Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει ανοίξει την όρεξη των αραβικών χωρών. Η μία μετά την άλλη, ξεσκονίζουν παλιά προγράμματα ή υπογράφουν νέες συμφωνίες που προβλέπουν την κατασκευή πυρηνικών σταθμών για την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Από πολιτική άποψη, ο στόχος είναι να μην αναδειχθεί το σιιτικό καθεστώς σε κυρίαρχη περιφερειακή δύναμη.
«Ορισμένες χώρες της Μέσης Ανατολής, όπως η Αίγυπτος, το Μαρόκο, η Αλγερία και η Σαουδική Αραβία, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη χρήση πυρηνικής ενέργειας, κυρίως για αφαλάτωση», δήλωσε στα τέλη του περασμένου χρόνου ο Τομοχίρο Γιαμαγκούτσι, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενεργείας. Ανάλογο ενδιαφέρον έχουν δείξει το Μπαχρέιν, η Ιορδανία, το Κουβέιτ, το Ομάν και το Κατάρ.
Επισήμως, όλοι αρνούνται ότι οι κινήσεις αυτές έχουν σχέση με τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης. Αλλά η σύμπτωση των δύο γεγονότων διαψεύδει τους ισχυρισμούς τους. Η Αίγυπτος, για παράδειγμα, επανέφερε τον περασμένο Σεπτέμβριο στην επιφάνεια ένα πυρηνικό πρόγραμμα που είχε ανασταλεί το 1986, μετά την καταστροφή στο Τσερνόμπιλ. «Μέσα σε επτά με δέκα χρόνια θα είμαστε σε θέση να παράγουμε πυρηνική ενέργεια», προβλέπει τώρα ο Αλί Ισλάμ, πρόεδρος της Αιγυπτιακής Υπηρεσίας Ατομικής Ενεργείας.
Στη γειτονική Ιορδανία, ο ίδιος ο βασιλιάς Αμπντάλα αποκάλυψε πρόσφατα στην ισραηλινή εφημερίδα «Χααρέτζ» ότι η χώρα του επιθυμεί να αποκτήσει πυρηνική τεχνολογία «για ειρηνικούς σκοπούς». Στη ζώνη του Μάγρεμπ, η Αλγερία υπέγραψε τον περασμένο μήνα με τον ρώσο υπουργό Ενεργείας μνημόνιο που περιλαμβάνει ένα κεφάλαιο για τη συνεργασία στον πυρηνικό τομέα.
Για τα αραβικά καθεστώτα, ο πυρηνικός δρόμος έχει το πλεονέκτημα ότι είναι δημοφιλής στην κοινή γνώμη, όχι τόσο λόγω του Ιράν, όσο λόγω του Ισραήλ. Από τότε που υπάρχει η υποψία ότι το Ισραήλ διαθέτει εκατοντάδες ατομικές κεφαλές, κάτι που επιβεβαίωσε εμμέσως πέρυσι ο πρωθυπουργός Εχούντ Ολμέρτ, η αραβική κοινή γνώμη απαιτεί από τους ηγέτες της να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο.
Θεωρητικά, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Οι αραβικές χώρες που ενδιαφέρονται να αποκτήσουν πυρηνική ενέργεια έχουν υπογράψει τη Συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Οπλων, είναι διατεθειμένες να υποβάλλονται σε επιθεωρήσεις και επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι θα χρησιμοποιήσουν την πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς. Τότε γιατί ενοχλείται η Δύση;
Οι περισσότερες κυβερνήσεις που θέλουν να κατασκευάσουν πυρηνικά εργοστάσια -με εξαίρεση την Τύνιδα- κλίνουν προς τη ρωσική ή την κινεζική τεχνολογία, που είναι φτηνότερη από τη γαλλική ή την αμερικανική.
Σχεδόν όλοι οι πειραματικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες που υπάρχουν στον αραβικό κόσμο έχουν κατασκευαστεί στη Ρωσία, στην Κίνα ή στην Αργεντινή. Εξαίρεση αποτελεί το Μαρόκο: ο αντιδραστήρας της Μααρμόρα κατασκευάστηκε από την αμερικανική εταιρεία General Atomics. Αλλά και η χώρα αυτή «φλερτάρει» σήμερα με τη Ρωσία: ο Γιούνες Μααμάρ, διευθυντής της μαροκινής Εθνικής Επιχείρησης Ηλεκτρισμού, επισκέφθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο τη Μόσχα για να εξετάσει το ενδεχόμενο κατασκευής ενός πυρηνικού σταθμού γύρω στο 2016.
Εl Pais, AΠΕ-ΜΠΕ