερνά τον πατέρα του. Το 1970, ο ποιητής, υπό καθεστώς δικτατορίας, μας δωρίζει ένα όνειρό του πάνω στην Ακρόπολη, ένα όνειρο αποξένωσης, που έκρυβε στα σωθικά του έναν εφιάλτη.[…].
Άραγε τί σημαίνει η Ακρόπολη, τέτοια που υψώνεται στο βλέμμα των επισκεπτών στον σύγχρονο κόσμο μας; Ο εφιάλτης του Σεφέρη είναι αρκετά σαφής και συνάδει με την αλλοίωση και την καταστροφή της. Το δέος του Φρόυντ, αντίθετα, εντάσσεται στο σεβασμό της λειτουργίας της και στην ερμηνεία της θέσης της ως μνημειακού θησαυρού της ανθρωπότητας. Πράγματι έχει τη θέση αγάλματος· από τη μια αντιπροσωπεύει μεταφορικά μια στροφή της Ιστορίας και από την άλλη στέκεται υπεράνω της κρίσης, της σκέψης, των μυθευμάτων και των επίκαιρων δρώντων».
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]