Πολλά λέγονται και γράφονται αυτές τις μέρες γύρω από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973. Γεγονότα που είναι πλέον ευρέως γνωστά, αλλά που έχουν τη σημασία τους. Ναι, η εξέγερση των φοιτητών και εν συνεχεία των πολιτών της Αθήνας κατά της χούντας, με αποκορύφωμα την εισβολή του τεθωρακισμένου οχήματος στο προαύλιο του Ιδρύματος, είναι κορυφαίο γεγονός. Αλλά εμείς, ως άνθρωποι της θάλασσας, πρέπει -σήμερανα θυμίσουμε ότι το «ξήλωμα» της παντοδυναμίας των δικτατόρων άρχισε από τα πλοία! Από το Κίνημα του Ναυτικού!
Από την έντυπη έκδοση
Του Δημήτρη Καπράνου*
Πολλά λέγονται και γράφονται αυτές τις μέρες γύρω από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973. Γεγονότα που είναι πλέον ευρέως γνωστά, αλλά που έχουν τη σημασία τους. Ναι, η εξέγερση των φοιτητών και εν συνεχεία των πολιτών της Αθήνας κατά της χούντας, με αποκορύφωμα την εισβολή του τεθωρακισμένου οχήματος στο προαύλιο του Ιδρύματος, είναι κορυφαίο γεγονός. Αλλά εμείς, ως άνθρωποι της θάλασσας, πρέπει -σήμερανα θυμίσουμε ότι το «ξήλωμα» της παντοδυναμίας των δικτατόρων άρχισε από τα πλοία! Από το Κίνημα του Ναυτικού!
Ένα Κίνημα που δεν εκδηλώθηκε ποτέ, ένα Κίνημα που, όπως αποδείχθηκε, είχε οργανωθεί χωρίς να έχουν ληφθεί όλες οι απαραίτητες προφυλάξεις, που λαμβάνονται προκειμένου να επιτύχει οποιαδήποτε «συνωμοσία». Κι όμως, εκείνο το αποτυχημένο Κίνημα έστειλε το μήνυμα της δημοκρατίας σε όλο τον κόσμο μέσω του αντιτορπιλικού «Βέλος»!
Δυο μέρες μετά την αποκάλυψη και καταστολή του Κινήματος, με τις συλλήψεις και τους βασανισμούς των ανώτερων αξιωματικών του Ναυτικού, το αντιτορπιλικό «Βέλος», με πλήρωμα 270 ανδρών, με κυβερνήτη τον εκ των πρωτεργατών του Κινήματος, πλωτάρχη τότε, αείμνηστο Νίκο Παππά, εγκατέλειψε τον σχηματισμό σκαφών που μετείχαν σε άσκηση του ΝΑΤΟ στα ανοικτά της Σαρδηνίας!
Και οι Ιταλοί είδαν ξαφνικά ένα ελληνικό πολεμικό πλοίο να προσορμίζεται στο λιμάνι του Φιουμιτσίνο και επτά αξιωματικοί και είκοσι πέντε υπαξιωματικοί να αιτούνται πολιτικό άσυλο από τις ιταλικές αρχές, το οποίο τελικά τους παραχωρήθηκε έπειτα από πολυήμερη ταλαιπωρία και λυσσώδη προσπάθεια της δικτατορίας να το αποτρέψει! Παγκόσμιος ο πάταγος! Για το πώς προδόθηκε το Κίνημα έγραψε ο αείμνηστος Αντώνης Κακκαράς, αξιωματικός του Π.Ν., συγγραφέας έξι βιβλίων και διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών.
«Γνώριζαν από καιρό πολλά άνθρωποι του καθεστώτος κάθε κατηγορίας (από “αρμόδιους” υπαλλήλους της ΚΥΠ, από φίλα προσκείμενους στη χούντα, από φανατικούς “φίλους” και της χούντας, αλλά συνάμα και αξιοπρεπείς φίλους των συνωμοτών, από υψηλά και χαμηλότερα ισταμένους της δικτατορίας…). Επίσης πολλά ή λιγότερα ήταν γνωστά και σε σχετικούς και άσχετους, σε τέως πολιτικούς περιδιαβάζοντες και φλερτάροντας το καθεστώς, και βέβαια σε συγγενείς, τυχαίους ωτακουστές κ.λπ. Δηλαδή συνέβαινε ό,τι ακριβώς χρειαζόταν για να μην πιαστεί στον ύπνο κανείς μα κανείς ενδιαφερόμενος ένθεν κακείθεν, έξω από μερικούς του Κινήματος που τηρούσαν τους κανόνες και περπατούσαν συνωμοτικά.
Η απάντηση ενός από τα στελέχη της οργάνωσης τα λέει όλα. “Και λοιπόν, τι κι αν γνωρίζουν; Θα τους γ... στους μώλους!”. Μήπως έτσι δεν έγινε τελικά… διεθνώς; Μένει βέβαια η πίκρα, γιατί κάποιοι πλήρωσαν ακριβά βασανιζόμενοι, αφού δεν είχαν ενημερωθεί πως μπορούσαν άνετα να μιλήσουν για όλα στην ανάκριση (τι θα έλεγε γι’ αυτό ο Μουστακλής, ο Βαρδάνης, ο Στάπας που τους ρήμαξαν στο ΕΑΤ-ΕΣΑ;). Φευγάτοι τώρα κι οι τρεις τους… μίλησαν στη Μεταπολίτευση με αξιοπρέπεια και χωρίς να επεκταθούν… τι να προστεθεί εδώ;». Μια ακόμη πλευρά του Κινήματος: Τα έξοδα διαβίωσης των αξιωματικών και υπαξιωματικών του «Βέλους» ανέλαβαν Έλληνες εφοπλιστές! Όσο για τον Νίκο Παππά, διετέλεσε αρχηγός ΓΕΝ και ορίσθηκε υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας στις κυβερνήσεις Ιω. Γρίβα και Ξενοφ. Ζολώτα! Ήρθε, δηλαδή, τελικά στα «δικά μας νερά»...
*Ο Δ. Καπράνος είναι δημοσιογράφος